۶۱٬۱۸۹
ویرایش
ذيل مرآة الزمان (دار الکتاب الإسلامي): تفاوت میان نسخه‌ها
ذيل مرآة الزمان (دار الکتاب الإسلامي) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۵ دسامبر ۲۰۱۶، ساعت ۰۹:۴۶
، ۱۵ دسامبر ۲۰۱۶جایگزینی متن - ' عبد ' به ' عبد'
جز (جایگزینی متن - ' ابو ' به ' ابو') |
جز (جایگزینی متن - ' عبد ' به ' عبد') |
||
| خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
كتاب، با مقدمه نويسنده آغاز شده و پس از آن، پيرامون وقايع تاريخى سال‌هاى 654 تا 662ق كشورهاى اسلامى، به‌صورت حولى (سال به سال) بحث كرده است. | كتاب، با مقدمه نويسنده آغاز شده و پس از آن، پيرامون وقايع تاريخى سال‌هاى 654 تا 662ق كشورهاى اسلامى، به‌صورت حولى (سال به سال) بحث كرده است. | ||
نويسنده در اين اثر، سعى نموده تا با الهام از كتاب تاريخ «مرآة الزمان» اثر جمال الدين | نويسنده در اين اثر، سعى نموده تا با الهام از كتاب تاريخ «مرآة الزمان» اثر جمال الدين عبدالرحمن بن جوزى، آن را خلاصه كرده و در برخى موارد مطالبى نيز به آن بيفزايد. | ||
وى در بيان وقايع تاريخى، به ذكر تمامى جزئيات آن واقعه پرداخته است؛ به‌عنوان مثال، وى در بيان واقعه آتش‌سوزى مسجد رسول الله(ص)، دقيقا به اين نكته اشاره دارد كه آتش از كدام ضلع مسجد آغاز شده، چگونه ادامه پيدا كرده و چه خساراتى به بارآورده است. <ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/18348/1/10 متن كتاب، ص 10]</ref>. | وى در بيان وقايع تاريخى، به ذكر تمامى جزئيات آن واقعه پرداخته است؛ به‌عنوان مثال، وى در بيان واقعه آتش‌سوزى مسجد رسول الله(ص)، دقيقا به اين نكته اشاره دارد كه آتش از كدام ضلع مسجد آغاز شده، چگونه ادامه پيدا كرده و چه خساراتى به بارآورده است. <ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/18348/1/10 متن كتاب، ص 10]</ref>. | ||
| خط ۶۹: | خط ۶۹: | ||
نويسنده مى‌گويد، در روز دوشنبه جمادى‌الآخر اين سال، صداى مهيبى، همانند صداى رعد را چندين مرتبه در شهر مدينه شنيده است. <ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/18348/1/5 همان، ص 5]</ref>. | نويسنده مى‌گويد، در روز دوشنبه جمادى‌الآخر اين سال، صداى مهيبى، همانند صداى رعد را چندين مرتبه در شهر مدينه شنيده است. <ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/18348/1/5 همان، ص 5]</ref>. | ||
از ديگر وقايع اين سال كه نويسنده به ذكر جزئيات آن پرداخته، عبارت است از: مرگ ابراهيم بن اونبا بن عبدالله صوابى الامير مجاهد الدين والى دمشق و به ولايت رسيدن امير حسام الدين بن ابى على به جاى او؛ آتش گرفتن مسجد رسول الله(ص)؛ رسيدن پيكى از جانب ملك الناصر به نام كمال الدين عمر بن عديم به خدمت خليفه المستعصم بالله در شوال؛ مرگ | از ديگر وقايع اين سال كه نويسنده به ذكر جزئيات آن پرداخته، عبارت است از: مرگ ابراهيم بن اونبا بن عبدالله صوابى الامير مجاهد الدين والى دمشق و به ولايت رسيدن امير حسام الدين بن ابى على به جاى او؛ آتش گرفتن مسجد رسول الله(ص)؛ رسيدن پيكى از جانب ملك الناصر به نام كمال الدين عمر بن عديم به خدمت خليفه المستعصم بالله در شوال؛ مرگ عبدالعظيم بن عبدالواحد بن ظافر بن عبدالله بن محمد بن جعفر بن حسن ابومحمد عدوانى مصرى (متولد 589ق، در مصر)، معروف به ابن ابى الاصبع، يكى از شعراى معروف كه داراى تصانيف زيادى بود، در بيست و سوم شوال؛ مرگ عبدالله بن حسن بن حسن بن على بن عبدالباقى بن محاسن، معروف به شيخ عماد الدين نحاس دمشقى در بيست و دوم صفر (وى يكى از فضلا و صلحا بوده و در محرم سال 572ق، در مصر متولد شده است. <ref>[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18348/1/6 همان، ص 6]</ref>. | ||
