کلک خیالانگیز: بوطیقای ادبیات وهمناک، کرامات و معجزات
| کِلک خیالانگیز: بوطیقای ادبیات وهمناک، کرامات و معجزات | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | حری، ابوالفضل (نویسنده) |
| ناشر | نی |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | ۱۳۹۳ |
| چاپ | اول |
| شابک | 978-964-185-376-3 |
| موضوع | محاکات در ادبیات,ادبیات خیالی,ادبیات خیالی فارسی,وهم و خیال,ادبیات فارسی -- تاریخ و نقد |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | PN ۲۱۳۹۳ ح۷ ک۸ ۱۳۹۳ |
کِلک خیالانگیز: بوطیقای ادبیات وهمناک، کرامات و معجزات تألیف ابوالفضل حری (متولد ۱۳۵۱ش)، پژوهشگر ادبی؛ این کتاب به بررسی بوطیقای ادبیات وهمناک، کرامات و معجزات در ادبیات فارسی میپردازد و در دو بخش نظریه و عمل، مبانی ژانر فانتاستیک را در حوزههای مختلف از جمله فلسفه، روانکاوی و ادبیات تحلیل مینماید.
ساختار
این کتاب در دو بخش اصلی نظریه و عمل و شش فصل تنظیم شده است.
گزارش کتاب
کتاب «کِلک خیالانگیز: بوطیقای ادبیات وهمناک، کرامات و معجزات» نوشته ابوالفضل حری، پژوهشی عمیق در زمینه بوطیقای ادبیات وهمناک و بررسی ژانر فانتاستیک در ادبیات فارسی است. این اثر در دو بخش اصلی نظریه و عمل سازمان یافته است.
در بخش نظریه، نویسنده به مبانی ژانر فانتاستیک یا وهمناک در حوزههای مختلف از جمله فلسفه، روانکاوی و ادبیات میپردازد. در فصل اول به نظریه انواع ادبی پرداخته شده و در فصل دوم، مفاهیم فانتزی و فانتاستیک مورد بررسی قرار گرفتهاند. فصل سوم به تحلیل شگرف در روانکاوی و ادبیات اختصاص دارد که در آن کاربرد فانتاستیک در حوزۀ روانکاوی و در آثار اندیشمندانی مانند ینتش، لاکان و سیکسوا بررسی میشود. همچنین تعبیر روانکاوانۀ فروید از داستان «مرد شنی» اثر هوفمان نیز ارزیابی شده است. در فصل چهارم، رویکرد ساختاری تودوروف به وهمناک به تفصیل تحلیل شده و ژانر وهمناک به شاخههای شگرف، شگفت و تمثیل و انواع فرعیتر تقسیمبندی شده است.
بخش دوم کتاب که به عمل اختصاص دارد، به بررسی اصول فانتاستیک در گزیدهای از آثار ادبیات فارسی میپردازد. در این بخش، نخست برخی از حکایات بابهای ششم تا دهم کتاب «فرج بعد از شدت» تحلیل شده و پیشنهاد میشود که در بررسی این نوع داستانها به جای فانتاستیک، از واژه «کرامات» استفاده شود. سپس داستانهای هفتپیکر نظامی، گزیدهای از قصههای هزارویکشب و برخی از حکایات کتاب «عجایب هند» رامهرمزی با توجه به رویکرد ساختاری تودوروف به فانتاستیک مورد بررسی قرار میگیرند. این بخش با تحلیل داستانهای سوره کهف به عنوان نوعی ادبیات «عجیب» یا «معجزات» به پایان میرسد.
نویسنده در این کتاب نشان میدهد که رویکرد ساختاری به ژانر وهمناک میتواند معیار و الگویی جامع برای تعیین نوع برخی از گونههای ادبی، از جمله آثار کهن و معاصر نظم و نثر فارسی ارائه کند. همچنین تأکید میشود که در بررسی آثار دینشناختی مانند حکایتهای کتاب «فرج بعد از شدت» و قصص قرآنی، ژانر وهمناک به گونهای که در نظریههای غربی مطرح شده، کارآمد نیست و بهتر است با ژانر کرامات یا معجزات که ریشه در سنت مسیحی-اسلامی دارد، جایگزین شود.
این کتاب با ارائه تحلیلهای نوآورانه و بومیسازی نظریههای غربی در حوزه ادبیات وهمناک، منبعی ارزشمند برای پژوهشگران ادبیات فارسی، نظریه ادبی و علاقهمندان به مطالعات بینارشتهای محسوب میشود.[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات