جهان ملک خاتون

    از ویکی‌نور
    NUR18787.jpg
    نام جهان ملک خاتون
    نام‎های دیگر
    نام پدر جلال‌الدین مسعود اینجو
    متولد نیمه دوم قرن هشتم
    محل تولد
    رحلت 786ق
    اساتید
    برخی آثار دیوان جهان ملک خاتون
    کد مؤلف AUTHORCODE18787AUTHORCODE

    جهان ملک خاتون (زنده تا 786ق)، بانوی شاعر نیمه دوم قرن هشتم، معاصر با حافظ، دختر جلال‌الدین مسعود اینجو، صاحب دیوان اشعار.

    زندگی‌نامه

    جهان ملک خاتون‌، بانوی شاعر نامور نیمه دوم قرن هشتم، معاصر و معاشر با حافظ و خواجوی کرمانی و عبید زاکانی بود. وی دختر جلال‌الدین مسعود و برادرزاده ابواسحاق اینجو بود. در پاره‌ای از کتب تذکره از وی به جمال و کمال یاد کرده‌اند؛ چنان‌که دولتشاه سمرقندی گوید: «جهان خاتون نام، ظریفه و مستعده روزگار و جمیله دهر و شهره شهر بوده و اشعار دلپذیر دارد» و برخی نیز معتقدند که او به دلیل جایگاه خانوادگی و تمکن مالی از مجامع علمی و مشاعره حمایت می‌کرد و الطاف و اکرام وی به شاعران بسیار بود[۱].

    به نظر می‌آید که محققان و تذکره‌نویسان از چگونگی زندگی او آگاهی کامل و جامعی نیافته‌اند، بنابراین اطلاعات مربوط به احوال و زمان تولد و وفات او بسیار ناقص و اندک است. با استناد به دیباچه دیوان جهان، بنابه اظهارات وی‌، نخست در تدوین دیوان شعر خود تردید داشته، ولی با نظر و تعمق در آثار شعرای زن پیش از خود، بر تردیدش غالب آمده و بر آن می‌شود که دیوان شعر خود را گردآوری نماید[۲].

    وفات

    سال فوت جهان به‌درستی معلوم نیست، اما آنچه از شواهد و مستندات تاریخی برمی‌آید، گویای آن است که او تا سال ٧٨٦ در قید حیات بوده است؛ زیرا به سال ٧٨٤ غزلی مدحی در شهریاری احمد بهادر ایلکانی‌، پسر سلطان احمد بهادر ایلکانی سروده و بین سال‌های ٧٨٠ تا ٧٨٦ شاه شجاع را مدح کرده است. دکتر صفا معتقد است که او نوه دختری غیاث‌الدین محمد وزیر است و وفاتش حدود سال ٧٨٤ق اتفاق افتاده است[۳].

    پانویس

    1. کردافشاری، راویه؛ خاتمی، احمد، ص190
    2. همان
    3. همان

    منابع مقاله

    کردافشاری، راویه؛ خاتمی، احمد، «سبک‌شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)»، پایگاه مجلات تخصصی نور، فروردین 1399- شماره 47.

    وابسته‌ها