پرش به محتوا

رساله در قافیه: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
خط ۲۸: خط ۲۸:
}}
}}


'''رساله در قافیه: تصحیح رسالۀ قافیه امیربرهان الدین عطاءالله محمود حسینی''' به کوشش فاضل عباس‌زاده و رجب توحیدیان زیر نظر یوسف بیگ‌باباپور؛ کتابی است که به تصحیح و ارائه رساله قافیه اثر امیربرهان‌الدین عطاءالله محمود حسینی نیشابوری می‌پردازد. این رساله که در رمضان 892 هجری قمری به پایان رسیده و به دستور امیر علی شیر نوایی تألیف شده است، مشتمل بر نه حرف به تعداد حروف قافیه می‌باشد و مباحثی چون تعریف قافیه، تعداد حروف قافیه، انواع روی، عیوب قافیه و تحقیق در مورد حاجب و ردیف را در بر می‌گیرد. تصحیح حاضر بر اساس مطالعه و تطبیق دو نسخه خطی از کتابخانه مجلس شورای ملی و انستیتوی خاورشناسی فرهنگستان علوم تاجیکستان انجام شده و اثر ارزشمندی در حوزه علوم بلاغی و عروض فارسی محسوب می‌شود.
'''رساله در قافیه: تصحیح رسالۀ قافیه امیربرهان الدین عطاءالله محمود حسینی''' به کوشش [[عباس‌زاده، فاضل|فاضل عباس‌زاده]] و [[توحیدیان، رجب|رجب توحیدیان]] زیر نظر [[بیگ‌باباپور، یوسف|یوسف بیگ‌باباپور]]؛ کتابی است که به تصحیح و ارائه رساله قافیه اثر [[امیربرهان‌الدین عطاءالله محمود حسینی نیشابوری]] می‌پردازد. این رساله که در رمضان 892 هجری قمری به پایان رسیده و به دستور امیر علی شیر نوایی تألیف شده است، مشتمل بر نه حرف به تعداد حروف قافیه می‌باشد و مباحثی چون تعریف قافیه، تعداد حروف قافیه، انواع روی، عیوب قافیه و تحقیق در مورد حاجب و ردیف را در بر می‌گیرد. تصحیح حاضر بر اساس مطالعه و تطبیق دو نسخه خطی از کتابخانه مجلس شورای ملی و انستیتوی خاورشناسی فرهنگستان علوم تاجیکستان انجام شده و اثر ارزشمندی در حوزه علوم بلاغی و عروض فارسی محسوب می‌شود.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۳۴: خط ۳۴:


==گزارش کتاب==
==گزارش کتاب==
کتاب «رساله در قافیه: تصحیح رسالۀ قافیه امیربرهان الدین عطاءالله محمود حسینی» به کوشش فاضل عباس‌زاده و رجب توحیدیان زیر نظر یوسف بیگ‌باباپور، به ارائه تصحیحی دقیق از رساله قافیه اثر امیربرهان‌الدین عطاءالله محمود حسینی نیشابوری می‌پردازد. این رساله که در رمضان 892 هجری قمری مطابق با اوت 1487 میلادی به پایان رسیده، به دستور امیر علی شیر نوایی تألیف شده است.
کتاب «رساله در قافیه: تصحیح رسالۀ قافیه امیربرهان الدین عطاءالله محمود حسینی» به کوشش [[عباس‌زاده، فاضل|فاضل عباس‌زاده]] و [[توحیدیان، رجب|رجب توحیدیان]] زیر نظر [[بیگ‌باباپور، یوسف|یوسف بیگ‌باباپور]]، به ارائه تصحیحی دقیق از رساله قافیه اثر [[امیربرهان‌الدین عطاءالله محمود حسینی نیشابوری]] می‌پردازد. این رساله که در رمضان 892 هجری قمری مطابق با اوت 1487 میلادی به پایان رسیده، به دستور امیر علی شیر نوایی تألیف شده است.


