۱۴۶٬۶۱۹
ویرایش
(صفحه ای تازه حاوی «<div class='wikiInfo'>
[[پرونده:NUR00644J1.jpg|بندانگش» ایجاد کرد.) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'فقه اللغة (ابهام زدایی)' به 'فقه اللغة (ابهامزدایی)') |
||
| (۲۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR00644J1.jpg | |||
| عنوان =فقه اللغة | |||
| پدیدآوران = | |||
| | [[طلبه، جمال]] (محقق) | ||
| | |||
[[ثعالبی، عبدالملک بن محمد]] ( | [[ثعالبی، عبدالملک بن محمد]] (نویسنده) | ||
| زبان =عربی | |||
|زبان | | کد کنگره =PJ 6620 /ث7ف7 1373 | ||
| موضوع = | |||
زبان عربی - ریشه شناسی | |||
|کد کنگره | |||
|موضوع | |||
زبان عربی - معنی شناسی | زبان عربی - معنی شناسی | ||
زبان عربی - | زبان عربی - واژهنامهها | ||
| ناشر = | |||
|ناشر | دار الکتب العلمية، منشورات محمد علي بيضون | ||
| مکان نشر =بیروت - لبنان | |||
| سال نشر = 1414 ق یا 1994 م | |||
|مکان نشر | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE00644AUTOMATIONCODE | |||
| چاپ =1 | |||
| تعداد جلد =1 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =00644 | |||
| کتابخوان همراه نور =00644 | |||
| کد پدیدآور = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
{{کاربردهای دیگر| فقه اللغة (ابهامزدایی)}} | |||
'''فقه اللغة''' اثر [[ثعالبی، عبدالملک بن محمد|عبدالملك بن محمد بن اسماعيل ثعالبى]] (متوفى429ق) كه به روش موضوعى مطالب كتاب را در يك جلد به زبان عربى به نگارش درآورده است. | |||
مؤلف در مقدمه كتاب تصريح مىكند كه كتاب را براى وزير ابوالفضل عبدالله بن احمد الميكالى تألیف كرده است. | |||
== ساختار == | == ساختار == | ||
كتاب به صورت موضوعى در 30 باب و هر باب حاوى تعدادى فصول تدوين شده است. | كتاب به صورت موضوعى در 30 باب و هر باب حاوى تعدادى فصول تدوين شده است. | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
مطالب كتاب را از علماى لغت؛ مانند: خليل، أصمعى، أبى عمرو شيبانى، كسائى، أبى زيد، أبى عبيدة، ابن أعرابى، و ابن دريد و نفطويه، ابن خالويه، أزهرى، أبو الحسين أحمد بن فارس بن زكريا القزوينى گرفته است. | |||
كتاب با دو مقدمه آغاز شده است. يكى از محقق كه در آن به زندگى مؤلف، ويژگىهاى كتاب، نسخ تحقيق و همچنين روش تحقيق پرداخته است. نویسنده در مقدمه ديگر بيان كرده كه چرا زبان عربى مقدم بر ديگر زبانهاست و بايد بر اين زبان مسلط شد و در نهايت محتويات كتاب را به صورت موضوعى ذكر كرده است. | |||
كتاب با دو مقدمه آغاز شده است. يكى از محقق كه در آن به زندگى | |||
محتويات ابواب كتاب به اختصار به شرح زير است: | محتويات ابواب كتاب به اختصار به شرح زير است: | ||
# در 14 فصل واژههايى كه در مورد نباتات و درختان، مكانها، حيوانات، البسه، اغذيه، و هر چيزى كه بتوان به آن يك كلى اطلاق كرد، توضيح داده است. | |||
# بابى در تنزيل و تمثيل، كه شامل پنج فصل مىباشد، اين فصول بيانگر واژگانى است كه در مورد طبقات انسهگانها، حيوانات (با اين تفاوت كه در باب اول كلى ذكر كرده و در اين باب به جزئيات نيز پرداخته است)، شتر، انواع آلات و ادوات، را ترجمه كرده است. | |||
# در ترجمه واژگان اشيائى است كه با اختلاف احوال اسامى و اوصافشان نيز تغيير مىكند كه آنها را ترجمه نموده است كه حاوى شش فصل است: مثل مائده (سفره)، خوان(سفره) با اين تفاوت كه در مائده طعام موجود مىباشد و در خوان چنين نيست. | |||
# در ترجمه واژگانى كه در اوائل اشياء و اواخرشان استعمال مىشود كه در سه فصل مىباشد: مانند: صبح (اول روز) و غسق (اول شب). | |||
# در ترجمه واژگانى كه در موضوع كوچكترين و بزرگترين و ضخيمترين اشياء، مورد استعمال واقع مىشود، اين باب شامل ده فصل مىباشد: مثل الحَصى(سنگ ريزه) و الدُّخَّل (پرنده كوچكى كه بالاى درختان و نخلها باشد). | |||
# در ترجمه واژگانى كه در موضوع، طول (درازى) و قصر(كوتاهى) مورد استعمال واقع مىشود، كه مطالب اين باب در هفت فصل ذكر شده است؛ مثل: شَوْذَب (دراز)، شَطْبَة (دراز)، دَحْدَاح (كوتاه) | |||
# در ترجمه واژگانى كه در موضوع يبس(خشك) و لين (نرم) و رطوبة (تر) مورد استعمال واقع مىشود كه چهار فصل دارد. | |||
# در ترجمه واژگانى كه در موضوع شدت (سختى و تندى و درشتى) مورد استعمال واقع مىشود و شامل چهار فصل مىباشد. | |||
# ترجمه واژگانى كه كثرت و قلّت را دربر مىگيرند در هشت فصل ذكر شده است؛ 10- ترجمه واژگانى كه متضادند در 38 فصل ذكر شده است. | |||
# ترجمه واژگانى كه دلالت بر پر بودن و خالى بودن، پوشيده و لخت بودن است كه حاوى 10 فصل مىباشد. | |||
# واژگانى كه دلالت بر ميانه بودن دارد كه حاوى 6 فصل مىباشد. | |||
# واژگانى كه انواع رنگها و اثر پذيرىها را ذكر و ترجمه نموده و حاوى 29 فصل مىباشد. | |||
# واژگانى كه بر دندانهاى انسان و غير انسان صدق مىكند را ذكر و ترجمه كرده كه حاوى 17 فصل مىباشد. | |||
# حاوى واژگانى است كه مربوط به اعضاء بدن و اوصاف و عيوب آن مىباشد كه در 65 فصل ذكر شده است. | |||
# واژگانى كه در امراض و دواها مورد استعمال واقع مىشود و مشتمل بر 14 فصل مىباشد. | |||
# واژگانى كه براى انواع حيوانات و اوصاف آنها مورد استعمال قرار مىگيرد. اين باب حاوى 39 فصل مىباشد. | |||
# واژگانى كه در احوالات انسان و حيوان مورد استعمال واقعمىشود را در 27 فصل ترجمه نموده است. | |||
# الفاظى كه در حركات و اشكال و هيئتها و انواع شكار و شكار كردن مورد استعمال واقع مىشود را ترجمه نموده است و حاوى 40 فصل مىباشد. | |||
# الفاظى كه دلالت بر انواع صداهاى انسان و غير انسان مىكند و مورد استعمال واقع مىشود را ترجمه نموده و حاوى 23 فصل است. | |||
# الفاظى كه دلالت بر انواع تجمعهاى انسانى و غير انسانى كه مورد استعمال واقع مىشود را ترجمه نموده است و حاوى 14 فصل است. | |||
# الفاظى كه دلالت بر بريدن، شكستن و شكافتن مىكند را در 27 باب ترجمه كرده است. | |||
# الفاظى كه دلالت بر لباس، سلاح، ادوات، آلات مىكند را در 49 باب ترجمه مىكند. | |||
# الفاظى كه دلالت بر غذاها و نوشيدنىها و مواردى از اين قبيل مىكند را در 17 فصل ترجمه كرده است. | |||
# الفاظى كه دلالت بر بادها، بارانها، چاهها، آبها مىكند را در 10 فصل ترجمه كرده است. | |||
# الفاظى كه دلالت بر انواع زمينها، كوهها، اماكن مىكند را در 17 فصل ترجمه كرده است. | |||
# الفاظى كه براى انواع سنگها مورد استعمال قرارمىگيرد را در سه فصل ترجمه كرده است. | |||
# الفاظى كه در موضوع نباتات، كشاورزى و زراعت و نخلها استعمال مىشود را در هفت فصل ترجمه كرده است. | |||
# الفاظى كه مشترك بين فارسى و عربى مىباشد را در پنج فصل بيان كرده است. | |||
# در اين باب اسامى، افعال، و اوصاف مختلفى كه تحت عنوان خاصى قرار نمىگرفتهاند، ذكر شدهاست و شامل 29 فصل مىباشد. | |||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||
| خط ۱۲۸: | خط ۸۰: | ||
== منابع مقاله == | == منابع مقاله == | ||
# مقدمه و متن كتاب | |||
# دانشنامه جهان اسلام، ج9، ص67 | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده: زبان و ادبیات عربی]] | |||