تاریخ اسلام از منظر قرآن

    از ویکی‌نور
    تاریخ اسلام از منظر قرآن
    تاریخ اسلام از منظر قرآن
    پدیدآورانجعفری، یعقوب (نويسنده)
    ناشرنهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها. دفتر نشر معارف
    مکان نشرایران - قم
    سال نشر1384ش
    چاپ1
    شابک964-8523-93-2
    موضوعاسلام - تاریخ - از آغاز تا 11ق. - سال شمار - اسلام - تاریخ - جنبه‌‏های قرآنی - قرآن - وقایع تاریخی
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‎‏/‎‏ج‎‏7‎‏ت‎‏2‎‏ 103/8 BP
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    تاریخ اسلام از منظر قرآن، اثر یعقوب جعفری (متولد 1325ش)، نویسنده، قرآن‌پژوه و مترجم قرآن است. این کتاب به بررسی تاریخ اسلام در عصر پیامبر اکرم(ص) از منظر آیات قرآن می‌پردازد و قصد دارد تا رویدادهای تاریخی آن دوران را با تکیه بر سنت‌های الهی حاکم بر تاریخ، تحلیل و اصالت آن‌ها را اثبات کند.

    ساختار

    کتاب در یک جلد تدوین شده است و شامل یک مقدمه، پنج فصل اصلی (ابواب)، و یک خاتمه به همراه کتابنامه می‌باشد.

    سبک نگارش

    شیوه نگارش کتاب بر مبنای تحلیل و استنباط تاریخ از منابع دست‌اول قرآنی است، نه صرفاً نقل وقایع و نویسنده عهده‌دار استخراج حوادث تاریخی عصر پیامبر(ص) و اثبات اصالت آن حوادث از آیات قرآن است[۱].

    گزارش محتوا

    فصل یکم: فلسفه تاریخ و سنت‌های حاکم بر آن: این فصل، سنت‌های الهی را مهم‌ترین انگیزه حرکت تاریخ و جامعه می‌داند. قرآن کریم حرکت و تحول جوامع بشری را به سنت‌های الهی نسبت می‌دهد و تأکید می‌کند که هیچ‌گونه تحول فراسوی این سنت‌های تغییرناپذیر الهی اتفاق نمی‌افتد. همچنین در این فصل، موضوع هدفمند بودن حرکت جامعه بشری از منظر قرآن، و نقش انسان در ساختن سرنوشت خود با اتکا به سنت‌های الهی تشریح می‌شود[۲].

    فصل دوم: جاهلیت، ابعاد و نشانه‌ها: این بخش با هدف درک بهتر تاریخ عصر صدر اسلام و برخورد با جوامع آن دوره، به بررسی ابعاد فرهنگی، اجتماعی، و اقتصادی جامعه جاهلی می‌پردازد. در این فصل، نشانه‌های جاهلیت شامل شرک و بت‌پرستی (از جمله بت‌پرستی در حج)، خرافات و بدعت‌ها (مانند بدعت‌هایی درباره حیوانات و مراسم حج)، اعتقاد مشرکان در خصوص فرشتگان و جن، و ناهنجاری‌های اجتماعی و اقتصادی (مانند رباخواری و ستم بر زنان) بررسی شده‌اند. همچنین، این فصل به نظام‌های حکومتی آن دوره و نبود حکومت مرکزی در میان عرب اشاره می‌کند[۳].

    فصل سوم: از ولادت تا بعثت پیامبر اکرم(ص): این فصل به بررسی دوران زندگی پیامبر اکرم(ص) پیش از بعثت می‌پردازد. مهم‌ترین رویدادهای این دوره شامل حادثه عام‌الفیل، بررسی اسامی و القاب پیامبر اکرم(ص) در قرآن، و دوران کودکی و یتیمی ایشان است. همچنین، موضوع درس ناخوانده بودن پیامبر(ص)، ملاقات با بحیرای راهب، وضعیت دین پیامبر(ص) پیش از بعثت، و جایگاه یهود و مسیحیت موردبحث قرار می‌گیرد. این فصل به موضوع کهانت و پایان‌یافتن آن با بعثت پیامبر(ص) نیز اشاره می‌کند[۴].

    فصل چهارم: از بعثت تا هجرت پیامبر اسلام(ص): این بخش حوادث سیزده سال پس از بعثت در مکه را پوشش می‌دهد. مباحث شامل آغاز و مراحل سه‌گانه دعوت (دعوت پنهانی، دعوت خویشاوندان و دعوت عمومی)، انقطاع وحی، آزار پیامبر و یاران او توسط مشرکان، و تهمت‌های مختلف مشرکان به پیامبر و قرآن (مانند تهمت جادوگری، دیوانگی و شاعری) می‌شود. رویدادهای مهم دیگر این فصل عبارت‌اند از دیدارهای پیامبر(ص) با سران قریش و یهود، رنج‌های رسول خدا(ص)، معراج پیامبر(ص)، و در نهایت، هجرت پیامبر اکرم(ص) به مدینه[۵].

    فصل پنجم: از هجرت تا رحلت پیامبر اسلام(ص): این فصل طولانی‌ترین و مهم‌ترین بخش تاریخ اسلام را در بر می‌گیرد. حوادث سال اول هجرت مانند تشکیل مفاهیم مهاجر و انصار، ایجاد برادری میان مسلمانان، و مقابله با یهود و منافقان شرح داده می‌شوند. وقایع سال‌های بعدی هجرت شامل تغییر قبله و تشریع جهاد، و غزوات مهمی چون بدر، احد، احزاب، خیبر، فتح مکه و تبوک با استناد به آیات مربوطه بررسی شده‌اند. همچنین، رویدادهای سال‌های پایانی مانند حجةالوداع و غدیر خم تا زمان رحلت پیامبر(ص) در پایان این فصل ذکر شده‌اند[۶].

    پانویس

    1. سخن مرکز، ص6- 5
    2. متن کتاب، ص26- 15
    3. همان، ص46- 27
    4. همان، ص79- 47
    5. همان، ص154-81
    6. همان، ص302-155

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.


    وابسته‌ها