پنج رساله حروفیه

    از ویکی‌نور
    پنج رسالۀ حروفیه
    پنج رساله حروفیه
    پدیدآورانجرجانی، علی بن محمد (نویسنده) قیطرانی، ولی (محقق)
    ناشرمرکز پژوهشی میراث مکتوب
    مکان نشرتهران
    سال نشر1396
    چاپیکم
    شابک978-600-203-146-4
    موضوعحروفيه - عقايد - متون قديمي تا قرن 14 شيعه - فرقه‏‌ها - عقايد - متون قديمي تا قرن 14
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    BP 290/ج3 پ9136

    پنج رسالۀ حروفیه تألیف سید شریف (سده نهم هجری)؛ تصحیح و مقدمه ولی قیطرانی؛ این کتاب شامل پنج رساله از آثار یکی از خلفای فضل‌الله حروفی، بنیانگذار نهضت حروفیه در سده هشتم هجری است.

    ساختار

    کتاب شامل مقدمه محقق و پنج رساله اصلی است که هر کدام به جنبه‌های مختلف عقاید حروفیه می‌پردازد. در پایان نیز نمایه‌ها و منابع ذکر شده است.

    گزارش کتاب

    کتاب «پنج رسالۀ حروفیه» مجموعه‌ای از نوشته‌های سید شریف، از خلفای فضل‌الله حروفی است که توسط ولی قیطرانی تصحیح و منتشر شده است. این اثر به بررسی عمیق یکی از جریان‌های فکری مهم ایران در سده‌های هشتم و نهم هجری می‌پردازد.

    نهضت حروفیه توسط فضل‌الله نعیمی استرآبادی در قرن هشتم هجری و در شرایط دشوار پس از حمله تیمور به ایران بنیان نهاده شد. این مکتب با تفسیرهای خاص از حروف مقطعه قرآن و ارتباط آنها با حروف تهجی عربی و فارسی شناخته می‌شود. سید شریف به عنوان یکی از پیروان برجسته این مکتب، در این رسائل به تبیین اصول عقاید حروفیه پرداخته است.

    رساله اول کتاب به «فلسفه نماز براساس اعداد 28 و 32» اختصاص دارد که از اعداد مقدس در نزد حروفیان محسوب می‌شد. رساله دوم با عنوان «وجه تسمیه سبع المثانی» به بررسی هفت آیه اول سوره حمد می‌پردازد. رساله سوم ارتباط حروف مقطعه با عبادات را بررسی می‌کند. رساله چهارم شرح پنجاه بیت اول عرش‌نامه و رساله پنجم که تحقیق‌نامه نام دارد، به پرسش‌ها و شبهات درباره عقاید حروفیه پاسخ می‌دهد.

    مصحح کتاب، ولی قیطرانی، در مقدمه مفصلی به بررسی تاریخی نهضت حروفیه و جایگاه سید شریف در این جریان فکری پرداخته است. این کتاب بر اساس دو نسخه خطی موجود در کتابخانه مدرسه آیت‌الله دامغانی همدان و کتابخانه دانشگاه تهران تصحیح شده است.

    کتاب «پنج رسالۀ حروفیه» منبع ارزشمندی برای پژوهشگران تاریخ عقاید و فرق اسلامی، به ویژه محققان تاریخ تصوف و عرفان در ایران به شمار می‌رود.[۱]

    پانويس

    منابع مقاله

    پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات

    وابسته‌ها