سال 655ق، در حالى آغاز شد كه خليفه و ملوك سابق، به ترتيب آنچه كه قبلا گفته شد، در حكومت خود باقى بودند. نويسنده در اين قسمت، ابتدا به بيان وقايع كوچك و بزرگى كه در اين سال اتفاق افتاده، از جمله: رفتن ملك العزيز بن ملك الناصر در ماه رمضان به نزد هلاكوخان؛ قتل ملك المعز؛ بركنارى تاج الدين ابن بنت الاعز از قضاوت قاهره و نصب بدر الدين سنجارى به جاى وى؛ دخول امير عز الدين ايبك در سيزدهم شوال به قاهره و... پرداخته و در ادامه، بزرگانى كه در اين سال، دار فانى را وداع كردند، نام برده است كه برخى از ايشان، عبارتند از: | سال 655ق، در حالى آغاز شد كه خليفه و ملوك سابق، به ترتيب آنچه كه قبلا گفته شد، در حكومت خود باقى بودند. نويسنده در اين قسمت، ابتدا به بيان وقايع كوچك و بزرگى كه در اين سال اتفاق افتاده، از جمله: رفتن ملك العزيز بن ملك الناصر در ماه رمضان به نزد هلاكوخان؛ قتل ملك المعز؛ بركنارى تاج الدين ابن بنت الاعز از قضاوت قاهره و نصب بدر الدين سنجارى به جاى وى؛ دخول امير عز الدين ايبك در سيزدهم شوال به قاهره و... پرداخته و در ادامه، بزرگانى كه در اين سال، دار فانى را وداع كردند، نام برده است كه برخى از ايشان، عبارتند از: | ||
1. احمد بن مكى بن مسلم بن مكى بن خلف بن مسلم بن احمد بن محمد بن خضر بن قر بن | 1. احمد بن مكى بن مسلم بن مكى بن خلف بن مسلم بن احمد بن محمد بن خضر بن قر بن عبدالواحد بن على بن غيلان كه از اعيان دمشق بود؛ وى در بيست و هفتم محرم، در دمشق وفات يافت و در باغ خود، دفن گرديد. <ref>[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18348/1/54 همان، ص 54]</ref>. | ||
2. اسماعيل بن عبدالله بن سعيد بن هبة الله بن محمد بن هبة الله بن ابى المجد عماد الدين بن باطيش موصلى كه فقيه شافعى و از اعيان و افاضل موصل بوده و در ششم محرم 575ق، به دنيا آمد. وى از حافظ بن ابى فرج بن جوزى، روايت نقل كرده است. <ref>[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18348/1/54 همان]</ref>. | 2. اسماعيل بن عبدالله بن سعيد بن هبة الله بن محمد بن هبة الله بن ابى المجد عماد الدين بن باطيش موصلى كه فقيه شافعى و از اعيان و افاضل موصل بوده و در ششم محرم 575ق، به دنيا آمد. وى از حافظ بن ابى فرج بن جوزى، روايت نقل كرده است. <ref>[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18348/1/54 همان]</ref>. | ||
| خط ۷۹: | خط ۷۹: | ||
3. ايبك بن عبدالله صالحى الملك المعز عز الدين، معروف به تركانى كه در ابتدا، بنده ملك الصالح نجم الدين بوده كه پدرش او را خريده و سپس به وى داده بود. <ref>[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18348/1/54 همان]</ref>. | 3. ايبك بن عبدالله صالحى الملك المعز عز الدين، معروف به تركانى كه در ابتدا، بنده ملك الصالح نجم الدين بوده كه پدرش او را خريده و سپس به وى داده بود. <ref>[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18348/1/54 همان]</ref>. | ||
4. | 4. عبدالحميد بن هبة الله بن محمد بن محمد بن حسين بن ابى الحديد ابوحامد عز الدين مداينى كه در روز شنبه ذى‌الحجه سال 586ق به دنيا آمد است. وى فقيه و اديبى فاضل بود و نويسنده به ابياتى كه منسوب به وى مى‌باشد، اشاره نموده است. <ref>[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18348/1/62 همان، ص 62]</ref>. | ||
