سید طنطاوی، محمد
| محمد سید طنطاوی | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | محمد سید عطیه طنطاوی |
| نامهای دیگر | سید طنطاوی، محمد محمد سید طنطاوی |
| لقب | امام اکبر، شیخ الأزهر |
| ولادت | ۲۸ اکتبر ۱۹۲۸م / ۱۴ جمادیالاولی ۱۳۴۷ق |
| محل تولد | روستای سلیم الشرقیه، مرکز طما، استان سوهاج، مصر، مصر |
| محل زندگی | مصر، عربستان سعودی، لیبی |
| رحلت | ۱۰ مارس ۲۰۱۰م / ۲۴ ربیعالاول ۱۴۳۱ق |
| مدفن | قبرستان بقیع، مدینه منوره، عربستان سعودی |
| طول عمر | ۸۱ سال |
| دین | اسلام |
| مذهب | اهل سنت (شافعی) |
| پیشه | عالم دینی، مفسر قرآن، استاد دانشگاه، مفتی، امام جماعت |
| منصب | مفتی اعظم مصر (۱۹۸۶-۱۹۹۶) رئیس دانشگاه الازهر (۱۹۹۶-۲۰۱۰) |
| پس از | جاد الحق علی جاد الحق (در مقام شیخ الازهر) عبداللطیف عبدالغنی حمزه (در مقام مفتی) |
| پیش از | احمد طیب (در مقام شیخ الازهر) نصر فارض واصل (در مقام مفتی) |
| اطلاعات علمی | |
| درجه علمی | دکترای تفسیر و حدیث |
| دانشگاه | دانشگاه الازهر |
| علایق پژوهشی | تفسیر قرآن، حدیث، فقه |
| برخی آثار | |
محمد سید طنطاوی (۱۹۲۸-۲۰۱۰م)، امام جماعت مسجد الازهر مصر، مفتی سابق اعظم مصر، رئیس دانشگاه الازهر، از دانشمندان قرآن پژوه مصرى و صاحب تألیفات متعدد در زمینه تفسیر قرآن و فقه اسلامی بود.
ولادت
محمد سید عطیه طنطاوی در ۲۸ اکتبر ۱۹۲۸م برابر با ۱۴ جمادیالاولی ۱۳۴۷ق در روستای سلیم الشرقیه از توابع مرکز طما در استان سوهاج مصر به دنیا آمد. او در خانوادهای متدین رشد کرد و در سنین کودکی مادر خود را از دست داد.[۱]
تحصیلات
مقدمات علوم را در زادگاه خود فراگرفت و قرآن کریم را حفظ نمود. در سال ۱۹۴۴م به مؤسسه دینی اسکندریه پیوست و پس از اتمام دوره متوسطه، در دانشکده اصول دین دانشگاه الازهر ادامه تحصیل داد و در سال ۱۹۵۸م فارغالتحصیل شد. وی در سال ۱۹۵۹م مدرک تخصص در تدریس را دریافت کرد و در ۵ سپتامبر ۱۹۶۶م موفق به اخذ دکترای تفسیر و حدیث با درجه عالی از دانشگاه الازهر گردید. عنوان رساله دکترای وی "بنو اسرائیل فی القرآن والسنة" بود.
فعالیتها
طنطاوی فعالیتهای علمی و اجرایی گستردهای داشت:
- امام و خطیب در وزارت اوقاف مصر از سال ۱۹۶۰م
- تدریس در دانشکده اصول دین دانشگاه الازهر از سال ۱۹۶۸م
- اعزام به لیبی برای تدریس در دانشگاه اسلامی بنغازی از ۱۹۷۲ تا ۱۹۷۶م
- ریاست بخش تفسیر در دانشگاه اسلامی مدینه منوره از ۱۹۸۰ تا ۱۹۸۴م
- مفتی اعظم مصر از ۲۸ اکتبر ۱۹۸۶ تا ۲۷ مارس ۱۹۹۶م
- ریاست دانشگاه الازهر از ۲۷ مارس ۱۹۹۶ تا زمان وفات در ۲۰۱۰م
وی در طول دوران مفتوی خود حدود ۷۵۵۷ فتوی صادر کرد و در دوران ریاست بر الازهر، نقش مهمی در توسعه این نهاد علمی ایفا نمود. طنطاوی از چهرههای میانهرو و معتدل در جهان اسلام محسوب میشد و مواضع وی در قبال مسائل مختلف از جمله حقوق زنان، مسائل مالی و بانکی، و روابط بینالادیان گاهی با انتقاداتی مواجه میشد.
ناگفته نماند پس از ممنوع شدن پوشش حجاب در مدارس فرانسه، طنطاوی طی فتوایی به دختران اجازه داد تا بتوانند بدون حجاب در کلاسهای درس حضور یابند. او همچنین در فتوایی سقط جنین را برای زنان قربانی تجاوز جنسی مجاز دانست. طنطاوی ختنه زنان را نیز غیراسلامی دانسته است.
طنطاوی در سال 2008 و در حاشیه همایش ادیان در نیویورک، با خاخام اعظم اسراییل دیدار کرد و با شیمون پرز رئیس رژیم صهیونیستی نیز دست داد که این امر با انتقادهای گستردهای مواجه شد. وی همچنین دیدارهایی با مقامات ایران از جمله علی لاریجانی و حداد عادل داشته است. وی همچنین با ساخت شعبه الازهر در تهران موافقت کرده است.[۲]
وفات
شیخ محمد سید طنطاوی در ۱۰ مارس ۲۰۱۰م برابر با ۲۴ ربیعالاول ۱۴۳۱ق در سن ۸۱ سالگی، در پی سکته قلبی در فرودگاه بینالمللی ملک خالد ریاض در عربستان سعودی درگذشت.[۳] پیکر وی پس از اقامه نماز در مسجد النبی در مدینه منوره، در قبرستان بقیع به خاک سپرده شد.
پانویس
منابع مقاله
- الجزیره
- الیوم السابع
- مؤسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر
پیوند به بیرون
مقالات محمد سید طنطاوی در پایگاه مجلات نورمگز