رساله در بلاغت: تفاوت میان نسخه‌ها

'''رساله در بلاغت''' تألیف مؤلفی ناشناخته به تصحیح فاضل عباس‌زاده زیر نظر یوسف بیگ باباپور؛ رساله‌ای است که مشتمل بر علوم و فنون بلاغی بوده اما قسمت‌های اصلی آن در گذر زمان از بین رفته و نه از نام مؤلف نشانی مانده و نه از آغاز و انجام اثر اثری باقی است. با این حال بررسی متن نشان می‌دهد که مؤلف ادیبی بی‌بدیل و نویسنده‌ای بی‌عدیل بوده که در هر دو زبان فارسی و عربی مهارت کامل داشته و احاطه کاملی بر قرآن کریم، احادیث و دواوین شعرای سلف فارسی و عربی داشته است. این اثر که احتمالاً متعلق به دورانی پس از قرن دهم هجری و از سرزمین آذربایجان است، با بهره‌گیری از اشعار شاعرانی چون مولانا جلال‌الدین بلخی، سعدی شیرازی، عبدالرحمان جامی و دیگران و نیز آیات قرآن و احادیث، نمونه‌ای ارزشمند از نثر فنی و مسجع فارسی به شمار می‌رود.

کتاب «رساله در بلاغت» اثر مؤلفی ناشناخته که به تصحیح فاضل عباس‌زاده و زیر نظر یوسف بیگ باباپور منتشر شده، رساله‌ای است در زمینه علوم بلاغی که با وجود آسیب‌های زمانی، گنجینه‌ای ارزشمند از ادب فارسی و عربی محسوب می‌شود. این اثر که قسمت‌های اصلی آن در گذر زمان از بین رفته، نه نام مؤلف را حفظ کرده و نه آغاز و انجام کامل اثر باقی مانده است.

بر اساس بررسی‌های محققان، مؤلف این رساله ادیبی بی‌بدیل و نویسنده‌ای بی‌عدیل بوده که در هر دو زبان فارسی و عربی تبحر کامل داشته است. وی احاطه کاملی بر قرآن کریم، احادیث و دواوین شعرای سلف فارسی و عربی داشته و در سراسر اثر از اشعار شاعرانی چون مولانا جلال‌الدین بلخی، سعدی شیرازی، عبدالرحمان جامی، سلمان ساوجی، خواجه کرمانی، انوری ابیوردی، کمال خجندی، امیر خسرو دهلوی، منوچهری دامغانی و دیگران بهره برده است.

مؤلف در اثر خود به وجود «منشآت» خود به دو زبان فارسی و عربی نیز اشاره کرده که نشان از گستردگی فعالیت‌های ادبی وی دارد. بر اساس شواهد موجود، به نظر می‌رسد این رساله متعلق به دورانی پس از قرن دهم هجری باشد و با توجه به استفاده از اشعار شاعران آذربایجانی مانند بدیعی تبریزی، برگی تبریزی و محمد عصار تبریزی، احتمال می‌رود مؤلف از اهالی آذربایجان به ویژه تبریز بوده باشد.