5. | 5. عبدالرحمن بن ابى الفهم، ابومحمد تقى الدين يلدانى كه فردى صالح و محدث بود. وى در هشتم ربيع‌الاول همين سال، در دمشق وفات يافت. <ref>[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18348/1/70 همان، ص 70]</ref>. | ||
6. عبدالله بن محمد بن حسن بن عبدالله بن حسن بن عثمان ابومحمد بن ابى الوفاء بن ابى محمد بن ابى سعد نجم الدين بغدادى بادراتى كه در آخر محرم سال 594ق، به دنيا آمده و از محدثين بغداد، حلب، دمشق و مصر، روايت نقل كرده است. <ref>[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18348/1/71 همان، ص 71]</ref>. | 6. عبدالله بن محمد بن حسن بن عبدالله بن حسن بن عثمان ابومحمد بن ابى الوفاء بن ابى محمد بن ابى سعد نجم الدين بغدادى بادراتى كه در آخر محرم سال 594ق، به دنيا آمده و از محدثين بغداد، حلب، دمشق و مصر، روايت نقل كرده است. <ref>[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18348/1/71 همان، ص 71]</ref>. | ||
| خط ۸۷: | خط ۸۷: | ||
از جمله وقايعى كه براى سال 656ق ذكر شده است، عبارتند از: استيلاى اقوام مغول بر بغداد، ساير شهرهاى عراق و اكثر ممالك اسلامى كه همراه با خرابى شهرها و قتل عام وسيعى بوده است؛ ابقاى ركن الدين بن غياث الدين كيخسرو بر ولايت بلاد روم توسط هلاكوخان؛ وفات ابراهيم بن يحيى بن ابى المجد ابواسحاق سيوطى، فقيه شافعى كه در سال 570ق، به دنيا آمده بود؛ مرگ احمد بن اسعد بن حلوان، ابوالعباس نجم الدين، طبيب مشهور حاذق، معروف به ابن العاله و... <ref>[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18348/1/85 همان، ص 85]</ref>. | از جمله وقايعى كه براى سال 656ق ذكر شده است، عبارتند از: استيلاى اقوام مغول بر بغداد، ساير شهرهاى عراق و اكثر ممالك اسلامى كه همراه با خرابى شهرها و قتل عام وسيعى بوده است؛ ابقاى ركن الدين بن غياث الدين كيخسرو بر ولايت بلاد روم توسط هلاكوخان؛ وفات ابراهيم بن يحيى بن ابى المجد ابواسحاق سيوطى، فقيه شافعى كه در سال 570ق، به دنيا آمده بود؛ مرگ احمد بن اسعد بن حلوان، ابوالعباس نجم الدين، طبيب مشهور حاذق، معروف به ابن العاله و... <ref>[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18348/1/85 همان، ص 85]</ref>. | ||
از جمله بزرگانى كه در سال 657ق، وفات يافته و نويسنده، شرح حال مختصرى از آن‌ها به دست داده است، عبارتند از: محمد بن ملى بن محمد بن حسن بن عبدالله ابى عبدالله بهاء الدين قرشى دمشقى، معروف به ابن دجاجيه صالحى؛ مظفر بن محمد بن الياس بن | از جمله بزرگانى كه در سال 657ق، وفات يافته و نويسنده، شرح حال مختصرى از آن‌ها به دست داده است، عبارتند از: محمد بن ملى بن محمد بن حسن بن عبدالله ابى عبدالله بهاء الدين قرشى دمشقى، معروف به ابن دجاجيه صالحى؛ مظفر بن محمد بن الياس بن عبدالرحمن بن على بن احمد بن عبدالله بن على ابى غالب نجم الدين انصارى دمشقى، معروف به ابن شيرجى؛ يوسف قمينى و ابوبكر بن ملك الاشرف ابى الفتح محمد بن سلطان صلاح الدين يوسف بن ايوب بن شاذى. <ref>[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18348/1/342 همان، ص342]</ref> | ||
