۶۱٬۱۸۹
ویرایش
فضائل مصر و أخبارها و خواصها لابن زولاق: تفاوت میان نسخه‌ها
فضائل مصر و أخبارها و خواصها لابن زولاق (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۱ دسامبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۲:۳۶
، ۱۱ دسامبر ۲۰۱۶جایگزینی متن - 'عبد الله' به 'عبدالله'
جز (جایگزینی متن - 'امام جعفر صادق(ع)' به 'امام جعفر صادق (ع)') |
جز (جایگزینی متن - 'عبد الله' به 'عبدالله') |
||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
«فضائل مصر و اخبارها و خواصها»، اثر حسن بن ابراهيم بن حسين بن حسن بن على بن خالد بن راشد بن | «فضائل مصر و اخبارها و خواصها»، اثر حسن بن ابراهيم بن حسين بن حسن بن على بن خالد بن راشد بن عبدالله بن سليمان بن زولاق ليثى، با تصحيح و تحقيق دكتر على محمد عمر، به بيان فضايل و اخبارى كه پيرامون كشور مصر وارد شده، اختصاص يافته است. | ||
كتاب، به زبان عربى و قبل از سال 387ق، نوشته شده است. | كتاب، به زبان عربى و قبل از سال 387ق، نوشته شده است. | ||
| خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
مقدمه مصحح، پس از ذكر زندگى‌نامه مختصرى از نويسنده و بررسى نسبت اين اثر به وى، به بيان روش نگارش كتاب، جايگاه نويسنده در ميان ساير مورخين و نسخ خطى موجود از كتاب، پرداخته است. | مقدمه مصحح، پس از ذكر زندگى‌نامه مختصرى از نويسنده و بررسى نسبت اين اثر به وى، به بيان روش نگارش كتاب، جايگاه نويسنده در ميان ساير مورخين و نسخ خطى موجود از كتاب، پرداخته است. | ||
مطالب، با ذكر مواضعى از قرآن و روايات نبوى كه در آن‌ها اشاره‌اى به كشور مصر شده، همچون: '''«اهبطوا مصرا فان لكم ما سألتم»'''، '''«ا ليس لى ملك مصر و هذه الانهار تجرى من تحتى»''' و«ستفتح عليكم بعدى مصر فاستوصوا بقبطها خيرا»، آغاز گرديده و بعد از ذكر چندين دعا از برخى از انبياى الهى كه در مورد مصر وارد شده است و نيز گفتارهايى از برخى بزرگان و علما، همچون سعيد بن ابى هلال، | مطالب، با ذكر مواضعى از قرآن و روايات نبوى كه در آن‌ها اشاره‌اى به كشور مصر شده، همچون: '''«اهبطوا مصرا فان لكم ما سألتم»'''، '''«ا ليس لى ملك مصر و هذه الانهار تجرى من تحتى»''' و«ستفتح عليكم بعدى مصر فاستوصوا بقبطها خيرا»، آغاز گرديده و بعد از ذكر چندين دعا از برخى از انبياى الهى كه در مورد مصر وارد شده است و نيز گفتارهايى از برخى بزرگان و علما، همچون سعيد بن ابى هلال، عبدالله بن عمرو، ابو قبيل، كعب الاحبار، ابو بصره غفارى، عبدالله بن عمر كه در آن‌ها، كشور مصر توصيف گرديده، موارد زير، به ترتيب، اما به‌صورت مختصر، بيان شده است: | ||
1. انبيايى كه در اين كشور به دنيا آمده‌اند: ابراهيم(ع)، اسماعيل(ع)، يعقوب(ع)، موسى(ع)، هارون(ع)، يوشع بن نون(ع)، دانيال نبى(ع)، ارميا(ع)، عيسى بن مريم(ع). | 1. انبيايى كه در اين كشور به دنيا آمده‌اند: ابراهيم(ع)، اسماعيل(ع)، يعقوب(ع)، موسى(ع)، هارون(ع)، يوشع بن نون(ع)، دانيال نبى(ع)، ارميا(ع)، عيسى بن مريم(ع). | ||
| خط ۷۳: | خط ۷۳: | ||
4. ملوك پس از اسلام: اولين آن‌ها عمرو بن العاص مى‌باشد كه مصر را در سال دهم هجرى فتح نمود. چهارده تن از اين ملوك، از بنى هاشم، ده تن از قريش، دو تن از انصار، سى و هفت تن از ساير عرب و چهل و دو نفر، از موالى بوده‌اند. | 4. ملوك پس از اسلام: اولين آن‌ها عمرو بن العاص مى‌باشد كه مصر را در سال دهم هجرى فتح نمود. چهارده تن از اين ملوك، از بنى هاشم، ده تن از قريش، دو تن از انصار، سى و هفت تن از ساير عرب و چهل و دو نفر، از موالى بوده‌اند. | ||
5. خلفايى كه به مصر رفته‌اند: | 5. خلفايى كه به مصر رفته‌اند: عبدالله بن زبير در زمان خلافت عثمان، معاوية بن ابى سفيان، مروان بن حكم و فرزندش عبد الملك، عمر بن عبد العزيز، مروان بن محمد و... | ||
6. عمال خراج و قضات مصر تا سال سى‌صد و هفتاد و دو: عمال خراج، يازده تن بوده‌اند كه اولين آن‌هاعمرو بن العاص و آخرين ايشان، بلال بن مسعود، | 6. عمال خراج و قضات مصر تا سال سى‌صد و هفتاد و دو: عمال خراج، يازده تن بوده‌اند كه اولين آن‌هاعمرو بن العاص و آخرين ايشان، بلال بن مسعود، عبدالله بن خلف مرصدى، ثمامة بن ابى زاكى و على بن سعد مولى بوده‌اند و قضات، شصت و يك نفر بوده‌اند كه اولين آن‌ها قيس بن ابى عاص و آخرين نفر، على بن نعمان مى‌باشد. | ||
7. اصحابى از پيامبر(ص) كه به مصر رفته و در آن‌جا وفات يافته‌اند: عقبة بن عامر، ابو بصره غفارى، خارجة بن حذافه، قيس بن ابى عاص و | 7. اصحابى از پيامبر(ص) كه به مصر رفته و در آن‌جا وفات يافته‌اند: عقبة بن عامر، ابو بصره غفارى، خارجة بن حذافه، قيس بن ابى عاص و عبدالله بن حارث بن جَزء. | ||
8. علما، روات حديث و طبقات آن‌ها كه در مصر بوده‌اند: يزيد بن ابى حبيب، عمرو بن حارث، ليث بن سعد، مفضل بن فضاله، | 8. علما، روات حديث و طبقات آن‌ها كه در مصر بوده‌اند: يزيد بن ابى حبيب، عمرو بن حارث، ليث بن سعد، مفضل بن فضاله، عبدالله بن لهيعه، ورشدين بن سعد، عبدالله بن وهب، اشهب بن عبد العزيز و... | ||
9. محدثين: حرملة بن يحيى، محمد بن رمح، عيسى بن حماد، يونس بن عبد الاعلى، عيسى بن مثرود، ربيع بن سليمان جيزى، يزيد بن سنان، بنو عبد الحكم، ابراهيم بن مرزوق، زكريا بن يحيى، بحر بن نصر بن سابق و... | 9. محدثين: حرملة بن يحيى، محمد بن رمح، عيسى بن حماد، يونس بن عبد الاعلى، عيسى بن مثرود، ربيع بن سليمان جيزى، يزيد بن سنان، بنو عبد الحكم، ابراهيم بن مرزوق، زكريا بن يحيى، بحر بن نصر بن سابق و... | ||
| خط ۸۹: | خط ۸۹: | ||
12. راويان اخبار، حديث و فقه: سعيد بن عفير، سعيد بن ابى مريم، عثمان بن صالح، خلف بن ربيعه، عبد الرحمن بن ميسره، احمد بن اخضر، احمد بن يحيى بن وزير، ابو زيد كبد و... | 12. راويان اخبار، حديث و فقه: سعيد بن عفير، سعيد بن ابى مريم، عثمان بن صالح، خلف بن ربيعه، عبد الرحمن بن ميسره، احمد بن اخضر، احمد بن يحيى بن وزير، ابو زيد كبد و... | ||
13. علماى نحو: عبد الملك بن هشام، محمود نحوى، ولاد بن محمد و فرزندش محمد بن ولاد، ابو زهره، احمد بن جعفر، محمد بن | 13. علماى نحو: عبد الملك بن هشام، محمود نحوى، ولاد بن محمد و فرزندش محمد بن ولاد، ابو زهره، احمد بن جعفر، محمد بن عبدالله بن ملطى، احمد بن محمد بن ولاد، ابو محمد نخشبى، احمد بن محمد نحاس و... | ||
14. شعرا: ابو ذؤيب، نصيب، احوص، ابن قيس رقيات، ابو نواس حسن بن هانى، معلى الطائى، حبيب بن اوس، دعبل بن على، | 14. شعرا: ابو ذؤيب، نصيب، احوص، ابن قيس رقيات، ابو نواس حسن بن هانى، معلى الطائى، حبيب بن اوس، دعبل بن على، عبدالله بن زَبِير، نوفلى، ابو صعصعه، عوف بن محلم و... | ||
15. متكلمين: حفص الفرد، اسماعيل بن يحيى مزنى، ابو سويد بن حسن بن حماد، ابو اذينه، ابراهيم بن سلام، محمد بن احمد بن منهال و احمد بن اسماعيل بن معمر. | 15. متكلمين: حفص الفرد، اسماعيل بن يحيى مزنى، ابو سويد بن حسن بن حماد، ابو اذينه، ابراهيم بن سلام، محمد بن احمد بن منهال و احمد بن اسماعيل بن معمر. | ||
16. نساب: هانى بن منذر، محمد بن احمد بن حداد، محمد بن يوسف، بجير بن يونان، محمد بن عبد الرحمن قيسى، محمد بن محمد قرشى و شبل بن | 16. نساب: هانى بن منذر، محمد بن احمد بن حداد، محمد بن يوسف، بجير بن يونان، محمد بن عبد الرحمن قيسى، محمد بن محمد قرشى و شبل بن عبدالله. | ||
17. زهاد و واعظين: سليم بن عتر، حَيْوَة بن شريح، حجاج بن رئاب، سعيد بن اَدم، اسد بن موسى، ابو ربيع سائح، اويس خولانى، سليمان بن قاسم، على بن زياد، محمد بن نصر، ابو ربيع زبدى و... | 17. زهاد و واعظين: سليم بن عتر، حَيْوَة بن شريح، حجاج بن رئاب، سعيد بن اَدم، اسد بن موسى، ابو ربيع سائح، اويس خولانى، سليمان بن قاسم، على بن زياد، محمد بن نصر، ابو ربيع زبدى و... | ||
| خط ۱۰۱: | خط ۱۰۱: | ||
18. اشراف و اولاد ابى طالب كه به مصر رفته‌اند: نويسنده، در اين بخش، به نقل از حسن بن ابراهيم بن زولاق، به اين نكته اشاره كرده است كه مصر، از زمان ورود محمد بن ابى بكر به آن، دار تشيع بوده است و اهل مصر، بيشتر به فتاوايى عمل مى‌كردند كه موافق نظر [[امام جعفر صادق (ع)]] باشد. | 18. اشراف و اولاد ابى طالب كه به مصر رفته‌اند: نويسنده، در اين بخش، به نقل از حسن بن ابراهيم بن زولاق، به اين نكته اشاره كرده است كه مصر، از زمان ورود محمد بن ابى بكر به آن، دار تشيع بوده است و اهل مصر، بيشتر به فتاوايى عمل مى‌كردند كه موافق نظر [[امام جعفر صادق (ع)]] باشد. | ||
19. علويون مصر: قاسم بن ابراهيم بن رسى و فرزندش موسى بن قاسم، حسين بن زيدى، | 19. علويون مصر: قاسم بن ابراهيم بن رسى و فرزندش موسى بن قاسم، حسين بن زيدى، عبدالله بن على و برادرش ابو طيب احمد بن على، جعفر بن محمد وشائى، ابو جعفر مسلم بن عبيد الله، ابو على محمدى و... | ||
20. عباسيان مصر: هارون بن محمد بن اسحاق بن موسى بن عيسى بن موسى بن محمد بن على بن | 20. عباسيان مصر: هارون بن محمد بن اسحاق بن موسى بن عيسى بن موسى بن محمد بن على بن عبدالله بن عباس كه امير مكه، قاضى، امام و عامل خراج آن بود و در سال 287ق، وفات يافت، فرزند وى، محمد بن هارون كه خطيب مصر بود. | ||
21. شيعيان و بيوت معروف به تشيع: بيوت بنى لهيعه(شامل بيت | 21. شيعيان و بيوت معروف به تشيع: بيوت بنى لهيعه(شامل بيت عبدالله بن لهيعه و عباس بن لهيعه)، بنى نباته، بنى اسباط و بنى شلقان. | ||
22. رباط و مساجد: در اين قسمت، خصوصيات برخى از مساجد و كاروان‌سراهاى معروف مصر و موقعيت جغرافيايى آن‌ها، توضيح داده شده است. | 22. رباط و مساجد: در اين قسمت، خصوصيات برخى از مساجد و كاروان‌سراهاى معروف مصر و موقعيت جغرافيايى آن‌ها، توضيح داده شده است. | ||