پنجاه سال با ورزش زورخانه و کشتی پهلوانی قم
| پنجاه سال با ورزش زورخانه و کشتی پهلوانی قم | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | عباسی، مهدی (نویسنده) |
| ناشر | بنیاد قم پژوهی |
| مکان نشر | قم |
| سال نشر | ۱۴۰۱ |
| شابک | 6569989226879 |
| کد کنگره | |
پنجاه سال با ورزش زورخانه و کشتی پهلوانی قم تألیف مهدی عباسی؛ سیزدهمین اثر از تالیفات ورزشی آقای مهدی عباسی با نام «پنجاه سال با ورزش زورخانه و کشتی پهلوانی قم» چاپ شده است. این کتاب در 496 صفحه قطع وزیری با کاغذ گلاسه اعلی و جلد سلفون در شمارگان محدود انتشار یافت.
معرفی کتاب
سیزدهمین اثر از تالیفات ورزشی آقای مهدی عباسی با نام «پنجاه سال با ورزش زورخانه و کشتی پهلوانی قم» چاپ شده است. این کتاب در 496 صفحه قطع وزیری با کاغذ گلاسه اعلی و جلد سلفون در شمارگان محدود انتشار یافت.
در مقدمه کتاب حاضر آمده است:
در اواسط دهه 1320 خورشیدی که فدراسیونهای ورزشی تشکیل شد، ورزشهای زورخانهای و کشتی پهلوانی طرفداران بسیاری داشت، امّا فاقد فدراسیون بود. در نتیجه مسابقه‌های کشتی چهار وزن، شش وزن و هشت وزن پهلوانی که از سال 1321 در برنامه‌های قهرمانی ایران قرار گرفته بود، از سال 1323 مسابقه‌های بیوزن کشتی پهلوانی و اهدای بازوبند نیز به آن اضافه شد و به تدریج هنرهای فردی از قبیل چرخ خوردن، کبّاده کشیدن و سنگ گرفتن هم مطرح گردید. تمام مسابقه‌ها تحت نظارت دایره تربیت بدنی ایران به سرپرستی دانشمند فقید ابوالفضل صدری و شادروان شمس الدّین خان شایسته که هر دو نفر از فداییان ورزش بودند برگزار میشد که آن هم در سالهای بعد به واسطه التهابات سیاسی به طور مرتب انجام نمیگرفت.
از دیرباز در میان انواع ورزشها، کشتی پهلوانی حائز اول اهیمت بوده است. بنابراین ورزشهای زورخانهای و هنرهای فردی در درجه دوم جای داشت. هرکس در گود، ادّعای امتیاز مینمود، او را به کشتی گرفتن دعوت میکردند.
امّا برپایی رسمی سالانه ورزش زورخانهای و هنرهای فردی به صورت نمایش در روز چهارم آبان در طهران و شهرستانها انجام میگرفت که آن هم چندان اعتباری نداشت.
در طهران باشگاه شعبان جعفری به مدیریت مرحوم شعبان جعفری و ورزشخانه بانک ملّی به سرپرستی شادروان کاظم کاظمینی نیز برای جشنهای دولتی تأسیس شده بودند و آنان بنا به اظهار خودشان، بعضی اوقات برخی از رجال سیاسی را جهت ترویج این فن به زورخانه دعوت میکردند، امّا از کشتی گرفتن خبری نبود.
آنان گاهی به عنوان تشویق و تبلیغ، تنی چند از ورزشگران زورخانه خود را انتخاب نموده، به مسافرت کشورهای اروپایی می‌بردند و با لوح تقدیر باز می‌گشتند امّا این اقدامات، دست‌آوری برای این ورزش ملّی نداشت. جالب آنکه در همان سنوات بیش از ده مجلد کتاب ورزشی به زبانهای ایرانی و لاتین به نام آقای کاظم کاظمینی انتشار یافت در حالی که نویسنده واقعی آنها مرحوم غلامرضا انصافپور بود که به واسطه دوستی و درخواست مدیر ورزشخانه بانک ملّی به تألیف کتب مذکور اقدام کرده بود.
در سال 1394 کتاب تاریخ ورزش زورخانه و کشتی شهرستان قم به انضمام کشتی آزاد گرک رومن که مندرجات آن تا سال 1357 بود با کاغذ و جلد اعلا در دسترس علاقهمندان قرار گرفت. از آن پس بارها علاقهمندان به این فن از بنده میخواستند که درباره ترجمه احوال ورزشگران معاصر کتابی فراهم کند. روزها پی در پی میگذشت تا آنکه در خرداد 1399 تنی چند از دوستان و علاقهمندان بذل عنایت فرموده، به کلبه حقیر تشریف آوردند و خواسته خود را مبنی بر طبع چنین کتابی اظهار داشتند. نویسنده با تمام مشغلهای که پیرامون تدوین تاریخ آستان مبارک قم داشت، دعوت دوستان را پذیرفت منوط بر آنکه در مراحل تحقیق و ترجمه احوال ورزشگران هیچ دخالتی ننموده و در موقع چاپ و نشر با نگارنده همراهی کنند.
از همان وقت، کار تدوین کتاب با نام پنجاه سال با ورزش زورخانه و کشتی پهلوانی قم که سومین اثر مستقل درباره ورزش زورخانهای این شهر به شمار میرود آغاز گردید و همان طور که اشارت رفت از آنجا که بیوگرافی جمع کثیری از ورزشگران تا سال1357 جداگانه به طبع رسیده بود. دیگر نیازی به ذکر ترجمه آنان در کتاب حاضر نبود. امّا در این اثر علاوه بر ترجمه احوال تنی چند از پیشکسوتان دوره‌های قبل، مابقی درباره شرح احوال ورزشگران جدید است که به تدریج روی کار آمدند.
فراهم نمودن این مجموعه که در محدوده اطلاعات نویسنده خلاصه میشود، بدون تردید خالی از عیب و نقص نیست و قطعاً، اسامی جمعی از قلم افتاده است. لاجرم هرگونه نقد متوجّه نویسنده اثر خواهد بود بنابراین امیدوار است شخص دیگری که بر امور تحقیق تسلّط داشته باشد، کمر همّت بسته، قلم به کف گرفته، درباره شایستگان فراموش شده، کتابی فراهم آورد و در دسترس علاقهمندان بگذارد.
علاوه بر مطالبی پیرامون زورخانه، سردم، مرشد و کهنه‌سوار، مستندات ذیل نیز در کتاب حاضر لحاظ گردیده است: صفحاتی از کتاب نخستین سالگرد خاموشی حسین طهرانیف آنچه را که پرتو بیضائی راجع به پهلوانان قم نوشته، ترجمه احوال پیشکسوتان و ورزشگران، کتابچه‌های مقررات ورزشهای زورخانهای و کشتی پهلوانی در سنوات 1326، 1333 و 1359 که نسخ آنها بسیار کمیاب است. بخشی از مجموعه اهدایی آقای سیّد شعاع الدّین قطب. رونوشت نامه آقای دکتر میرزا محمد پهلوان زاده فرزند مرحوم میرزا حسن یزدی و نوه پهلوان محمد عبدل «یزدی کوچک – آخرین پهلوان صاحب بازوبند عصر ناصری». تصاویر صفحات قباله ازدواج پهلوان حاج سیّد حسن رزاز در سنه 1301 قمری وقتی که شانزده ساله بود و چگونگی انتشار تمبر آن مرحوم در سال 1399 شمسی.
مشارالیه از جمله شخصیتهای ورزشی است که در دوره ریاست خود، ورزشهای زورخانهای و کشتی پهلوانی کشور را متحوّل کرد.
ذکر این نکته ضروری است: اگرچه مستندات مذکور مربوط به نقاط دیگر ایران بالاخص طهران است امّا اغلب مربوط به زورخانه و کشتی است و در قم به دست نویسنده این اثر رسیده و شایسته بود که در این شهر انتشار یابد ضمن آنکه معلوم نبود گردآورنده فرصت دیگری داشته باشد تا به نشر آنها اقدام کند و بیم آن میرفت که در حوادث روزگار دستخوش نابودی گردد و بخشی از تاریخ این فن مکتوم بماند.
در این مقام نویسنده کتاب فریضه ذمه خود میداند از شخصیتهایی که هرکدام به نوعی از گذشته تا به امروز در تدوین آثار ورزشی قم دخیل بوده‌اند درود و رحمت بفرستد.[۱]
پانويس
منابع مقاله
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران