امام‌شناسى (گنجی)

امام‌شناسی، اثر حسین گنجی (معاصر)، کتابی است که به موضوع امام‌شناسی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین و ضروری‌ترین مبانی اعتقادی اسلام می‌پردازد و می‌کوشد تا تصویری روشن، جامع و کامل از حقیقت والای امامت ارائه دهد.

امام شناسی(گنجی، حسین)
پدیدآوران	گنجی، حسین (نويسنده) فولادی، مجید (ويراستار علمي) سجادی، محسن (تقریر)
عنوان‌های دیگر	امام شناسی: تقریرات درس امام شناسی حوزه ی علمیه قم
ناشر	آشیانه مهر ** مجمع جهانی شيعه شناسی
مکان نشر	ایران - قم
سال نشر	1386ش
چاپ	1
شابک	‎978-600-6164-43-4
موضوع	امامت - ولایت
زبان	فارسی
تعداد جلد	2
کد کنگره	/گ9الف8 223 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

ساختار

مطالب کتاب در دو جلد تنظیم شده است. جلد نخست با مقدمه‌ای از انصاری بویراحمدی در معرفی آن و پیشگفتاری از نویسنده در اشاره به اهمیت امام‌شناسی، روش بحث و موضوع درس امام‌شناسی آغاز گردیده و مطالب آن در پنج فصل، سامان‌دهی شده است. جلد دوم نیز با مقدمه دیگری از انصاری بویراحمدی در بیان روش‌های بحث پیرامون مسئله امامت و مسائل مطرح در روش اول امام‌شناسی آغاز و مطالب آن در سه بخش اصلی، عرضه شده است.

سبک نگارش

تمامی مباحث امام‌شناسی بر پایه آیات و روایات استوار است و از ادعیه و زیارات معتبر و مستند نیز استفاده شده است.

گزارش محتوا

فصل اول: مبادی امام‌شناسی؛ این فصل به جایگاه امامت در اسلام می‌پردازد و ضمن ارائه ادله قرآنی و روایی فراوان، ثابت می‌کند که امامت اصلی از اصول‌دین است و انحراف از آن، موجب انحراف از کل دین می‌شود. برای اثبات محوری بودن امامت، از ادله‌ای چون آیه ابلاغ، آیه اکمال دین، حدیث ثقلین و حدیث سفینه استفاده شده است. در ادامه، دلایل برتری اهل‌بیت(ع) بر قرآن (به‌عنوان ثقل اکبر) ارائه شده و اشاره گردیده که اهل‌بیت(ع) مبیّن قرآن و مفسر واقعی آن هستند. همچنین، این فصل به بررسی دیدگاه علمای شیعه و اهل‌سنت درباره امامت می‌پردازد و بیان می‌کند که انکار امامت در مکتب شیعه به انکار نبوت و کفر می‌انجامد.

فصل دوم: علم امام؛ فصل دوم به علم گسترده، جامع و کامل حضرات چهارده‌معصوم(ع) اختصاص دارد. در این بخش، ابتدا موضوع تساوی یا تفاضل ائمه(ع) در علم و فضایل بررسی می‌شود و دلایل هر دو دسته روایات (مساوات و تفاضل) مورد تجزیه‌وتحلیل قرار می‌گیرد. سپس، به منابع و مصادیق علم امام پرداخته می‌شود که نشان می‌دهد علم ایشان لدنی و الهی است، نه اکتسابی. منابع اصلی علم امام عبارت‌اند از قرآن کریم (علم به تنزیل، تأویل و ناسخ و منسوخ)، روح‌القدس که همواره در نزد ایشان است، اسم اعظم خداوند متعال که تنها بخشی از آن در اختیار سایر مخلوقات است، ارث‌بردن از انبیا و اولیای گذشته و مصاحفی خاص مانند مصحف حضرت زهرا (س) و کتب جامعه و جفر. در پایان این فصل، مصادیقی از علم امام مانند علم به اعمال بندگان، علم به صنایع و علوم مختلف (علم به زبان حیوانات)، علم وصایا و اسباب و علم کل شیء تشریح شده است.

در فصل سوم، به شبهات مربوط به علم امام، پاسخ داده شده است. این شبهات، در موضوعاتی همچون علم غیب، علم به قیامت و علم زمان ظهور امام‌زمان(عج) است.

فصل چهارم، موضوعات مربوط به ولایت تکوینی را موردبحث و بررسی قرار داده و در فصل پنجم، به شبهات مطرح شده پیرامون ولایت تکوینی، پاسخ داده شده است.

در بخش اول جلد دوم، به‌منظور تشریح مبادی عصمت، ابتدا به تعریف عصمت و تبیین جایگاه آن پرداخته شده و سپس، به موضوعاتی همچون موارد عصمت، صاحبان عصمت، انواع عصمت و... پرداخته شده است.

در بخش دوم، ادله عصمت، در آیات قرآن مانند آیه امامت، مباهله، تطهیر و روایات معصومین(ع) موردبحث و بررسی قرار گرفته در فصل سوم، به سؤالات و شبهات پاسخ داده شده است. این سؤالات و شبهات، در موضوعاتی همچون عصیان حضرت آدم(ع)، ظلم حضرت یونس(ع)، اهتمام حضرت یوسف(ع) در برابر زلیخا، آزمون حضرت داود(ع)، استغفار حضرت رسول اکرم(ع) و دعاهای ائمه(ع) می‌باشد.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.