جوامع الکلام في دعائم الإسلام عن طریق اهل البیت عليهم‌السلام

    از ویکی‌نور
    جوامع الکلام في دعائم الإسلام عن طريق اهل البیت عليهم‌السلام
    جوامع الکلام في دعائم الإسلام عن طریق اهل البیت عليهم‌السلام
    پدیدآورانجزائری، محمد بن علی (نويسنده)
    ناشرسازمان تبليغات اسلامی. پژوهشکده باقر العلوم علیه‌السلام
    مکان نشرایران - قم
    سال نشر1443ق
    چاپ1
    شابک978-600-8176-67-1
    موضوعاحادیث شیعه - قرن 11ق.
    زبانعربی
    تعداد جلد18
    کد کنگره
    9ج4ج 135 BP
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    جوامع الکلام في دعائم الإسلام عن طریق اهل البیت(ع)، اثر محمد بن شرف‌الدین علی حسینی موسوی جزائری، یکی از جوامع حدیثی چهارگانه‌ای است که بر سیاق کتاب «منتقی الجمان في الأحاديث الصحاح و الحسان»، اثر مشهور جمال‌الدین حسن بن شیخ زین‌الدین شهید ثانى (959- 1011ق) تدوین شده است. جزائری قصد داشت با تألیف این کتاب به تکمیل و توضیح مباحث کتاب «منتقی‌الجمان» بپردازد.

    این کتاب، دایرةالمعارفی حدیثی است که در آن، احادیث اصول عقاید، فروع دین، اخلاقیات و نصایح، از میان کتب اربعه و دیگر کتاب‌های مرجع حدیثی، جمع‌آوری شده است. عنوان‌های اصلی کتاب، «عقد» نام گرفته که هر عقد، دارای چند «سمط» و هر سمط، دارای چند «جوهره» است. نویسنده برای هر کتاب مرجع، رمزی قرار داده که در ابتدای حدیث آمده است. همچنین احادیث را از نظر صحیح، حسن و ثقه بودن، تعیین کرده و آنها را با رمز، مشخص کرده است و در جاهای مختلف، با آوردن «اقول»، نکات رجالی، استنباطی، لغوی و... را بیان نموده است[۱].

    کتاب مشتمل بر یک مقدمه، چند عقد و یک خاتمه است. مقدمه دارای 24 مسئله است که برخی در بیان فواید رجالی است و برخی نز نکات درایة الحدیثی را دربردارد.

    این کتاب، احتمالاً تنها تألیف سید میرزا جزایری است و یقیناً دلیل شهرت وی، یاداشت کوتاهی است که آیت‌الله مرعشی نجفی بر روی نسخه‌ای از کتاب او، نوشته و توصیفی کوتاه از کتاب و مؤلف کرده است[۲].

    سید میرزا، دلیل تألیف کتاب خود و تفاوت کمّی آن را با «منتقی الجمان» و چگونگی کارش را در کتاب، توضیح داده است. اما تفاوت کیفی این کتاب با «منتقی الجمان» را بر اساس بینش و برداشت مؤلف از تقسیم‌بندی جدید و قدیم خبر واحد و تسلط وی بر احادیث و علم رجال باید دنبال کرد. مؤلف بر این اندیشه است که دو تقسیم، هیچ تفاوت اساسی و مبنایی با یکدیگر ندارند و فقط در تقسیم‌بندی جدید، خبر واحد صحیح، به سه دسته صحیح، حسن و ثقه، تقسیم شده و این دو قسم اخیر، از نظر اعتبار، کمتر از صحیح نیستند و ثمره این تقسیم‌بندی، در تعارض بین خبرها ظاهر خواهد شد[۳].

    پانویس

    1. مهریزی، مهدی؛ صدرایی خویی، علی، ج6، ص535
    2. همان
    3. ر.ک: همان،ص535- 536

    منابع مقاله

    مهریزی، مهدی؛ صدرایی خویی، علی، «میراث حدیث شیعه»، قم، مؤسسه فرهنگی دارالحدیث، چاپ اول، 1380.


    وابسته‌ها