پرش به محتوا

حسینی زنجانی، سید عزالدین: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه
{{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه
| عنوان =  
| عنوان = سید عزالدین حسینی موسوی زنجانی
| تصویر = NUR14375.jpg
| تصویر = NUR14375.jpg
| اندازه تصویر =  
| اندازه تصویر =
| توضیح تصویر   =
| توضیح تصویر =
|سرشناسی =  
| نام کامل = سید عزالدین حسینی موسوی زنجانی
|نام کامل = سید عزالدین حسینی موسوی زنجانی
| نام‌های دیگر =
|نام‌های دیگر =  
| لقب =
|لقب =  
| تخلص =
|نسب  =  
| نسب =
|تخلص =  
| نام پدر = سید محمود حسینی زنجانی
|نام پدر = سید محمود حسینی زنجانی
| ولادت = فروردین ۱۳۰۰ش
|ولادت = فروردین سال 1300ش
| محل تولد = زنجان
|محل تولد = زنجان
| کشور تولد = ایران
|کشور تولد   =  
| محل زندگی = {{پرچم ایران}} ایران
|محل زندگی   = {{پرچم ایران}} ایران
| رحلت = ۲۴ اردیبهشت ۱۳۹۲ش
|رحلت = 24 اردیبهشت 1392ش
| شهادت =
|شهادت   =  
| مدفن = حرم امام رضا(ع)، مشهد
|مدفن =  
| طول عمر =
|طول عمر =  
| نام همسر =
|نام همسر =
| فرزندان =
|فرزندان =  
| خویشاوندان =
|خویشاوند سرشناس =  
| دین = اسلام
|دین =  
| مذهب = شیعه
|مذهب =  
| پیشه = مرجع تقلید، فیلسوف، مفسر
|پیشه =  
| درجه علمی =
|درجه علمی   =
| دانشگاه =
|دانشگاه =  
| علایق پژوهشی =
|علایق پژوهشی =
| منصب = امام جمعه زنجان
|کد پدیدآور  =
| پس از =
|منصب =  
| پیش از =
|پس از   =  
| اساتید = {{فهرست جعبه عمودی | [[سید محمد حجت کوه‌کمری]] | [[سید حسین بروجردی]] | [[سید روح‌الله موسوی خمینی]] | [[سید محمدحسین طباطبایی]] | [[سید ابوالقاسم خویی]] | [[سید محسن حکیم]]}}
|پیش از =  
| مشایخ =
|اساتید =  
| معاصرین =
|مشایخ   =
| شاگردان =
|معاصرین =
| اجازه اجتهاد از =
|شاگردان =  
| آثار = {{فهرست جعبه عمودی | [[شرح خطبه حضرت زهرا(س)]] | [[شرح زیارت عاشورا]] | [[توضیح المسائل]] | [[تفسیر سوره حمد]] | [[معیار شرک در قرآن]]}}
|اجازه اجتهاد از =
| سبک نوشتاری =
|آثار = [[شرح خطبه حضرت زهرا علیهاالسلام]]{{سخ}}[[شرح زیارت عاشورا]]
| وبگاه =
|سبک نوشتاری =
| امضا =
|وبگاه رسمی  =  
|امضا =  
| کد مؤلف = AUTHORCODE14375AUTHORCODE
| کد مؤلف = AUTHORCODE14375AUTHORCODE
}}
}}


'''سید عزالدین حسینی موسوی زنجانی''' (1300- 1392ش)، از مراجع تقلید، فیلسوف، مفسر و مدرس حوزه علمیه مشهد، از شاگردان علامه طباطبایی، که سالیانی به دروس اسفار و شفای آن مرحوم حضور داشته است، مشهورترین اثر ایشان [[شرح خطبه حضرت زهرا علیهاالسلام|شرح خطبه حضرت زهرا(علیهاالسلام)]] است.
 
'''سید عزالدین حسینی موسوی زنجانی''' (۱۳۰۰-۱۳۹۲ش)، از مراجع تقلید، فیلسوف، مفسر و مدرس حوزه علمیه مشهد، از شاگردان برجسته علامه طباطبایی و امام خمینی که سال‌ها در دروس فلسفی و عرفانی آنان حاضر بوده است. مشهورترین اثر ایشان [[شرح خطبه حضرت زهرا علیهاالسلام|شرح خطبه حضرت زهرا(علیهاالسلام)]] است.


