هنر و آیین کشورداری در اندیشۀ ایرانی: تفاوت میان نسخه‌ها

مدیریت، ادارۀ بهینۀ کشور، سازماندهی امور و ایجاد ساختارهای لازم درون یک کشور، به طور سنتی از دغدغه‌های مردم و حکومت است؛ بنابراین مفاهیم اساسی کشورداری از گذشته تا کنون به گونۀ نظری از سوی اندیشمندانی چون [[ارسطو]]، [[افلاطون]]، [[هرودوت]]، [[ابن خلدون، عبدالرحمن‌ بن‌ محمد|ابن‌ خلدون]]، [[منتسکیو]]، [[تورگو]] و ... ارائه شده است. حکومت‌های کوچک و بزرگ در طی تاریخ نیز گاه نارسا و گاه به شکلی تکاملی اندیشه‌های کشورداری خود را عملیاتی کرده‌اند. آنچه تاریخ و فضای جغرافیایی را می‌سازد، در نتیجۀ اقدامات کارگزاران رسمی سیاسی است که در ساختارها به گونه‌ای مؤثر عمل می‌کنند. دایرۀ فهم آدمی به طور کلی و کارگزاران مؤثر فضاهای جغرافیایی به طور خاص برآمده از فکر عملی آنهاست.

فهم آدمی از آگاهی‌هایی که به عمل تبدیل شده و ذهنیتی که به گونۀ مطلوب در عمل رسوخ کرده را می‌توان در یک دسته از مهم‌ترین منابع تاریخ ایرانی ـ اسلامی دید؛ آثاری که حاصل اندیشۀ سیاسی و ایده‌های نخبگان فرهنگی، سیاسی و اجتماعی ایرانیان و بعدها مسلمانان برای پیاده‌شدن بهتر دستورهای اجرایی حکومت بر روی زمین و بازتاب‌های برآمده از آن بود. این ایده‌ها و فرمان‌ها به گونۀ نظم و نثر از دورۀ ساسانیان تا پایان دورۀ قاجاریه و به‌ویژه در سده‌های چهارم تا ششم قمری با عنوان‌های گوناگونی مانند سیاست‌نامه، اندرزنامه، نصیحت‌الملوک و ... جلوه‌گیری می‌کنند.