نويسنده در جلد دوم، در ابتدا، مطالبى را كه به وقايع سال‌هاى 658ق تا 662ق افزوده، بيان كرده و در ادامه، به ذكر وقايع بين سال‌هاى 663ق تا 670ق، پرداخته است. از جمله وقايع مهمى كه در اين دوره تاريخ رخ داده است، عبارتند از: رفتن سپاهيان ملك الظاهر به قياسره؛ قتل حاكم مراكش؛ ساختن عمارت «جسر الغور» به امر ملك الظاهر؛ آمدن سفراى مغول به نزد ملك الظاهر و... <ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/18932/1/318 ج 2، ص 318] تا [http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/18932/1/407 ص 407]</ref>. | نويسنده در جلد دوم، در ابتدا، مطالبى را كه به وقايع سال‌هاى 658ق تا 662ق افزوده، بيان كرده و در ادامه، به ذكر وقايع بين سال‌هاى 663ق تا 670ق، پرداخته است. از جمله وقايع مهمى كه در اين دوره تاريخ رخ داده است، عبارتند از: رفتن سپاهيان ملك الظاهر به قياسره؛ قتل حاكم مراكش؛ ساختن عمارت «جسر الغور» به امر ملك الظاهر؛ آمدن سفراى مغول به نزد ملك الظاهر و... <ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/18932/1/318 ج 2، ص 318] تا [http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/18932/1/407 ص 407]</ref>. | ||
احمد بن | احمد بن عبدالواحد بن مرى بن عبدالواحد؛ ايدم بن عبدالله الامير عز الدين حلى صالحى نجمى؛ سليمان بن داود بن موسك؛ عبدالمجيد بن ابى الفرج بن محمد؛ على بن افسيس بن ابى الفتح بن ابراهيم؛ ابوالحسن محى الدين ساوردى بعلبكى؛ يعقوب بن ابراهيم بن موسى و... از جمله افرادى هستند كه در اين جلد، شرح حالى از ايشان ارائه گرديده است. <ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/18932/1/412 همان، ص 412] تا ص [http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/18932/1/490 490]</ref>. | ||
جلد سوم، با بيان وقايع سال 671ق آغاز و تا بيان حوادث سال 677ق، ادامه پيدا كرده است. از جمله وقايع مهم اين دوران، عبارت است از: استيلاى ملك الظاهر بر بقاياى قلاع اسماعيليه و عزل خواجه فخر الدين، وزير روم. برخى از بزرگانى كه شرح حالشان بيان شده، ابراهيم بن محمد بن هبة الله ابواسحاق خزاعى؛ احمد بن على بن حمير؛ | جلد سوم، با بيان وقايع سال 671ق آغاز و تا بيان حوادث سال 677ق، ادامه پيدا كرده است. از جمله وقايع مهم اين دوران، عبارت است از: استيلاى ملك الظاهر بر بقاياى قلاع اسماعيليه و عزل خواجه فخر الدين، وزير روم. برخى از بزرگانى كه شرح حالشان بيان شده، ابراهيم بن محمد بن هبة الله ابواسحاق خزاعى؛ احمد بن على بن حمير؛ عبدالرحيم بن محمد بن محمد بن يونس بن محمد بن منعة بن محمد؛ عبدالقاهر بن عبدالمغنى بن محمد بن ابى القاسم بن تيمية و عبدالرحمن بن عمر بن احمد بن هبة الله مى‌باشند. <ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/18933/1/6 ج 3، ص 6] تا [http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/18933/1/306 ص 306]</ref>. | ||
آخرين جلد، وقايع بين سال‌هاى 678ق تا 686ق را در خود جاى داده است. نام برخى از بزرگانى كه در اين جلد، شرح حال ايشان بيان شده، عبارت است از: اسحاق بن ابراهيم بن يحيى بن صفى الدين؛ عبدالله بن محمد ابوصلاح محى الدين قاضى القضات مصر كه به ابن عين الدوله معروف بود؛ عبدالله بن محمد ابى حسين معروف به ابن حكيم؛ | آخرين جلد، وقايع بين سال‌هاى 678ق تا 686ق را در خود جاى داده است. نام برخى از بزرگانى كه در اين جلد، شرح حال ايشان بيان شده، عبارت است از: اسحاق بن ابراهيم بن يحيى بن صفى الدين؛ عبدالله بن محمد ابوصلاح محى الدين قاضى القضات مصر كه به ابن عين الدوله معروف بود؛ عبدالله بن محمد ابى حسين معروف به ابن حكيم؛ عبدالعزيز بن عبدالمنعم بن على بن صيقل و... <ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/18349/1/12 ج 4، ص 12] تا [http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/18349/1/328 328]</ref>. | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||