==ولادت==
==ولادت==
در فروردین سال 1300ش در شهر زنجان متولد شد. پدر ایشان سید محمود حسینی زنجانی مشهور به امام جمعه زنجان، از علمای پارسا و مورد احترام بزرگان حوزه بودند.
سید عزالدین حسینی موسوی زنجانی در فروردین سال ۱۳۰۰ش در شهر زنجان در خانواده‌ای اهل علم و تقوا متولد شد. پدر ایشان آیت‌الله سید محمود حسینی زنجانی مشهور به امام جمعه زنجان، از علمای برجسته و از شاگردان میرزای نائینی و آقا ضیاءالدین عراقی بود. این خاندان از چند نسل قبل عهده‌دار منصب امامت جمعه زنجان بودند و در منطقه از نفوذ و احترام بسیاری برخوردار بودند. جد اعلای ایشان، سید محمد مجتهد سردانی از مجتهدان بنام زنجان بود که در مقابله با بابیت نقش مهمی ایفا کرد.


== تحصیلات ==
== تحصیلات ==
او مقدمات، سطح و کمی از درس خارج را در زنجان خواند و به درس پدرش سید محمود حسینی و حسین دین محمدی رفت. سپس به قم مهاجرت کرد. چهارده سال در درس [[حجت کوه‌کمری، سید محمد|سید محمد حجت کوه کمره‌ای]]، ده سال درس [[بروجردی، سید حسین|سید حسین طباطبائی بروجردی]]، [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی]] و مدتی نیز در درس [[صدر، سید صدرالدین|سید صدرالدین صدر]]، [[موسوی خوانساری، سید احمد|سید احمد خوانساری]]، رضی زنوزی تبریزی شرکت کرد. سید عزالدین حسینی مدت کوتاهی به حوزه نجف رفت و در درس [[حسینی شیرازی، عبدالهادی|سید عبدالهادی شیرازی]]، [[خویی، سید ابوالقاسم|سید ابوالقاسم خویی]] و [[حکیم، سید محسن|سید محسن حکیم]] حاضر شد.<ref> [http://erfanvahekmat.com/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87/%D8%A2%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%B9%D8%B2%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B2%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C ر.ک: پایگاه عرفان و حکمت]</ref>


ایشان بنابه‌درخواست والدشان از سال 1334 در زنجان مستقر شد و در اداره حوزه علمیه و رسیدگی به امور شرعی و اجتماعی به مرحوم والد خود کمک می‌کرد.
تحصیلات ابتدایی و مقدمات علوم دینی را در زنجان آغاز کرد و هم‌زمان به تحصیلات جدید و فراگیری زبان فرانسه پرداخت. مقدمات، سطح و کمی از درس خارج را در زنجان نزد اساتیدی چون پدرش سید محمود حسینی، حسین دین محمدی، سید احمد مجتهدی (عموی ایشان) و دیگر اساتید حوزه زنجان فراگرفت. سپس در سال ۱۳۲۰ش به قم مهاجرت کرد و چهارده سال در درس [[حجت کوه‌کمری، سید محمد|سید محمد حجت کوه کمره‌ای]]، ده سال درس [[بروجردی، سید حسین|سید حسین طباطبائی بروجردی]]، [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی]] و مدتی نیز در درس [[صدر، سید صدرالدین|سید صدرالدین صدر]]، [[موسوی خوانساری، سید احمد|سید احمد خوانساری]]، رضی زنوزی تبریزی شرکت کرد. سید عزالدین حسینی مدت کوتاهی به حوزه نجف رفت و در درس [[حسینی شیرازی، عبدالهادی|سید عبدالهادی شیرازی]]، [[خویی، سید ابوالقاسم|سید ابوالقاسم خویی]] و [[حکیم، سید محسن|سید محسن حکیم]] شرکت کرد.<ref> [http://erfanvahekmat.com/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87/%D8%A2%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%B9%D8%B2%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B2%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C ر.ک: پایگاه عرفان و حکمت]</ref>
 
وی از شاگردان خاص درس فلسفه امام خمینی بود و کتاب اسفار را نزد ایشان فراگرفت. همچنین پس از مهاجرت علامه طباطبایی به قم، به توصیه پدرش در درس فلسفه ایشان حاضر شد و دوره کامل اسفار را نیز نزد علامه آموخت. مدت کوتاهی نیز به حوزه نجف رفت و در درس آیت‌الله سید عبدالهادی شیرازی، آیت‌الله سید ابوالقاسم خویی و آیت‌الله سید محسن حکیم حاضر شد.
 
