۶۱٬۱۸۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'راغب اصفهانى' به 'راغب اصفهانى ') |
جز (جایگزینی متن - ' ابو ' به ' ابو') |
||
خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
'''الدرّ المصون في علوم كتاب المكنون''' وى شهاب الدين ابوالعباس احمد بن يوسف بن محمد بن ابراهيم معروف به سمين حلبى (متوفى 756ق) از مفسران بزرگ قرن هشتم هجرى قمرى است. | '''الدرّ المصون في علوم كتاب المكنون''' وى شهاب الدين ابوالعباس احمد بن يوسف بن محمد بن ابراهيم معروف به سمين حلبى (متوفى 756ق) از مفسران بزرگ قرن هشتم هجرى قمرى است. | ||
در الدرر الكامنة (360/1) و طبقات المفسرين [[سيوطى]] (100/1) آمده كه:سمين حلبى تفسير الدر المصون را در زمان حيات استادش | در الدرر الكامنة (360/1) و طبقات المفسرين [[سيوطى]] (100/1) آمده كه:سمين حلبى تفسير الدر المصون را در زمان حيات استادش ابوحيان آغاز كرده و در اواسط ماه رجب سال 734 آن را به پايان رسانده است. | ||
== هدف از تاليف == | == هدف از تاليف == | ||
خط ۷۸: | خط ۷۸: | ||
وى در مقدمه تفسير، تعدادى از مصادر را كه در تفسير به آنها اعتماد نموده، ذكر مىكند كه به شرح زير است. | وى در مقدمه تفسير، تعدادى از مصادر را كه در تفسير به آنها اعتماد نموده، ذكر مىكند كه به شرح زير است. | ||
#تفسير البحر المحيط، تأليف ابوحيان اندلسى. حاجى خليفه بر آن است كه سمين مطالبى بر بحر محيط افزوده است. ولى به نظر محقق تفسير در مصون، سمين بيشتر قرائات و وجوه اعراب را با لفظ قال الشيخ مطرح مىكند كه مراد | #تفسير البحر المحيط، تأليف ابوحيان اندلسى. حاجى خليفه بر آن است كه سمين مطالبى بر بحر محيط افزوده است. ولى به نظر محقق تفسير در مصون، سمين بيشتر قرائات و وجوه اعراب را با لفظ قال الشيخ مطرح مىكند كه مراد ابوحيان است،حتى واژه شيخ بطور مطلق در تفسير حلبى براى ابوحيان عَلَم شده است. | ||
#:پس بيشترين تأثيرپذيرى سمين از ابوحيان است. البته پوشيده نباشد كه شخصيت علمى سمين اقتضا مىكند كه مقلد محض نباشد. از اينرو در بسيارى از موارد به آراء استادش اعتراض مىكند و آن را مورد نقد و نظر قرار مىدهد و آراء [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] و ديگران را بر آن برترى مىدهد. | #:پس بيشترين تأثيرپذيرى سمين از ابوحيان است. البته پوشيده نباشد كه شخصيت علمى سمين اقتضا مىكند كه مقلد محض نباشد. از اينرو در بسيارى از موارد به آراء استادش اعتراض مىكند و آن را مورد نقد و نظر قرار مىدهد و آراء [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] و ديگران را بر آن برترى مىدهد. | ||
#محرر وجيز ابن عطيه: سمين در تفسيرش از محرر وجيز نقل مطلب مىكند. اقوالى را كه ابن عطيه نقل مىكند به آنها استشهاد مىنمايد و در پارهاى از مواقع مطالب او را مورد نقد و نظر قرار مىدهد. | #محرر وجيز ابن عطيه: سمين در تفسيرش از محرر وجيز نقل مطلب مىكند. اقوالى را كه ابن عطيه نقل مىكند به آنها استشهاد مىنمايد و در پارهاى از مواقع مطالب او را مورد نقد و نظر قرار مىدهد. | ||
خط ۸۴: | خط ۸۴: | ||
#املاء عكبرى: اين نيز از مصادر سمين است. البته در مواردى با آراء ابوالبقاء عكبرى به مخالفت برمىخيزد. البته به اقوال جامع البيان طبرى و مفاتيح الغيب رازى نيز مراجعه مىكند. | #املاء عكبرى: اين نيز از مصادر سمين است. البته در مواردى با آراء ابوالبقاء عكبرى به مخالفت برمىخيزد. البته به اقوال جامع البيان طبرى و مفاتيح الغيب رازى نيز مراجعه مىكند. | ||
#در مباحث لغوى به كتاب جمهره ابن دريد نيز اعتماد نموده ولى نقل قولهاى وى از آن، از ده مورد تجاوز نمىكند. همچنين به مفردات [[راغب اصفهانی، حسین بن محمد|راغب اصفهانى]] اعتماد نموده است. البته در نقل معانى الفاظ قرآنى از مفردات راغب بسيار نقل مىكند. | #در مباحث لغوى به كتاب جمهره ابن دريد نيز اعتماد نموده ولى نقل قولهاى وى از آن، از ده مورد تجاوز نمىكند. همچنين به مفردات [[راغب اصفهانی، حسین بن محمد|راغب اصفهانى]] اعتماد نموده است. البته در نقل معانى الفاظ قرآنى از مفردات راغب بسيار نقل مىكند. | ||
#مصادر قرائت وى عبارتند از: الحجة | #مصادر قرائت وى عبارتند از: الحجة ابوعلى فارسى (ت 377ق)،محتسب ابن جنى (ت 392ق) و لوامع ابوالفضل رازى (ت 454ق). | ||
#مصادر نحوى وى عبارتند از: كتاب سيبويه، مقتضب [[مبرد، محمد بن یزید|مبرد]]، كتب ابن مالك، اعراب القرآن زجاج و نحاس، معاني القرآن فرّاء و مجاز القرآن | #مصادر نحوى وى عبارتند از: كتاب سيبويه، مقتضب [[مبرد، محمد بن یزید|مبرد]]، كتب ابن مالك، اعراب القرآن زجاج و نحاس، معاني القرآن فرّاء و مجاز القرآن ابوعبيده. | ||
== تأثيرپذيرى از الدرّ المصون == | == تأثيرپذيرى از الدرّ المصون == |
ویرایش