تاریخ اسلام از منظر قرآن
| تاریخ اسلام از منظر قرآن | |
|---|---|
| پدیدآوران | جعفری، یعقوب (نويسنده) |
| ناشر | نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها. دفتر نشر معارف |
| مکان نشر | ایران - قم |
| سال نشر | 1384ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 964-8523-93-2 |
| موضوع | اسلام - تاریخ - از آغاز تا 11ق. - سال شمار - اسلام - تاریخ - جنبههای قرآنی - قرآن - وقایع تاریخی |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ج7ت2 103/8 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
تاریخ اسلام از منظر قرآن، اثر یعقوب جعفری (متولد 1325ش)، نویسنده، قرآنپژوه و مترجم قرآن است. این کتاب به بررسی تاریخ اسلام در عصر پیامبر اکرم(ص) از منظر آیات قرآن میپردازد و قصد دارد تا رویدادهای تاریخی آن دوران را با تکیه بر سنتهای الهی حاکم بر تاریخ، تحلیل و اصالت آنها را اثبات کند.
ساختار
کتاب در یک جلد تدوین شده است و شامل یک مقدمه، پنج فصل اصلی (ابواب)، و یک خاتمه به همراه کتابنامه میباشد.
سبک نگارش
شیوه نگارش کتاب بر مبنای تحلیل و استنباط تاریخ از منابع دستاول قرآنی است، نه صرفاً نقل وقایع و نویسنده عهدهدار استخراج حوادث تاریخی عصر پیامبر(ص) و اثبات اصالت آن حوادث از آیات قرآن است[۱].
گزارش محتوا
فصل یکم: فلسفه تاریخ و سنتهای حاکم بر آن: این فصل، سنتهای الهی را مهمترین انگیزه حرکت تاریخ و جامعه میداند. قرآن کریم حرکت و تحول جوامع بشری را به سنتهای الهی نسبت میدهد و تأکید میکند که هیچگونه تحول فراسوی این سنتهای تغییرناپذیر الهی اتفاق نمیافتد. همچنین در این فصل، موضوع هدفمند بودن حرکت جامعه بشری از منظر قرآن، و نقش انسان در ساختن سرنوشت خود با اتکا به سنتهای الهی تشریح میشود[۲].
فصل دوم: جاهلیت، ابعاد و نشانهها: این بخش با هدف درک بهتر تاریخ عصر صدر اسلام و برخورد با جوامع آن دوره، به بررسی ابعاد فرهنگی، اجتماعی، و اقتصادی جامعه جاهلی میپردازد. در این فصل، نشانههای جاهلیت شامل شرک و بتپرستی (از جمله بتپرستی در حج)، خرافات و بدعتها (مانند بدعتهایی درباره حیوانات و مراسم حج)، اعتقاد مشرکان در خصوص فرشتگان و جن، و ناهنجاریهای اجتماعی و اقتصادی (مانند رباخواری و ستم بر زنان) بررسی شدهاند. همچنین، این فصل به نظامهای حکومتی آن دوره و نبود حکومت مرکزی در میان عرب اشاره میکند[۳].
فصل سوم: از ولادت تا بعثت پیامبر اکرم(ص): این فصل به بررسی دوران زندگی پیامبر اکرم(ص) پیش از بعثت میپردازد. مهمترین رویدادهای این دوره شامل حادثه عامالفیل، بررسی اسامی و القاب پیامبر اکرم(ص) در قرآن، و دوران کودکی و یتیمی ایشان است. همچنین، موضوع درس ناخوانده بودن پیامبر(ص)، ملاقات با بحیرای راهب، وضعیت دین پیامبر(ص) پیش از بعثت، و جایگاه یهود و مسیحیت موردبحث قرار میگیرد. این فصل به موضوع کهانت و پایانیافتن آن با بعثت پیامبر(ص) نیز اشاره میکند[۴].
فصل چهارم: از بعثت تا هجرت پیامبر اسلام(ص): این بخش حوادث سیزده سال پس از بعثت در مکه را پوشش میدهد. مباحث شامل آغاز و مراحل سهگانه دعوت (دعوت پنهانی، دعوت خویشاوندان و دعوت عمومی)، انقطاع وحی، آزار پیامبر و یاران او توسط مشرکان، و تهمتهای مختلف مشرکان به پیامبر و قرآن (مانند تهمت جادوگری، دیوانگی و شاعری) میشود. رویدادهای مهم دیگر این فصل عبارتاند از دیدارهای پیامبر(ص) با سران قریش و یهود، رنجهای رسول خدا(ص)، معراج پیامبر(ص)، و در نهایت، هجرت پیامبر اکرم(ص) به مدینه[۵].
فصل پنجم: از هجرت تا رحلت پیامبر اسلام(ص): این فصل طولانیترین و مهمترین بخش تاریخ اسلام را در بر میگیرد. حوادث سال اول هجرت مانند تشکیل مفاهیم مهاجر و انصار، ایجاد برادری میان مسلمانان، و مقابله با یهود و منافقان شرح داده میشوند. وقایع سالهای بعدی هجرت شامل تغییر قبله و تشریع جهاد، و غزوات مهمی چون بدر، احد، احزاب، خیبر، فتح مکه و تبوک با استناد به آیات مربوطه بررسی شدهاند. همچنین، رویدادهای سالهای پایانی مانند حجةالوداع و غدیر خم تا زمان رحلت پیامبر(ص) در پایان این فصل ذکر شدهاند[۶].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.