پژوهشی تطبیقی در معرفت شناسی معاصر

پژوهشی تطبیقی در معرفت‌شناسی معاصر، از آثار تخصصی معرفت‌شناس ایرانی دوران ما، محمد حسین‌زاده است که مهمترین مباحث عصر حاضر را با نگرشی مقایسه‌ای تبیین و تحلیل می‌کند و دیدگاه‌های معرفت‏‌شناسان امروزی را با اندیشه‌های حکیمان مسلمان از جمله علامه طباطبایی می‌سنجد و به نقد و استنتاج می‌پردازد.

پژوهشی تطبیقی در معرفت شناسی معاصر
پدیدآوران	حسین‌زاده، محمد (نويسنده)
ناشر	مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی(ره). انتشارات
مکان نشر	ایران - قم
سال نشر	1390ش
چاپ	3
شابک	‎964-5883-95-4
موضوع	شناخت - فلسفه - معرفت شناسی
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	/ح5پ4 161 BD
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

هدف و روش

• نویسنده تأکید کرده است که عمده مباحث این کتاب در مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی، تدریس و گزیده‌ای از مهمترین مباحث آن در حضور آیت‌الله محمدتقی مصباح یزدی نقد شده است.

ساختار و محتوا

• این اثر از 9 فصل به ترتیب ذیل تشکیل شده است:

1. مفاهیم و کلیات (تفاوت معرفت‌شناسى مطلق و مقيد و رويكردهاى معرفت‌شناسى مطلق، جايگاه معرفت‌شناسى معاصر در فلسفۀ مغرب زمين، تمايز معرفت‌شناسى از دانش‌هاى همسو و تعریف «معرفت‌شناسى معاصر»)
2. تحلیل معرفت (معانى و كاربردهاى لغوى «معرفت» و تفاوت آن با تحليل فلسفى، نقد تعريف رايج معرفت و تعريف «معرفت» از منظر حكماى مسلمان)
3. باور (بررسی نقض اشتراط معرفت به باور، مبناى باور و ابتنا يا عدم ابتناى معرفت بر باور)
4. صدق (آیا صدق، شرط عينى تعريف معرفت است؟ ابتنای این تحليل بر نظريه مطابقت و مهم‌ترين نقدهاى نظريه مطابقت و نظريه‌هاى بديل آن)
5. موجّه‌سازی (تعریف موجَّه‌سازى و نظريه‌هاى مربوط به آن و درون‌گروى و برون‌گروى)
6. مبناگروی (پيشينۀ مبناگروى و قرائت‌هاى گوناگون و منشأ تكثر آن‌ها، استدلال‌هاى مبناگرايان و نقد آن و نتايج و پيامدهاى هر يك از استدلال‌ها)
7. نقد مبناگروی (بیان 6 اشکال و نتیجه‌گیری)
8. قرائت‌های مبناگروی (آيا علم ما به جهان خارج بديهى است يا به استدلال نياز دارد؟ و نگاهی گذرا به نظريه‌هاى گوناگون -واقع‌گروى مستقيم، بازنمون‌گروى و پديدارگروى-)
9. مبناگروی از دیدگاه اندیشمندان مسلمان (تفکیک مفاهيم از گزاره‌ها، تقسیم گزاره‌ها به بديهى و نظرى و پيشين و پسين، معيار صدق هر يك از این گزاره‌ها و مسأله ارجاع آن‌ها به بديهيات و معيار صدق گزاره‌هاى پايه پيشين (بديهيات اوليه) و بداهت آن يا ارجاع به علوم حضورى و بدیهی بودن یا نبودن گزاره‌هاى پايه پسين -حسيات و متواترات و تجربيات و حدسيات-)

نمونه مباحث

• حاصل نگرش متفكران مسلمان در باب گزاره‌هاى نظرى و مبيَّن اين است كه اين گونه گزاره‌ها بر گزاره‌هايى پايه و بيّن مبتنى‌اند.

منابع مقاله

• مقدمه و متن کتاب.