رساله قافیه مشتمل بر نه حرف به تعداد حروف قافیه است که عبارتند از:
رساله قافیه مشتمل بر نه حرف به تعداد حروف قافیه است که عبارتند از:
حرف اول: در تعریف قافیه
حرف اول: در تعریف قافیه
حرف دوم: در تعداد حروف قافیه و بیان حرف روی و حروف پیش از آن
حرف دوم: در تعداد حروف قافیه و بیان حرف روی و حروف پیش از آن
حرف سوم: در بیان حروفی که پس از روی است
حرف سوم: در بیان حروفی که پس از روی است
حرف چهارم: در بیان حرکات قافیه  
حرف چهارم: در بیان حرکات قافیه  
حرف پنجم: در بیان انواع روی و اوصاف این انواع و القاب قافیه به اعتبار این اوصاف
حرف پنجم: در بیان انواع روی و اوصاف این انواع و القاب قافیه به اعتبار این اوصاف
حرف ششم: در بیان انواع قافیه به اعتبار تقطیع
حرف ششم: در بیان انواع قافیه به اعتبار تقطیع
حرف هفتم: در بیان عیوب ملقبه قافیه
حرف هفتم: در بیان عیوب ملقبه قافیه
حرف هشتم: در بیان عیوب غیر ملقبه قافیه
حرف هشتم: در بیان عیوب غیر ملقبه قافیه
حرف نهم: در تحقیق حاجب و ردیف
حرف نهم: در تحقیق حاجب و ردیف


تصحیح حاضر بر اساس مطالعه و تطبیق دو نسخه خطی انجام شده است:
تصحیح حاضر بر اساس مطالعه و تطبیق دو نسخه خطی انجام شده است:
1. نسخه کتابخانه مجلس شورای ملی با شماره 2092
1. نسخه کتابخانه مجلس شورای ملی با شماره 2092
2. نسخه انستیتوی خاورشناسی فرهنگستان علوم تاجیکستان با شماره 2/1608 که به عنوان نسخه اساس انتخاب شده است.
2. نسخه انستیتوی خاورشناسی فرهنگستان علوم تاجیکستان با شماره 2/1608 که به عنوان نسخه اساس انتخاب شده است.


بر اساس پژوهش‌های انجام شده، این رساله پیش از تألیف کتاب‌های دیگر عطایی مانند بدایع الصنایع و تکمیل الصناعه نوشته شده و بعدها در کتاب تکمیل الصناعه منضم شده است. صاحب الذریعه نیز از کتابی با عنوان «العروض و القوافی لاشعار الفرس» یاد کرده که عطایی آن را از کتاب تکمیل الصناعه خود برگزیده است.
بر اساس پژوهش‌های انجام شده، این رساله پیش از تألیف کتاب‌های دیگر عطایی مانند بدایع الصنایع و تکمیل الصناعه نوشته شده و بعدها در کتاب تکمیل الصناعه منضم شده است. [[آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن|صاحب الذریعه]] نیز از کتابی با عنوان «العروض و القوافی لاشعار الفرس» یاد کرده که عطایی آن را از کتاب تکمیل الصناعه خود برگزیده است.


این اثر با حدود هشتاد نسخه خطی موجود در کتابخانه‌های جهان، از اهمیت ویژه‌ای در مطالعات عروض و قافیه فارسی برخوردار است و تصحیح حاضر با ارائه متنی دقیق و قابل اعتماد، منبع ارزشمندی برای پژوهشگران حوزه زبان و ادبیات فارسی فراهم کرده است.<ref>[https://literaturelib.com/books/1749 ر.ک.پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات]</ref>  
این اثر با حدود هشتاد نسخه خطی موجود در کتابخانه‌های جهان، از اهمیت ویژه‌ای در مطالعات عروض و قافیه فارسی برخوردار است و تصحیح حاضر با ارائه متنی دقیق و قابل اعتماد، منبع ارزشمندی برای پژوهشگران حوزه زبان و ادبیات فارسی فراهم کرده است.<ref>[https://literaturelib.com/books/1749 ر.ک.پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات]</ref>