حریرچی، فیروز
| نام | حریرچی، فیروز |
|---|---|
| نامهای دیگر | |
| نام پدر | |
| متولد | 1320ش |
| محل تولد | تبریز |
| رحلت | ۲۲ خردادماه 1395ش |
| اساتید | بديع‌الزمان فروزانفر |
| برخی آثار | قانون: دستور معالم الحکم و مأثور مکارم الشيم از سخنان امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب(ع)
دستور معالم الحكم و مأثور مكارم الشیم (من كلام أميرالمؤمنين علي بن أبي‌طالب كرم‌الله وجهه) ام سلمه |
| کد مؤلف | AUTHORCODE06594AUTHORCODE |
فيروز حريرچى (۱۳۲۰ - ۱۳۹۵ش)، ادیب، نویسنده، مترجم، استاد زبان و ادبیات عرب در دانشکدهٔ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، رئیس انجمن زبان و ادبیات عربی، از اساتید او بديع‌الزمان فروزانفر، استاد محمدتقى مدرس رضوى، دكتر محمد معين، دكتر ذبیح‌الله صفا، دكتر پرویز خانلرى و استاد سيد جعفر شهيدى
ولادت
در 22 فروردین سال1320ش در تبريز متولد شد.
خانواده وى در سال 1326ش به خاطر عدم امنيت در تبريز در قائله پيشه‌ورى به تهران مهاجرت كردند.
تحصیلات
تحصيلات دكتر حريرچى در تهران به ترتيب؛ در دبستان ابن سينا و دبيرستان‌هاى بامداد و دارالفنون سپرى شد.
وى سپس در سال 1339ش در امتحانات ورودى دانشگاه‌ها كه هر رشته به صورت جداگانه برگزار مى‌شد، شركت كرد و در رشته‌هاى حقوق سياسى، حقوق قضايى، ادبيات فارسى و ادبيات عرب دانشگاه تهران در رديف‌هاى چهارم و پنجم پذيرفته شد؛ اما به دليل علاقه وافر به رشته زبان و ادبيات فارسى به دانشگاه تهران رفت و در سال 1342ش با كسب رتبه اول مدرک ليسانس خود راگرفت.
حريرچى در اين دوره از تحصيل، از دانش اساتيدى؛ چون: بديع‌الزمان فروزانفر، استاد محمدتقى مدرس رضوى، دكتر محمد معين، دكتر ذبیح‌الله صفا، دكتر پرویز خانلرى و استاد سيد جعفر شهيدى بهره‌مند شد. در سال 1341ش دكتر محمد معين، او را براى همكارى علمى دعوت كرد و از آن سال تا زمانى كه آن مرحوم در بستر بيمارى بود، مانند يك دانشجوى طالب علم، از محضر استاد معين روش تحقيق و تتبع و نيز سجاياى اخلاقى را فراگرفت. حاصل اين همكارى چند ساله، مشاركت حريرچى در تدوين فرهنگ معين بود و به همين سبب نام وى در جلد ششم فرهنگ مذكور ذكر شده است.
او در سال 1343ش با تشويق و مساعدت استاد محمدتقى رضوى و با تصويب شوراى دانشگاه به خاطر داشتن ليسانس ادبيات فارسى، در امتحان ورودى دكتراى زبان و ادبيات عرب در دانشكده الهيات دانشگاه تهران شركت كرد و در بين 60 نفر كننده، رتبه نخست را به دست آورد و در سال 1347ش در اين دوره نيز با كسب رتبه اول فارغ‌التحصيل شد.
از سال 1347ش تا 1357ش در پژهشكده فرهنگ ايران به تدريس عربى در دوره‌هاى كارشناسى‌ارشد و دكتراى زبان و ادبيات فارسى و نيز كارشناسى‌ارشد تاريخ پرداخت. دكتر حريرچى از سال 1348ش به عنوان مربى به استخدام رسمى دانشگاه تهران درآمد و پس از طى مراحل استاديارى و دانشيارى به درجه استادى نايل آمد.
وی نزدیک به ۷ سال ریاست انتشارات دانشگاه تهران را عهده‌دار بود و از سال ۱۳۵۹ش به مدت ۵ سال مدیریت مجتمع و مدرسه عالی علوم قضایی و اداری شهر قم را پذیرفت و چندی بعد به ریاست انجمن زبان و ادبیات عربی انتخاب شد.
وى پس از دو سال مطالعه علمى از سال 1367ش به عضويت فرهنگستان بين‌المللى زبان و ادبيات عربى سوريه پذيرفته شد. دكتر حريرچى در سال 1383ش به عنوان «چهره ماندگار» فرهنگ و ادب ايران مورد تقدير قرار گرفت.
وفات
او در شامگاه روز شنبه ۲۲ خرداد ۱۳۹۵ش در ۷۴ سالگی در بیمارستان سینای تهران درگذشت.
آثار
تاكنون حدود كتاب اعم از تأليف و ترجمه در كارنامه‌اش دارد. «موشح در ادبيات عربى» نخستين اثر دكتر فيروز حريرچى در سال 1342ش نوشته و منتشر شد. به دنبال آن كتابى از يك نویسنده زن ايتاليايى به نام «دفاع از اسلام» را ترجمه و منتشر كرد.
«دستور معالم الحكم» اثر قاضى قضاعى با نام «قانون»، «جوهره» از محمد بن ابى‌بكر تلمسانى و «الامثال الحكم» از ابى‌بكر رازى، «پارسيان عربى نويس» و «امثال السائره» به قلم صاحب بن عباد عناوين برخى از آثار منتشر شده او هستند. وى كتاب «امثال السائره» تأليف صاحب بن عباد كه از اشعار و ضرب-المثل‌هاى متنبى فراهم آمده را ضمن ترجمه، شرح و تفسير كرده است. اشعار متنبى آن قدر زيبا بود و آن قدر مخاطب و خواننده داشت كه بر سر زبان مردم جارى بود و گاه به عنوان ضرب‌المثل از آن استفاده می‌كردند. ايشان كتاب مشهور ديگرى هم دارد، به نام «مختار الصحاح».