۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
شرح غم حسین علیه‌السلام ترجمه تحقیقی بخش اصلی مقتل خوارزمی: تفاوت میان نسخه‌ها
شرح غم حسین علیه‌السلام ترجمه تحقیقی بخش اصلی مقتل خوارزمی (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۵ دسامبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۷:۳۱
، ۵ دسامبر ۲۰۱۶جایگزینی متن - 'ابن اعثم' به 'ابن اعثم'
جز (جایگزینی متن - 'ابن اعثم' به 'ابن اعثم') |
|||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
'''شرح غم حسین: ترجمه تحقیقی بخش اصلی مقتل خوارزمی (م 568ق) '''، توسط مصطفی صادقی نگاشته شده است. نویسنده مقتل خوارزمی (متوفی 568ق) عالمی سنی‌مذهب، ولی منصف و محب اهل‌بیت(ع) است. نگارنده در عین آنکه سعى کرده سادهنویسى را براى مخاطبان عام خود رعایت کند، از جنبه علمى و تحقیقى غافل نبوده است. | '''شرح غم حسین: ترجمه تحقیقی بخش اصلی مقتل خوارزمی (م 568ق) '''، توسط مصطفی صادقی نگاشته شده است. نویسنده مقتل خوارزمی (متوفی 568ق) عالمی سنی‌مذهب، ولی منصف و محب اهل‌بیت(ع) است. نگارنده در عین آنکه سعى کرده سادهنویسى را براى مخاطبان عام خود رعایت کند، از جنبه علمى و تحقیقى غافل نبوده است. | ||
جلب عنایت امام حسین(ع)، جبران نبود ترجمه مقتل مهم خوارزمی و ترجمه بخش اصلی مقتل ابن اعثم که خوارزمی از آن فراوان اقتباس کرده است، از جمله اهداف مترجم است<ref> ر.ک: مقدمه مترجم، ص7</ref>. | جلب عنایت امام حسین(ع)، جبران نبود ترجمه مقتل مهم خوارزمی و ترجمه بخش اصلی مقتل [[ابن اعثم کوفی، محمد بن علی|ابن اعثم]] که خوارزمی از آن فراوان اقتباس کرده است، از جمله اهداف مترجم است<ref> ر.ک: مقدمه مترجم، ص7</ref>. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
خوارزمی در ادامه سعی می‌کند بین روایات مذکور و مصیبت خاندان پیامبر(ص) این‌گونه جمع کند: از آنجا که این روز بر ایام دیگر فضیلت و برترى دارد، واقع شدن مصیبت خاندان پیامبر در این روز باعث عظمت آنان و فضیلت مبارزه ایشان خواهد بود. بدین وسیله ثواب آنان بیشتر و درجاتشان عالىتر و شرافتمندانهتر خواهد شد، عذاب دشمنانشان سنگینتر و لعنت خدا بر آنان و طرف‌دارانشان در قیامت شدیدتر و درازتر خواهد بود<ref> متن کتاب، ص107</ref> .این عبارت اگرچه در ظاهر حکایت از عظمت مقام اهل‌بیت(ع) می‌کند، اما در حقیقت این هم یکى از آن توجیهات سرد است که خوارزمى به آن دست زده است. بههرحال او سنى‌مذهب است و گویا این اخبار عجیب در او اثر گذاشته، ولى از سوى دیگر ارادتش به اهل‌بیت(ع) او را ناچار به چنین توجیهى کرده است <ref> همان، ص107، پاورقی 2</ref>. | خوارزمی در ادامه سعی می‌کند بین روایات مذکور و مصیبت خاندان پیامبر(ص) این‌گونه جمع کند: از آنجا که این روز بر ایام دیگر فضیلت و برترى دارد، واقع شدن مصیبت خاندان پیامبر در این روز باعث عظمت آنان و فضیلت مبارزه ایشان خواهد بود. بدین وسیله ثواب آنان بیشتر و درجاتشان عالىتر و شرافتمندانهتر خواهد شد، عذاب دشمنانشان سنگینتر و لعنت خدا بر آنان و طرف‌دارانشان در قیامت شدیدتر و درازتر خواهد بود<ref> متن کتاب، ص107</ref> .این عبارت اگرچه در ظاهر حکایت از عظمت مقام اهل‌بیت(ع) می‌کند، اما در حقیقت این هم یکى از آن توجیهات سرد است که خوارزمى به آن دست زده است. بههرحال او سنى‌مذهب است و گویا این اخبار عجیب در او اثر گذاشته، ولى از سوى دیگر ارادتش به اهل‌بیت(ع) او را ناچار به چنین توجیهى کرده است <ref> همان، ص107، پاورقی 2</ref>. | ||
وی اگرچه بسیاری از مطالب را از ابن اعثم نقل کرده، اما در جریان بـیان مـنازل بین راه مـکه به کوفه و دیدارهای امام(ع) با افراد مختلف، شیوه و ترتیب ابن اعثم را رعایت نکرده است. وی ابـتدا جریان دیدار امام حسین(ع) را با فرزدق در منزل شقوق و سپس دیـدار حـضرت بـا زهیر بن قین و آنگاه نزول وی در منازل خزیمیه، ثعلبیه و در نهایت، دیدار حضرت با ابوهره ازدی را آورده است؛ درحالی‌کـه ابـن اعثم، بعد از جریان نامه ولید بن عتبه به عبیدالله بن زیاد مبنی بـر رهـسپار شـدن حسین بن علی(ع) به‌سوی عراق، از اقامت امام حسین(ع) در منازل خزیمیه و ثعلبیه گـزارش کرده، سپس به دیدار امام(ع) با فرزدق در منزل شقوق اشاره کرده اسـت<ref> رنجبر، محسن، ص121 </ref>. | وی اگرچه بسیاری از مطالب را از [[ابن اعثم کوفی، محمد بن علی|ابن اعثم]] نقل کرده، اما در جریان بـیان مـنازل بین راه مـکه به کوفه و دیدارهای امام(ع) با افراد مختلف، شیوه و ترتیب ابن اعثم را رعایت نکرده است. وی ابـتدا جریان دیدار امام حسین(ع) را با فرزدق در منزل شقوق و سپس دیـدار حـضرت بـا زهیر بن قین و آنگاه نزول وی در منازل خزیمیه، ثعلبیه و در نهایت، دیدار حضرت با ابوهره ازدی را آورده است؛ درحالی‌کـه ابـن اعثم، بعد از جریان نامه ولید بن عتبه به عبیدالله بن زیاد مبنی بـر رهـسپار شـدن حسین بن علی(ع) به‌سوی عراق، از اقامت امام حسین(ع) در منازل خزیمیه و ثعلبیه گـزارش کرده، سپس به دیدار امام(ع) با فرزدق در منزل شقوق اشاره کرده اسـت<ref> رنجبر، محسن، ص121 </ref>. | ||
خوارزمی روایت‌ها و گزارش‌هـایی را که در این کتاب آورده است، تلقی به قبول کرده است و جز در موارد معدود بـه بـررسی و نقد سند و یا متن روایت‌ها، نپرداخته است. ازاین‌رو اگرچه این اثـر مـورد تـوجه و رجوع شیعه است و به آن استناد می‌شود، اما برخی از روایات آن، از دیدگاه شیعه، مجعول و غـیر قابل اعتماد است <ref> همان، ص111 </ref>. | خوارزمی روایت‌ها و گزارش‌هـایی را که در این کتاب آورده است، تلقی به قبول کرده است و جز در موارد معدود بـه بـررسی و نقد سند و یا متن روایت‌ها، نپرداخته است. ازاین‌رو اگرچه این اثـر مـورد تـوجه و رجوع شیعه است و به آن استناد می‌شود، اما برخی از روایات آن، از دیدگاه شیعه، مجعول و غـیر قابل اعتماد است <ref> همان، ص111 </ref>. | ||
| خط ۶۸: | خط ۶۸: | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
در تحقیق این ترجمه با استفاده از دیگر منابع، به‌خصوص گزارشهاى ابومخنف به موارد زیر توجه شده است: اشاره به مواردى که خوارزمى به تبع ابن اعثم تسلسل تاریخى حوادث را رعایت نکرده و گاه موجب تناقضاتى در روایات شده است؛ تذکر گزارشهایى از این مقتل که در منابع دیگر یافت نمىشود، اعم از آنکه اعتبار تاریخى داشته یا نداشته باشد؛ ذکر تحریفها، افزودهها و احتمالاً گزارشهایى که ساختگى به نظر مىرسیده و نگارنده درباره آنها تأملاتى داشته است؛ توضیح واژهها یا تکمیل ترجمه که در متن امکانپذیر نبوده است؛ معرفى اجمالى اعلام متن (یاران یا دشمنان امام حسین(ع) و تذکر سابقه آنان <ref>ر.ک: مقدمه مترجم، ص12</ref>. | در تحقیق این ترجمه با استفاده از دیگر منابع، به‌خصوص گزارشهاى ابومخنف به موارد زیر توجه شده است: اشاره به مواردى که خوارزمى به تبع [[ابن اعثم کوفی، محمد بن علی|ابن اعثم]] تسلسل تاریخى حوادث را رعایت نکرده و گاه موجب تناقضاتى در روایات شده است؛ تذکر گزارشهایى از این مقتل که در منابع دیگر یافت نمىشود، اعم از آنکه اعتبار تاریخى داشته یا نداشته باشد؛ ذکر تحریفها، افزودهها و احتمالاً گزارشهایى که ساختگى به نظر مىرسیده و نگارنده درباره آنها تأملاتى داشته است؛ توضیح واژهها یا تکمیل ترجمه که در متن امکانپذیر نبوده است؛ معرفى اجمالى اعلام متن (یاران یا دشمنان امام حسین(ع) و تذکر سابقه آنان <ref>ر.ک: مقدمه مترجم، ص12</ref>. | ||
فهرست مطالب در ابتدا و فهرست منابع تحقیق در انتهای کتاب ذکر شده است؛ پس فهرست مطالب کتاب نیز در واقع فهرست انتخابى مترجم است. البته این عناوین، دربرگیرنده همه مطالب نیست. | فهرست مطالب در ابتدا و فهرست منابع تحقیق در انتهای کتاب ذکر شده است؛ پس فهرست مطالب کتاب نیز در واقع فهرست انتخابى مترجم است. البته این عناوین، دربرگیرنده همه مطالب نیست. | ||