احمدی کرمانی، یحیی
| نام | احمدی کرمانی، یحیی |
|---|---|
| نامهای دیگر | احمدي، يحيي بن احمد
شيخ يحيي احمدي کرمانی |
| نام پدر | حاج‌آقا احمد فقیه کرمانی |
| متولد | 1249ش / 1287ق / 1870م |
| محل تولد | کرمان |
| رحلت | 1339ق |
| اساتید | ناظم‌الاسلام کرمانی |
| برخی آثار | تاریخ یحیی |
| کد مؤلف | AUTHORCODE09494AUTHORCODE |
یحیی احمدی کرمانی (1249-1300ش)، نماینده دوره اول و سوم مجلس شورای ملی از استان کرمان در سال‌های 1325 تا 1333ش و نویسنده کتاب تاریخ یحیی.
ولادت
یحیی احمدی کرمانی، در وز چهارشنبه، 29 ربیع‌الاول 1287ق/1249ش، در کرمان به دنیا آمد. او پنجمین فرزند آیت‌الله حاج‌آقا احمد فقیه کرمانی بود.
تحصیل، مشاغل و مناصب
در سنین کودکی و در سال 1295ق، از نعمت پدر محروم شد؛ بدین سبب برادر بزرگوارش آیت‌الله حاج ابوجعفر، سرپرستی او را به‌عهده گرفت و به او دروس و علوم مقدماتی آموخت و سپس او را برای فراگیری مقدمات زبان عربی به شاگردش ناظم‌الاسلام کرمانی، مؤلف «تاریخ بیداری ایرانیان» سپرد. از همین زمان بود که رابطه استاد و شاگردی میان این دو، به پیوند مودت و برادری تبدیل شد.
ناظم‌الاسلام کرمانی در این‌باره نوشته است: «چون از مکاتب ابتدایی فارغ شد، برای تحصیل مقدمات عربی از جانب حاج شیخ ابوجعفر، برادر والاگهرش، به این بنده سپرده شد و ده سال فزون، پیوسته با هم بودیم تا سطح «شرح لمعه و قوانین» را تا قبل از مسافرت من دید (فراگرفت) و از ادبیات و ریاضیات بهره کافی به دست آورد. از تاریخ و هیئت و جغرافیا هم نصیبی وافر برد. چون من سفر کردم به‌واسطه ازدواج، نتوانست سفر کند.
به‌ضرورت، مفارقت بین ما واقع شد و از این رهگذر، هفده سال دل‌تنگ بودم تا سنه 1325ق، که به سِمَت وکالت مجلس مقدس ملی از جانب کرمانیان منتخب شد و در ربیع‌الاول این سنه با برادرم، شمس‌الحکما که هم‌سن و هم‌درس و هم‌شغل در وکالت بودند، وارد دارالخلافه (تهران) شدند...».
بی‌تردید، دوستی شیخ یحیی با ناظم‌الاسلام در علاقه وی به مطالعه تاریخ و جغرافیا و دیگر علوم بی‌تأثیر نبود. از طرفی محبوبیت پدر و برادرانش به‌واسطه معنویت و صداقت در نزد مردم، از او شخصیتی محبوب و مقبول ساخت؛ به‌طوری‌که این عوامل در انتخابش برای نمایندگی مجلس شورای ملی از کرمان نقش اساسی داشتند. شیخ یحیی احمدی در اولین (1325ق) و سومین دوره مجلس شورای ملی (1333ق)، از کرمان انتخاب شد، اما به قول دکتر باستانی پاریزی، شیخ یحیی مرد سیاست نبود و جنبه فرهنگی‌اش بر سایر جهات می‌چربید. به همین دلیل وی از سیاست کناره گرفت و به تألیف و نگارش و تنظیم یادداشت‌های خود پرداخت.
شیخ یحیی در سال 1296ش، به ریاست معارف (آموزش‌وپرورش) و اوقاف کرمان منصوب گردید. بیشتر مدارس اولیه کرمان به سبک جدید، در زمان ریاست او تأسیس شد.
وفات
شیخ یحیی احمدی در آخرین سفری که به‌همراه سردار نصرت به عتبات عالیات مشرف می‌شود، در راه بازگشت در بندرعباس به بیماری مالاریا مبتلا می‌شود و پس از رسیدن به شهر بافت، دار فانی را در سال 1340ق/1300ش، وداع می‌گوید و همان جا به خاک سپرده می‌شود.
آثار
- تاریخ هفت هزار سال از ظهور آدم ابوالبشر تا سنه 1327ق؛
- تاریخ کرمان؛
- تاریخ یحیی[۱]؛
- فرماندهان کرمان[۲].
پانویس
منابع مقاله
- نجمی، سید شمس‌الدین، مقدمه کتاب «تاریخ یحیی»، تألیف یحیی احمدی کرمانی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، چاپ اول، 1386ش.
- پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانه‌های ایران، 7 بهمن‌ماه 1399