چکامه گذشته، مرثیه زوال (مجموعه مقالات)
چکامۀ گذشته، مرثیۀ زوال (مجموعه مقالات) تألیف شاپور بهیان (متولد ۱۳۳۱ش)؛ این کتاب دربردارندۀ هجده مقاله در دو بخش نقد ادبی و نظریهپردازی است که به بررسی آثار ادبی معاصر و مباحث نظری ادبیات میپردازد.
| چکامۀ گذشته، مرثیۀ زوال (مجموعه مقالات) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | بهیان، شاپور (نویسنده) |
| ناشر | چشمه |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | ۱۳۹۴ |
| چاپ | اول |
| شابک | ۹۷۸-۶۰۰-۲۲۹-۳۶۵-۷ |
| موضوع | داستانهای فارسی - قرن ۱۴ - تاریخ و نقد - مقالهها و خطابهها، داستان - تاریخ و نقد - مقالهها و خطابهها |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | ۱ |
| کد کنگره | PIR ۳۸۶۹/ب۹۵،چ۸ ۱۳۹۳ |
ساختار
این کتاب در یک جلد و ۲۵۴ صفحه تنظیم شده و شامل دو بخش اصلی میباشد.
گزارش کتاب
کتاب «چکامۀ گذشته، مرثیۀ زوال» مجموعهای از هجده مقاله نوشته شاپور بهیان است که در دو بخش نقد ادبی و نظریهپردازی تدوین شده است. نویسنده در مقدمه کتاب تأکید میکند که هدفش از نوشتن این مقالات تفسیر متون ادبی نبوده، بلکه کوشیده است نشان دهد چگونه متن خود واقعیتش را میسازد و این واقعیت از خلال گفتمانهای هر دوره شکل میگیرد.
در بخش نخست با عنوان «نقد ادبی»، مقالاتی به بررسی آثار ادبی معاصر پرداخته شده است. از جمله مقاله «صادق هدایت و نوشتن و ...» که داستانهای صادق هدایت درباره استبداد و دیکتاتوری را تحلیل میکند. نویسنده در این مقاله به این پرسش میپردازد که چرا هدایت با وجود زندگی در دوران دیکتاتوری رضاشاه، رمانی درباره دیکتاتور ننوشته است. دیگر مقالات این بخش به بررسی آثاری از ابراهیم گلستان، تحلیل مفهوم ملتسازی در عصر رضاشاه و بررسی نقش نویسنده به عنوان شمن میپردازند.
بخش دوم با عنوان «نظریهپردازی» شامل مقالاتی است که به موضوعات کلیتر ادبی اختصاص دارد. مقاله «مدخلی بر نوعشناسی داستان کوتاه» از جمله مقالات برجسته این بخش است که در آن نویسنده با تأکید بر برخی عناصر داستان کوتاه و نادیده گرفتن عمدی سایر عناصر، سه نوع از انواع داستان کوتاه را معرفی میکند. دیگر مقالات این بخش به مباحثی مانند رمان به عنوان ترجمه، تحلیل آرای گئورگ لوکاچ درباره آیرونی، و رابطه نویسنده، ادبیات و اقلیت میپردازند.
رویکرد نویسنده در این مقالات مبتنی بر این ایده است که متن بازنمایی واقعیت نیست، بلکه خود واقعیت را میسازد. این دیدگاه که متأثر از اندیشههای میشل فوکو است، زمینهساز تحلیلهای نوآورانه نویسنده از متون ادبی شده است. کتاب حاضر منبع ارزشمندی برای علاقهمندان به نقد ادبی و نظریهپردازی ادبی محسوب میشود.[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات