پرش به محتوا

دائرةالمعارف الحسینیة؛ دیوان السریع: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'کرباسی، محمد صادق ' به 'کرباسی، محمدصادق')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۴: خط ۲۴:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''ديوان السريع'''، تألیف نویسنده معاصر [[محمدصادق محمد (الکرباسی)]]، جلد چهل‌وهفتم از مجموعه دائرةالمعارف الحسینیه است. این اثر به بررسی جامع بحر سریع در شعر عربی می‌پردازد و مجموعه‌ای از اشعار سروده‌شده در این بحر، اغلب با مضامین مربوط به امام حسین(ع) و واقعه کربلا را ارائه می‌کند.
'''ديوان السريع'''، تألیف نویسنده معاصر [[کرباسی، محمدصادق|محمدصادق محمد کرباسی]]، جلد چهل‌وهفتم از مجموعه دائرةالمعارف الحسینیه است. این اثر به بررسی جامع بحر سریع در شعر عربی می‌پردازد و مجموعه‌ای از اشعار سروده‌شده در این بحر، اغلب با مضامین مربوط به [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] و واقعه کربلا را ارائه می‌کند.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۴۷: خط ۴۷:
در بخش مربوط به قافیه، قوانین و ویژگی‌های قافیه در بحر سریع به‌تفصیل شرح داده شده است. این بخش، شامل قواعد قافیه برای ابیات مختلف و انواع قافیه‌ها مانند قافیه ساکن و مفتوح است<ref>ر.ک: همان، ص37</ref>. نویسنده همچنین به بررسی حالات مختلف قافیه در بحر سریع، مانند اینکه قافیه می‌تواند مفتوحه یا مکسوره باشد، می‌پردازد و نمونه‌هایی از اشعار شاعران مختلف را برای هر حالت ذکر می‌کند<ref>ر.ک: همان، ص38-42</ref>.
در بخش مربوط به قافیه، قوانین و ویژگی‌های قافیه در بحر سریع به‌تفصیل شرح داده شده است. این بخش، شامل قواعد قافیه برای ابیات مختلف و انواع قافیه‌ها مانند قافیه ساکن و مفتوح است<ref>ر.ک: همان، ص37</ref>. نویسنده همچنین به بررسی حالات مختلف قافیه در بحر سریع، مانند اینکه قافیه می‌تواند مفتوحه یا مکسوره باشد، می‌پردازد و نمونه‌هایی از اشعار شاعران مختلف را برای هر حالت ذکر می‌کند<ref>ر.ک: همان، ص38-42</ref>.


بخش اعظم کتاب، به مجموعه‌ای از قصاید و مقطوعات شعری اختصاص دارد که بر اساس حروف قافیه، از الفبا آغاز شده و ادامه می‌یابد؛ به‌عنوان مثال، بخش‌هایی با عنوان قافیه همزه ساکنه، قافیه باء ساکنه، قافیه تاء مفتوحه و... است. هر بخش شامل چندین شعر است که در بحر سریع سروده شده و به حرف قافیه خاصی ختم می‌شوند. این اشعار، همان طور که در مقدمه اشاره شد، اغلب دارای مضامین مذهبی و مرتبط با امام حسین(ع) و واقعه کربلا هستند؛ به‌عنوان نمونه، در ذیل عنوان «هامات الأشاوس»، قصیده‌ جابر بن جلیل کاظمی (قرن 15ق) خطاب به امام حسن(ع) در توصیف شجاعت فرزندش قاسم در صحرای کربلاست<ref>ر.ک: متن کتاب، ص59</ref> و در ذیل عنوان «حامي الجار»، قصیده‌ای از عبود بن غفله شمرتی (متوفی 1356ق) ذکر شده است که خطاب به امیرالمؤمنین علی(ع)، صبر دخترش زینب کبری(س) را بعد از شهادت امام حسین(ع) و اهل بیتش توصیف کرده است<ref>ر.ک: همان، ص65</ref>.
بخش اعظم کتاب، به مجموعه‌ای از قصاید و مقطوعات شعری اختصاص دارد که بر اساس حروف قافیه، از الفبا آغاز شده و ادامه می‌یابد؛ به‌عنوان مثال، بخش‌هایی با عنوان قافیه همزه ساکنه، قافیه باء ساکنه، قافیه تاء مفتوحه و... است. هر بخش شامل چندین شعر است که در بحر سریع سروده شده و به حرف قافیه خاصی ختم می‌شوند. این اشعار، همان طور که در مقدمه اشاره شد، اغلب دارای مضامین مذهبی و مرتبط با [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] و واقعه کربلا هستند؛ به‌عنوان نمونه، در ذیل عنوان «هامات الأشاوس»، قصیده‌ جابر بن جلیل کاظمی (قرن 15ق) خطاب به [[امام حسن علیه‌السلام|امام حسن(ع)]] در توصیف شجاعت فرزندش قاسم در صحرای کربلاست<ref>ر.ک: متن کتاب، ص59</ref> و در ذیل عنوان «حامي الجار»، قصیده‌ای از عبود بن غفله شمرتی (متوفی 1356ق) ذکر شده است که خطاب به امیرالمؤمنین علی(ع)، صبر دخترش زینب کبری(س) را بعد از شهادت [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] و اهل بیتش توصیف کرده است<ref>ر.ک: همان، ص65</ref>.


==پانویس==
==پانویس==