۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
جز (جایگزینی متن - ' (ع)' به '(ع)') |
||
خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
| موضوع = جنگ صفین، 36ق. | | موضوع = جنگ صفین، 36ق. | ||
علی بن ابی طالب (ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - جنگها | علی بن ابی طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - جنگها | ||
| زبان = عربی | | زبان = عربی | ||
| تعداد جلد = | | تعداد جلد = | ||
خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
بااينهمه بايد گفت، بهطور كلى كتاب وقعة صفين [[نصر بن مزاحم]] از دو اثر بزرگ در اين زمينه استفاده كرده است: نخست، كتاب صفين جابر بن يزيد جعفى و ديگرى، كتاب صفين عمر بن سعد اسدى كه وى هم به نوبه خود از كتاب صفين ابومخنف استفاده كامل برده است. نصر علاوه بر آنها از آثار ديگر هم استفاده كرده... <ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/31975 همان]</ref>. | بااينهمه بايد گفت، بهطور كلى كتاب وقعة صفين [[نصر بن مزاحم]] از دو اثر بزرگ در اين زمينه استفاده كرده است: نخست، كتاب صفين جابر بن يزيد جعفى و ديگرى، كتاب صفين عمر بن سعد اسدى كه وى هم به نوبه خود از كتاب صفين ابومخنف استفاده كامل برده است. نصر علاوه بر آنها از آثار ديگر هم استفاده كرده... <ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/31975 همان]</ref>. | ||
وقعة صفين در يك جلد و مشتمل بر هشت جزء است. جزء اول، از ورود [[امام على (ع)]] به كوفه تا ارسال نمايندگانى نزد معاويه را گزارش مىكند. جزء دوم، تبادل سفرا و نامهها تا تدارك و تجهيز دو سپاه عراق و شام را در بر مىگيرد. جزء سوم، به بسيج عمومى و حركت دو سپاه به صفين اختصاص يافته و ضمناً وقايع جنبى مرتبط به جنگ را هم ترسيم مىكند. جزء چهارم تا هفتم، به اصل نبرد صفين تا حيله عمرو عاص مىپردازد و بالاخره جزء هشتم، درباره حكميت و آثار و پيامدهاى آن، از جمله ظهور خوارج است. | وقعة صفين در يك جلد و مشتمل بر هشت جزء است. جزء اول، از ورود [[امام على(ع)]] به كوفه تا ارسال نمايندگانى نزد معاويه را گزارش مىكند. جزء دوم، تبادل سفرا و نامهها تا تدارك و تجهيز دو سپاه عراق و شام را در بر مىگيرد. جزء سوم، به بسيج عمومى و حركت دو سپاه به صفين اختصاص يافته و ضمناً وقايع جنبى مرتبط به جنگ را هم ترسيم مىكند. جزء چهارم تا هفتم، به اصل نبرد صفين تا حيله عمرو عاص مىپردازد و بالاخره جزء هشتم، درباره حكميت و آثار و پيامدهاى آن، از جمله ظهور خوارج است. | ||
[[نصر بن مزاحم]] در دو بخش از كتاب: يكى درباره معاويه و ديگرى عمار، كوشش كرده است تا چند حديث مسند را نقل كند؛ طبعا درباره معاويه احاديثى در مذمت و درباره عمار احاديثى در ستايش. اين دو بخش با ساير قسمتهاى كتاب متفاوت است و تكتك احاديث بسان ديگر كتابهاى روايى با سند نقل شده است. | [[نصر بن مزاحم]] در دو بخش از كتاب: يكى درباره معاويه و ديگرى عمار، كوشش كرده است تا چند حديث مسند را نقل كند؛ طبعا درباره معاويه احاديثى در مذمت و درباره عمار احاديثى در ستايش. اين دو بخش با ساير قسمتهاى كتاب متفاوت است و تكتك احاديث بسان ديگر كتابهاى روايى با سند نقل شده است. | ||
خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
شيوه تأليف اين اثر، مانند ديگر آثار معمول در اين دوره، حديثى است و امتياز آن، روايت كردن با دو يا سه واسطه از كسانى است كه خود در جنگ صفين حضور داشتهاند و از آنجا كه اين اثر در مكتب تاريخنگارى عراق تدوين شده، سلسله اسناد بيشتر روايات آن به رجال و راويان شيعى مانند اصبغ بن نباته، حارث بن حصيره ازدى، صعصعة بن صوحان، جابر بن يزيد جُعفى منتهى مىشود. | شيوه تأليف اين اثر، مانند ديگر آثار معمول در اين دوره، حديثى است و امتياز آن، روايت كردن با دو يا سه واسطه از كسانى است كه خود در جنگ صفين حضور داشتهاند و از آنجا كه اين اثر در مكتب تاريخنگارى عراق تدوين شده، سلسله اسناد بيشتر روايات آن به رجال و راويان شيعى مانند اصبغ بن نباته، حارث بن حصيره ازدى، صعصعة بن صوحان، جابر بن يزيد جُعفى منتهى مىشود. | ||
[[نصر بن مزاحم]] به دليل گرايش خاص خود به [[امام على (ع)]]، خطبههايى از آن حضرت را نقل كرده و به بسيارى از امور اجتماعى و فرهنگى، بهويژه نظامى پرداخته است. او گاه چنان دقيق به گزارش تاكتيكهاى جنگى و روانى، شيوه آرايش سپاه، رجزها، هجوها و سوگوارىها و تصويرپردازى از جامهها، اسلحهها، ابزار جنگى، وصف اسبها و... مىپردازد كه مىتوان بهآسانى، رخدادها، حوادث و صحنههاى اين پيكار را بازسازى كرد <ref>[http://www.islamquest.net/fa/archive/question/fa40641 پايگاه اسلام كوئست. نت]</ref>. | [[نصر بن مزاحم]] به دليل گرايش خاص خود به [[امام على(ع)]]، خطبههايى از آن حضرت را نقل كرده و به بسيارى از امور اجتماعى و فرهنگى، بهويژه نظامى پرداخته است. او گاه چنان دقيق به گزارش تاكتيكهاى جنگى و روانى، شيوه آرايش سپاه، رجزها، هجوها و سوگوارىها و تصويرپردازى از جامهها، اسلحهها، ابزار جنگى، وصف اسبها و... مىپردازد كه مىتوان بهآسانى، رخدادها، حوادث و صحنههاى اين پيكار را بازسازى كرد <ref>[http://www.islamquest.net/fa/archive/question/fa40641 پايگاه اسلام كوئست. نت]</ref>. | ||
كتاب وقعة صفين فقط گزارش وقايع نيست، بلكه حاوى موجبات بروز تدريجى هر واقعه، گفتگوها، مكاتبات، پيامها، مشورتها، مذاكرات خصوصى، خطبهها، برخوردها و بسيارى نكات ديگر است. بهعلاوه اسناد هر روايت نيز مذكور است و اين خصائص، كتاب را خواندنى و پرفايده كرده است. از آن جمله، گفتگوى جرير با معاويه و ابلاغ پيام حضرت اميرالمؤمنين و پاسخ معاويه، قرار و مدار معاويه و عمرو عاص بر سر حكومت مصر، نامه مهم اميرالمؤمنين به معاويه و اظهار نظر در مورد خلافت، رايزنى اميرالمؤمنين با مهاجران و انصار پيش از لشكركشى به شام، مختار گذاشتن اميرالمؤمنين اشخاص را در راهى كه مىخواستند اختيار كنند، نظر اميرالمؤمنين درباره پرداخت خونبهاى اربد فزارى كه زير دست و پاى تعقيبكنندگان مرد از بيت المال، بازداشتن اميرالمؤمنين حجر بن عدى و عمرو بن حمق را از دشنامگويى به شاميان، رفتار اميرالمؤمنين با دهقانان انبار، نمازگزاردن اميرالمؤمنين بر راهب مقتول در پيكار صفين و طلب آمرزش براى او كه از اميرالمؤمنين جدا نشد تا شهادت نصيبش شد، نامه اميرالمؤمنين به دو تن از سردارانش زياد بن نضر و شريح بن هانى در چگونگى تعبيه لشكر و مراقبتهاى لازم. | كتاب وقعة صفين فقط گزارش وقايع نيست، بلكه حاوى موجبات بروز تدريجى هر واقعه، گفتگوها، مكاتبات، پيامها، مشورتها، مذاكرات خصوصى، خطبهها، برخوردها و بسيارى نكات ديگر است. بهعلاوه اسناد هر روايت نيز مذكور است و اين خصائص، كتاب را خواندنى و پرفايده كرده است. از آن جمله، گفتگوى جرير با معاويه و ابلاغ پيام حضرت اميرالمؤمنين و پاسخ معاويه، قرار و مدار معاويه و عمرو عاص بر سر حكومت مصر، نامه مهم اميرالمؤمنين به معاويه و اظهار نظر در مورد خلافت، رايزنى اميرالمؤمنين با مهاجران و انصار پيش از لشكركشى به شام، مختار گذاشتن اميرالمؤمنين اشخاص را در راهى كه مىخواستند اختيار كنند، نظر اميرالمؤمنين درباره پرداخت خونبهاى اربد فزارى كه زير دست و پاى تعقيبكنندگان مرد از بيت المال، بازداشتن اميرالمؤمنين حجر بن عدى و عمرو بن حمق را از دشنامگويى به شاميان، رفتار اميرالمؤمنين با دهقانان انبار، نمازگزاردن اميرالمؤمنين بر راهب مقتول در پيكار صفين و طلب آمرزش براى او كه از اميرالمؤمنين جدا نشد تا شهادت نصيبش شد، نامه اميرالمؤمنين به دو تن از سردارانش زياد بن نضر و شريح بن هانى در چگونگى تعبيه لشكر و مراقبتهاى لازم. |
ویرایش