پرش به محتوا

مفهوم‌شناسی و مصداق‌یابی اهل‌بیت علیهم‌السلام: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' (ع)' به '(ع)'
جز (جایگزینی متن - 'كافى' به 'كافى')
جز (جایگزینی متن - ' (ع)' به '(ع)')
خط ۶۱: خط ۶۱:
بحث ديگر كتاب، ذكر قرائن درونى شمول آيه تطهير بر اهل‌بيت(ع) است؛ به‌عنوان مثال مفاد آيه تطهير، اعطاى نوعى مصونيت از گناه و لغزش و عصمت دارندگان مقام تطهير است؛ درحالى‌كه همسران پيامبر(ص) به اتفاق مسلمانان، مصون و معصوم از خطا و گناه نبوده‌اند <ref>همان، ص15</ref> و يا اينكه مقصود از اهل‌بيت(ع) در آيه تطهير، اهل بيت پيامبرند كه منحصراً ساكن يك خانه بوده‌اند؛ يعنى فاطمه، اميرالمؤمنين و دو فرزندشان حسن و حسين(ع). اينكه به نظر برخى، مقصود آيه، همسران رسول خدا(ص) است، درست نيست؛ چون خانه‌هاى همسران آن حضرت، يك خانه نبود، بلكه خانه‌هاى آنان، متعدّد بوده كه در آن ساكن بوده‌اند <ref>همان، ص16</ref>.
بحث ديگر كتاب، ذكر قرائن درونى شمول آيه تطهير بر اهل‌بيت(ع) است؛ به‌عنوان مثال مفاد آيه تطهير، اعطاى نوعى مصونيت از گناه و لغزش و عصمت دارندگان مقام تطهير است؛ درحالى‌كه همسران پيامبر(ص) به اتفاق مسلمانان، مصون و معصوم از خطا و گناه نبوده‌اند <ref>همان، ص15</ref> و يا اينكه مقصود از اهل‌بيت(ع) در آيه تطهير، اهل بيت پيامبرند كه منحصراً ساكن يك خانه بوده‌اند؛ يعنى فاطمه، اميرالمؤمنين و دو فرزندشان حسن و حسين(ع). اينكه به نظر برخى، مقصود آيه، همسران رسول خدا(ص) است، درست نيست؛ چون خانه‌هاى همسران آن حضرت، يك خانه نبود، بلكه خانه‌هاى آنان، متعدّد بوده كه در آن ساكن بوده‌اند <ref>همان، ص16</ref>.


افزون بر قرائن درونى آيه، قرائن برونى ديگرى نيز وجود دارد كه همسران پيامبر(ص) را از شمول آيه تطهير خارج مى‌سازد. محدّثان شيعه و اهل سنّت، در شأن نزول آيه تطهير، روايات متواترى را از پيامبر(ص) نقل كرده‌اند. اين روايات، پيامبر اكرم(ص)، على، فاطمه، حسن و حسين (ع) را مصاديق اهل‌بيت(ع) معرفى مى‌كند <ref>همان، ص18-17</ref>.
افزون بر قرائن درونى آيه، قرائن برونى ديگرى نيز وجود دارد كه همسران پيامبر(ص) را از شمول آيه تطهير خارج مى‌سازد. محدّثان شيعه و اهل سنّت، در شأن نزول آيه تطهير، روايات متواترى را از پيامبر(ص) نقل كرده‌اند. اين روايات، پيامبر اكرم(ص)، على، فاطمه، حسن و حسين(ع) را مصاديق اهل‌بيت(ع) معرفى مى‌كند <ref>همان، ص18-17</ref>.


اشتمال آيه تطهير بر ساير امامان شيعه مطلب ديگرى است كه مورد بررسى قرار گرفته است. نويسنده تأكيد مى‌كند كه: «بى‌گمان، اين مسئله به تبعيّت از شخص پيامبر(ص) و به سبب تأكيد فراوانى بود كه آن حضرت درباره افراد خاص با عنوان «اهل‌بيت» به كار مى‌برد. در واقع، مصاديق «اهل‌بيت»، همان كسانى بودند كه از سوى پيامبر اكرم(ص) با عناوين ديگرى همچون «عترت»، «اصحاب كسا»، «آل محمد(ص)» و... به امت اسلامى معرفى گرديدند». سپس ادامه مى‌دهد: «اطلاق واژه «اهل‌بيت» بر افراد يادشده، از باب حصر نيست؛ به‌گونه‌اى كه واژه «اهل‌بيت» به افراد مذكور اختصاص داشته باشد و ساير امامان شيعه را شامل نشود، بلكه جريان حديث كسا، از قبيل آيه تطهير بر افراد موجود از اهل‌بيت(ع) بوده است، نه حصر در آنها؛ در غير اين صورت، به عقيد دانشمندان اماميه و جمع كثيرى از دانشمندان اهل سنّت، همه امامان اماميه جزء اهل بيت پيامبر(ص) بشمار مى‌آيند. اين مطلب از رواياتى كه در معرفى اهل‌بيت نقل شده، به‌خوبى استفاده مى‌شود» <ref>همان، ص24-23</ref>.
اشتمال آيه تطهير بر ساير امامان شيعه مطلب ديگرى است كه مورد بررسى قرار گرفته است. نويسنده تأكيد مى‌كند كه: «بى‌گمان، اين مسئله به تبعيّت از شخص پيامبر(ص) و به سبب تأكيد فراوانى بود كه آن حضرت درباره افراد خاص با عنوان «اهل‌بيت» به كار مى‌برد. در واقع، مصاديق «اهل‌بيت»، همان كسانى بودند كه از سوى پيامبر اكرم(ص) با عناوين ديگرى همچون «عترت»، «اصحاب كسا»، «آل محمد(ص)» و... به امت اسلامى معرفى گرديدند». سپس ادامه مى‌دهد: «اطلاق واژه «اهل‌بيت» بر افراد يادشده، از باب حصر نيست؛ به‌گونه‌اى كه واژه «اهل‌بيت» به افراد مذكور اختصاص داشته باشد و ساير امامان شيعه را شامل نشود، بلكه جريان حديث كسا، از قبيل آيه تطهير بر افراد موجود از اهل‌بيت(ع) بوده است، نه حصر در آنها؛ در غير اين صورت، به عقيد دانشمندان اماميه و جمع كثيرى از دانشمندان اهل سنّت، همه امامان اماميه جزء اهل بيت پيامبر(ص) بشمار مى‌آيند. اين مطلب از رواياتى كه در معرفى اهل‌بيت نقل شده، به‌خوبى استفاده مى‌شود» <ref>همان، ص24-23</ref>.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش