درآمدی بر مبانی کلامی تاریخ‌نگاری اسلامی

    از ویکی‌نور
    درآمدی بر مبانی کلامی تاریخ‌نگاری اسلامی
    درآمدی بر مبانی کلامی تاریخ‌نگاری اسلامی
    پدیدآورانصادقی کاشانی، مصطفی (نویسنده)
    ناشرپژوهشگاه حوزه و دانشگاه
    مکان نشرتهران
    سال نشر۱۳۹۷ش
    شابک0-249-298-600-978
    موضوعتا‌ریخ‌نویسی‌ اسلامی‌
    کد کنگره
    DS۳۵/۶۳/ص۲د۴‏

    درآمدی بر مبانی کلامی تاریخ‌نگاری اسلامی تألیف مصطفی صادقی کاشانی، دانش کلام و تاریخ، ارتباط عمیق و تنگاتنگی با هم دارند. متکلمان برای اثبات برخی گزاره‌های کلامی به تاریخ مراجعه می‌کنند و عقلی بودن کلام می‌تواند به رد برخی گزارش‌های تاریخی منجر شود. جنبه‌ی دیگر رابطه‌ی این دو علم در تأثیر پذیری مورخان از کلام و عقاید است. کتاب حاضر در پی آن است که با مقایسه‌ی مبانی کلامی یا اعتقادات مشهور مسلمانان با گزارش‌های تاریخی نشان دهد که این مبانی و اعتقادات چگونه در تدوین تاریخ‌نگاری اسلامی تأثیر گذاشته است. نویسنده نمونه‌هایی از گزارش‌های تاریخی در منابع شیعه و اهل سنت را به عنوان شاهد بررسی کرده است. پژوهش در محدوده‌ی سه سده‌ی نخست هجری به این بررسی پرداخته و با توجه به گستردگی بحث در موضوع رابطه‌ی دو دانش کلام و تاریخ، درآمد و مقدمه‌ای بر این‌گونه مطالعات خواهد بود.

    ساختار

    مطالب در چهار فصل ارائه گردیده است:

    فصل نخست: کلیات و مفاهیم

    این فصل پیشینه‌ی تحقیق، مشکلات و محدودیت‌ها را بیان می‌کند و سپس به بررسی منابع کلامی، حدیثی و تاریخی می‌پردازد.

    فصل دوم: رابطه کلام و تاریخ

    گفتار اول: عرصه‌های تعامل (نیاز کلام و تاریخ به یکدیگر)

    گفتار دوم: شناخت گزاره‌ی متقدم (تقدم گزاره‌های تاریخ و کلامی)

    گفتار سوم: سکوت تاریخ

    فصل سوم: تاریخ‌نگاری اهل سنت بر اساس مبانی کلامی

    گفتار اول: عدالت صحابه (بحث کلامی و تاریخی)

    گفتار دوم: عدم نصب جانشین

    گفتار سوم: برتری خلفا

    فصل چهارم: تأثیر عقاید شیعه در تاریخ‌نگاری

    گفتار اول: کلام

    گفتار دوم: احادیث اعتقادی

    گفتار سوم: کلام نما

    گزارش کتاب

    دانش کلام و تاریخ، ارتباط عمیق و تنگاتنگی با هم دارند. متکلمان برای اثبات برخی گزاره‌های کلامی به تاریخ مراجعه می‌کنند و عقلی بودن کلام می‌تواند به رد برخی گزارش‌های تاریخی منجر شود. جنبه‌ی دیگر رابطه‌ی این دو علم در تأثیر پذیری مورخان از کلام و عقاید است. کتاب حاضر در پی آن است که با مقایسه‌ی مبانی کلامی یا اعتقادات مشهور مسلمانان با گزارش‌های تاریخی نشان دهد که این مبانی و اعتقادات چگونه در تدوین تاریخ‌نگاری اسلامی تأثیر گذاشته است. نویسنده نمونه‌هایی از گزارش‌های تاریخی در منابع شیعه و اهل سنت را به عنوان شاهد بررسی کرده است. پژوهش در محدوده‌ی سه سده‌ی نخست هجری به این بررسی پرداخته و با توجه به گستردگی بحث در موضوع رابطه‌ی دو دانش کلام و تاریخ، درآمد و مقدمه‌ای بر اینگونه مطالعات خواهد بود.[۱]

    پانويس


    منابع مقاله

    کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران

    وابسته‌ها