سعد بن ابی‌وقاص بازخوانی یک ریزش: تفاوت میان نسخه‌ها

'''سعد بن ابی‌وقاص بازخوانی یک ریزش'''، نوشته [[محمدمحسن طبسی]](متولد 1360ش)، پژوهشی  تحلیلی، تاریخی پیرامون زندگی سعد بن ابی وقاص و بازشناسی چهره واقعی اوست.

در فصل دوم، به شرح حال سعد پس ازهجرت پرداخته شده که شامل حوادث و وقایع مختلفی از آغاز هجرت به مدینه تا سال دهم هجرت است. نویسنده نخست به جریان عقد اخوت سعد و عمار یاسر اشاره کرده سپس نخستین فعالیت‌های رزمی و شرکت او در غزوات و حوادث مورد بررسی قرار گرفته است. به طور خاص، در بحث جنگ بدر، به طمع سعد در تقسیم غنایم و نزول آیه انفال اشاره شده که بیانگر جنبه‌ای منفی در شخصیت اوست. در وقایع سال سوم هجرت، گریختن سعد از میدان جنگ احد و نیز روایت‌های منتسب به دعای پیامبر(ص) در حق او به تفصیل نقد و ضعف سندی آن‌ها بیان می‌شود<ref>همان، ص43- 65 </ref>. همچنین حوادثی مانند نزول آیه تحریم خمر به سبب رفتار سعد، نگهبانی و محافظت وی از پیامبر در نبرد خندق، نگارش نامه پیامبر(ص) به یهود خیبر مورد ارزیابی قرار گرفته است. در ادامه پیرامون نزول آیه نجوی و ادعای سعد در شان نزول آن مورد بررسی شده<ref>همان، ص 65- 74 </ref> و از واقعه غدیر خم و تایید و نقل آن توسط وی سخن به میان آمده است. در قسمتی از این فصل به وقایعی که تاریخ آن مشخص نبود مانند بی‌احترامی وی به پیامبر(ص)، بدگویی‌اش از امام علی(ع)، و نهی پیامبر(ص) از اسراف او در وضو و... اشاره شده است. در پایان این بخش، احادیثی که سعد را اهل بهشت معرفی می‌کنند، مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته و از لحاظ سندی و دلالی مخدوش شمرده شده است<ref>همان، ص74- 92</ref>.

فصل دوم در دوران خلیفه دوم است و در آن نقش سعد در فتوحات و ولایت او بر کوفه و همچنین عزل وی به دلیل شکایت اهل کوفه از ستم او و... تشریح شده است <ref>همان، ص95- 113 </ref>. در ادامه، نقش او در شورای شش نفره(شورای فرمایشی)، انتقاد امام علی(ع) از سعد، کینه‌توزی سعد نسبت به امام علی(ع) و انحراف او که به انتخاب عثمان انجامید، به تفصیل بررسی و تحلیل شده است<ref>همان، ص113- 144</ref>.

در فصل سوم به زندگانی سعد در دوران عثمان پرداخته شده است. بازگشت سعد به امارت کوفه و سبب آن، لجاجت او در بازگرداندن سهمی از بیت‌المال به خلیفه، همچنین افشای اسراری توسط سعد که در نهایت موجب عزل کامل وی شد، مورد بحث قرار گرفته است <ref>همان، ص149- 158</ref>. مساله ثروت‌اندوزی کلان سعد در این دوره، مواضع وی در جریان محاصره خلیفه سوم و آنچه میان او و حضرت علی(ع)گذشته باضافه موضع وی نسبت به قاتلان خلیفه سوم از مباحث این فصل است <ref>همان، ص162- 172</ref>.

در فصل چهارم و پایانی این بخش، مساله خلافت پس از کشته شدن عثمان و رویگردانی مردم از سعد، موضع سعد نسبت به امام علی(ع)، تاخیر در بیعت با ایشان و عدم همکاری با حضرت در جنگ‌های جمل، صفین و نهروان، و همچنین توجیهاتی که برای کناره‌گیری خود مطرح کرده، مورد بررسی قرار گرفته است.  در پایان احادیثی(حدیث غدیر، منزلت، کساء و...) در فضایل امام علی(ع) از زبان سعد همراه با نکاتی مرتبط با آنها مطرح شده است<ref>همان، ص173- 223</ref>.