==فعالیت‌های علمی و اجتماعی==
ایشان بنابه درخواست والدشان از سال ۱۳۳۴ش در زنجان مستقر شد و در اداره حوزه علمیه و رسیدگی به امور شرعی و اجتماعی به پدر خود کمک می‌کرد. در سال ۱۳۴۲ با نهضت امام خمینی همراه شد و به دلیل سخنرانی‌های تند علیه دستگاه حاکمه در ۱۷ خرداد ۱۳۴۲ دستگیر و به مدت ۴۵ روز در زندان قزل قلعه تهران به همراه افرادی مانند شهید مطهری، آیت‌الله مکارم شیرازی و آیت‌الله هاشمی نژاد زندانی شد.<ref> [http://erfanvahekmat.com/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87/%D8%A2%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%B9%D8%B2%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B2%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C ر.ک: همان]</ref>
 
در اثر تداوم فعالیت‌های انقلابی، از سال ۱۳۵۱ به دستور ساواک مجبور به اقامت اجباری در مشهد شد. در دوران تبعید نیز به فعالیت‌های علمی و مبارزاتی خود ادامه داد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی به درخواست امام خمینی به زنجان برگشت و به مدت دو سال امامت جمعه این شهر را بر عهده گرفت. در سال ۱۳۵۹ مورد سوءقصد قرار گرفت اما جان سالم به در برد و پس از آن به مشهد بازگشت و تا پایان عمر در آنجا ساکن شد.
 
وی در حوزه علمیه مشهد به تدریس خارج فقه و اصول، تفسیر قرآن و فلسفه اشتغال داشت و شاگردان بسیاری تربیت کرد. از سال ۱۳۵۴ با انتشار رساله عملیه "جامع الاحکام" مرجعیت خود را آغاز کرد و پس از رحلت آیت‌الله اراکی، با انتشار رساله "توضیح المسائل" در سال ۱۳۷۳، دامنه مرجعیت ایشان گسترش یافت.<ref> [http://erfanvahekmat.com/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87/%D8%A2%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%B9%D8%B2%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B2%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C ر.ک: همان]</ref>


در سال 1342 با نهضت [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|حضرت امام خمینی(ره)]] همراه شد و سخنرانی‌های تندی علیه دستگاه حاکمه و قوانین طاغوتی ایراد می‌کرد و بالاخره دستگیر و مدتی در تهران زندانی شدند.<ref> [http://erfanvahekmat.com/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87/%D8%A2%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%B9%D8%B2%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B2%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C ر.ک: همان]</ref>


در اثر تداوم فعالیت‌ها و سخنرانی‌های معظم‌له علیه رژیم شاه، از سال 1351 از طرف ساواک مجبور به اقامت اجباری در شهر مقدس مشهد شد.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی به درخواست حضرت امام خمینی(ره) به زنجان برگشته و به مدت دو سال امامت جمعه شهر زنجان منصوب گشت و سپس به مشهد مقدس برگشته و به تدریس سطوح عالی حوزه پرداخت.
سید عزالدین حسینی بنابه‌درخواست جمعی از مؤمنین و فضلای حوزه در سال 1354 رساله عملیه خود را با عنوان رساله جامع الاحکام در مشهد مقدس منتشر و جمعی از مؤمنین در تقلید به ایشان رجوع کردند. پس از رحلت حضرت آیت‌الله‌ اراکی، رساله فعلی با عنوان رساله توضیح المسائل در سال ۱۳۷۳ منتشر شد.<ref> [http://erfanvahekmat.com/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87/%D8%A2%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%B9%D8%B2%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B2%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C ر.ک: همان]</ref>
== وفات ==
== وفات ==
سرانجام آیت‌الله سید عزالدین حسینی زنجانی در سپیده‌دم ۲۴ اردیبهشت ۱۳۹۲ش همزمان با سالروز شهادت امام هادی(ع) در مشهد درگذشت. پیکر وی در ۲۶ اردیبهشت پس از تشییع با شکوه با حضور علما، مسئولان و هزاران نفر از مردم قدرشناس، و اقامه نماز به امامت آیت‌الله سید موسی شبیری زنجانی در دارالزهد حرم مطهر امام رضا(ع) به خاک سپرده شد.  در دارالزهد حرم علی بن موسی‌الرضا به خاک سپرده شد.<ref> [https://www.hamshahrionline.ir/news/214495/%D8%AA%D8%B4%DB%8C%DB%8C%D8%B9-%D9%BE%DB%8C%DA%A9%D8%B1-%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B8%D9%85%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D8%B9%D8%B2%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D8%AD%D8%B3% ر.ک: پایگاه همشهری آنلاین]</ref>
مراسم بزرگداشت وی در شهرهای مختلف ایران برگزار شد و مقام معظم رهبری<ref> [[https://farsi.khamenei.ir/message-content?id=22560|سایت اطلاع‌رسانی آیت‌الله خامنه‌ای]]</ref> و دیگر مراجع تقلید در پیام‌های جداگانه درگذشت ایشان را تسلیت گفتند.
==آثار==
آیت‌الله زنجانی آثار متعددی در زمینه‌های مختلف علوم اسلامی از خود به جای گذاشته است:
===آثار فقهی و رساله‌های عملیه===
* رساله جامع الاحکام (اولین رساله عملیه، ۱۳۵۴ش)
* رساله توضیح المسائل (۱۳۷۳ش)
* منتخب رساله توضیح المسائل
* مناسک حج و عمره مفرده
* تعلیقه بر وسیلة النجاة آیت‌الله اصفهانی
===آثار تفسیری و قرآن پژوهی===
* تفسیر سوره حمد
* تفسیر ترتیبی قرآن (خطی)
* الانتزاعات من القرآن الکریم
* تعلیقات بر تفسیر شبر
* تفسیر سوره‌های بقره، آل عمران، حجرات، حدید، ممتحنه و توحید (خطی)
===آثار فلسفی و کلامی===
* شرح خطبه حضرت زهرا(سلام الله علیها) - مشهورترین اثر ایشان
* حکمت فاطمی (تلخیص شرح خطبه حضرت زهرا)
* مطارحات حول معیار الشرک فی القرآن (به زبان عربی)
* معیار شرک در قرآن (ترجمه فارسی)
* فیض العلیم فی شرح تحفة الحکیم
* حاشیه بر اسفار ملاصدرا
* حاشیه بر شرح منظومه ملاهادی سبزواری


سرانجام سید عزالدین حسینی زنجانی روز 24 اردیبهشت 1392ش در مشهد درگذشت و پیکرش روز ۲۶ اردیبهشت تشییع و پس از اقامه نماز به امامت آیت‌الله سید موسی شبیری زنجانی در دارالزهد حرم علی بن موسی‌الرضا به خاک سپرده شد.<ref> [https://www.hamshahrionline.ir/news/214495/%D8%AA%D8%B4%DB%8C%DB%8C%D8%B9-%D9%BE%DB%8C%DA%A9%D8%B1-%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B8%D9%85%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D8%B9%D8%B2%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D8%AD%D8%B3% ر.ک: پایگاه همشهری آنلاین]</ref>
===آثار اخلاقی و عرفانی===
* راه رستگاری (جستاری در باب اسلام و ایمان)
* شرح زیارت عاشورا
* شرح زیارت آل یاسین
* رساله فی حقیقة الایمان
* شرح و نقد مثنوی معنوی


مقام معظم رهبری سید علی خامنه‌ای برای رحلت ایشان پیام تسلیت دادند.<ref> [[https://farsi.khamenei.ir/message-content?id=22560|سایت اطلاع‌رسانی آیت‌الله خامنه‌ای]]</ref>
===سایر آثار===
== آثار ==
* یکصد و ده پرسش و پاسخ (مجموعه استفتائات)
رساله جامع از احکام، رساله توضیح‌المسائل، منتخب رساله توضیح‌المسائل، مناسک حج و عمره مفرده، شرح خطبه حضرت زهرا(س)، حکمت فاطمی، تفسیر سوره مبارکه حمد، راه رستگاری، جستاری در باب اسلام و ایمان، مطارحات حول معیار الشرک فی القرآن، معیار شرک در قرآن، شرح زیارت عاشورا و 110 پرسش و پاسخ برخی از آثار این عالم است.
* زندگی‌نامه علامه شیخ محمدجواد بلاغی
* تقریرات درس اصول و فقه آیت‌الله حجت
* تقریرات درس اصول و فقه آیت‌الله بروجردی