المعجم المفصل في علوم البلاغة

    از ویکی‌نور
    المعجم المفصل في علوم البلاغة
    المعجم المفصل في علوم البلاغة
    پدیدآورانعکاوی، انعام فوال (نويسنده) شمس‌الدین، احمد (مصحح)
    عنوان‌های دیگرالبدیع و البیان و المعانی
    ناشردار الکتب العلمية
    مکان نشرلبنان - بیروت
    سال نشر1427ق
    چاپ3
    شابک-
    موضوعزبان عربی - بدیع - زبان عربی - معانی و بیان
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    /‎‏ع‎‏8‎‏م‎‏6 2028 ‏PJA‎‏
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    المعجم المفصل فی علوم البلاغه اثر انعام فوال عکاوی معاصر است که مجموعه اصطلاحات علوم بلاغی (معانی، بیان، بدیع) را که مشتمل بر 842 عنوان است، به ترتیب حروف الفبا گردآوری و شرح کرده است.

    طبق تصریح نویسنده، وی چینش اصطلاحات را بدون توجه به ماده و حروف اصلی آن‌ها انجام داده است و صرفا لفظ خود اصطلاحات را معیار چینش قرار داده است و ازاین‌رو اصطلاحاتی چون اتساع و ابدال و ابهام، را در باب الف و یا اصطلاحاتی چون تشبیه و تنسیق و تقسیم را در باب تاء، آورده است. [۱].

    وی در بیان هرکدام از فنون بلاغی که دارای دو یا چند عنوان بوده، اصطلاح مشهور را ملاک قرار داده و در معجم خود آورده است و همین مساله، یکی از مشکلات کار وی در چینش الفبایی اصطلاحات بوده است. [۲].

    آن چه که به‌تصریح عکاوی، باعث شده تا وی با وجود دیگر معجم‌های بلاغی همچون بلوغ الارب فی علم الادب، به نوشتن این کتاب بپردازد، این است که اصطلاحات جدیدی در علوم بلاغی در طول تطور این علوم، پدیدآمده که در معجم‌های سابق به شرح و توضیح آن‌ها پرداخته نشده است. [۳].

    نویسنده در توضیح اصطلاحات، ابتدا معنای لغوی آن‌ها را بیان کرده و سپس به دیگر نام‌های آن اصطلاح در صورت وجود، اشاره و بعد از آن تعاریف علمای بلاغت و نقد آنان به تعاریف دیگر را ذکر نموده است. شاهد مثال‌هایی که وی برای توضیح و شرح بیشتر اصطلاحات استفاده نموده غالبا از آیات قرآن کریم و اشعار بلیغ عربی است. [۴].

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه کتاب ص 4و 5
    2. ر.ک: همان
    3. همان ص 3 و 4
    4. همان ص 4

    منابع مقاله

    1. متن کتاب

    وابسته‌ها