جواهر التفسیر: تفاوت میان نسخه‌ها

<div class='wikiInfo'>

[[پرونده:NUR01396J1.jpg|بندانگشتی|جواهر التفسیر]]

{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"

! نام کتاب!! data-type='bookName'|جواهر التفسیر

|-

|نام های دیگر کتاب

|data-type='otherBookNames'|تفسیری ادبی، عرفانی، حروفی، شامل مقدمه‏ای در علوم قرآنی و تفسیر سوره حمد

|-

|data-type='authors'|[[عباسی، جواد]] (محقق)

[[کاشفی، حسین بن علی]] (نويسنده)

|زبان  

|data-type='language'|فارسی

|کد کنگره  

|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏‎‏BP‎‏ ‎‏102‎‏/‎‏12‎‏ ‎‏/‎‏ک‎‏2‎‏ج‎‏9

|موضوع  

|data-type='subject'|تفاسیر (سوره فاتحه)

کاشفی، حسین بن علی، - 910ق. - سرگذشت نامه

|ناشر  

|data-type='publisher'|مرکز پژوهشی ميراث مکتوب

|مکان نشر  

|data-type='publishPlace'|تهران - ایران

|سال نشر  

|data-type='publishYear'| 1379 هـ.ش  

'''جواهر التفسير''' به زبان فارسى شامل تفسير سوره‌هاى حمد، بقره، آل‌عمران و بخشى از سوره نساء (آيه 84) مى‌باشد. در حال حاضر فقط يك جلد آن كه شامل مقدمات تفسيرى و سوره حمد مى‌باشد ارائه شده است و اگر بنا باشد كه همه آن منتشر گردد به سه جلد خواهد رسيد. به گفته محقق، مواد تأليف دو جلد ديگر جمع‌آورى شده امّا فرصتى براى تأليف و پاك‌نويس آن مواد پيدا نشده است.

 

جواهر التفسير، محصول دوران پختگى كاشفى است، سن وى هنگام نگاشتن آن حدود 50 سال بوده است. عنوان مختصر الجواهر جزو تعداد كتابهاى تفسيرى در بعضى منابع آمده است، امّا اصلاً وجود نداشته است.

سوره حمد را با تفسير بسمله آغاز مى‌كند، كه تك‌بيتى، مطلع بيان اوست، اقوال محققان را با تعبير «محققان مى‌گويند» نقل نموده، گزارشى از تفاسير مختلف با ذكر نام آنها مى‌دهد. تفاسيرى چون كشاف، كشف البيان، معالم التنزيل، مدارك، فرايد، بحر الحقايق و كشف الحقايق، كشف الاسرار، تفسير نسفى، زادالمسير و كتابهايى نظير تأويلات علم الهدى، احقاق، عين المعانى، بصائر و ينابيع.

خواص فاتحه و تسميه آن از عناوينى است كه به آنها توجه مى‌نمايد. نقل قول وى بسيار زياد است، از حقايق القرآن، كتاب الزينة، روضة الانس، رياض المتذكرين، بحر الحقايق و فتوحات [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شيخ اعظم]]بياناتى را مطرح مى‌كند.

از ميان آنها، روض الجنان معروف به تفسير ابو الفتوح رازى، از همه مفصل‌تر و جامع‌تر است، و كشف الاسرار ميبدى بيشتر از همه صبغه ادبى-عرفانى دارد.

جواهر التفسير در بخش سوره حمد، از جهت تفصيل و جامعيت مطالب، به تفسير ابوالفتوح شبيه است، و از جهت آرايه‌ها و سبك ادبى به كشف الاسرار نزديك مى‌شود.

== ويژگى‌هاى سبك تفسيرى ==

#تأثيرپذيرى از سبك [[انصاری، عبدالله بن محمد|خواجه عبدالله انصارى]] و ميبدى.

#وجود دو سبك مختلف تفسيرى (جامع و مختصر).

1-نثر مسجّع؛ 2-كاربرد جناس؛ 3-تتابع اضافات؛ 4-تشبيه و استعاره؛ 5-ايجاز در جمله‌بندى،اطناب در توضيح؛ 6-هم‌آوايى حروف؛ 7-حس‌آميزى؛ 8-كاربرد تنوين فتح براى ساخت قيد؛ 9-استفاده از فصل ربطى مستعمل؛ 10-تطابق صفت و موصوف.

چون كاشفى از برجسته‌ترين نثرنويسان نيمه دوم قرن نهم هجرى است و نثر او ساده، شيوا و شامل برخى وجوه تفسيرى است، مورد استقبال بسيار قرار گرفته و در ميان مردم دست‌به‌دست مى‌گشته است. البته بعدها توسط زواره‌اى (م حدود 950ق)و ملا فتح الله كاشانى (م 988ق) ممزوج به روايات اهل بيت(ع) و تبيين ديدگاه‌هاى شيعى مى‌گردد. چون كاشفى در هرات ملازم عليشير نوايى و [[جامی، عبدالرحمن|جامى]] بوده و اين كتاب را براى تقديم به امير تأليف نموده، اعتقادات شيعى خود را ابراز نكرده است؛ زيرا عليشير نوايى فردى بى‌نهايت متعصب بود و ارائه تفسيرى بر مذاق شيعه ممكن نبوده است.

اساس قرار دادن نسخه الف، تطبيق نسخه‌ها با هم و جبران جا افتادگى‌ها و اصلاح متن، بررسى دقيق متن و نشانه‌گذارى‌ها توسط علامت‌ها، پاراگراف‌بندى و اشاره به هر چه بر متن افزوده يا كاسته شده در زيرنويس از جمله فعاليت‌هاى محقق اثر است.

در اين نسخه تصاويرى از صفحات اول و آخر و نمونه‌اى از دستخط مفسر، آورده شده است. چاپ موجود، كه جلد اول مى‌باشد، توسط مركز نشر ميراث مكتوب با تحقيق دكتر جواد (فرزاد) عباسى، به سال 1379ش، در قطع وزيرى، نوبت اول خود را عرضه كرده است. در پايان اين نسخه، محقق فهارس گوناگونى را ارائه داده كه عبارتند از: فهرست اعلام، كتابها، اشعار فارسى و عربى، امثال و عبارات عربى.

 

 

 

 

[[رده:تفسیر]]

[[رده:تفاسیر سور و آیات]]