زندگی‌نامه و خدمات علمی و فرهنگی استاد محمدباقر الفت: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'هـ' به 'ه'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'هـ' به 'ه')
 
خط ۳۴: خط ۳۴:
مرحوم [[محمدباقر الفت]] از عالمان و عارفان اصفهانی است که صاحب آثار متعدد در حوزۀ عرفان و اندیشه است. وی در خانواده‌ای روحانی متولد گردید و به واسطۀ نام جدش، یعنی حاج شیخ محمدباقر صاحب «[[حاشیه بر معالم]]» و ریاست دینی شهر اصفهان، محمدباقر نامیده شد. مهم‌ترین دورۀ تحصیلی خود را در نجف گذراند و نزد عالمان و فقیهان بزرگی چون [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|آخوند ملامحمد کاظم خراسانی]]، [[شریعت اصفهانی، فتح‌الله|شیخ‌الشریعه اصفهانی]]، [[شیخ باقی اصطهباناتی]] و [[عراقی، ضیاءالدین|ضیاء‌الدین عراقی]] تعلیم دید. مدت اقامت وی در عراق 9 سال به طول انجامید و در این مدت دو اثر مهم نگاشت و این به علاوۀ اجازات روایتی بود که از حاج میرزا خلیل، آقا [[صدر، سید حسن|سید حسن صدر]] و شیخ [[محمدباقی اصطهباناتی]] در بیان روایات امامان شیعه دریافت کرد.
مرحوم [[محمدباقر الفت]] از عالمان و عارفان اصفهانی است که صاحب آثار متعدد در حوزۀ عرفان و اندیشه است. وی در خانواده‌ای روحانی متولد گردید و به واسطۀ نام جدش، یعنی حاج شیخ محمدباقر صاحب «[[حاشیه بر معالم]]» و ریاست دینی شهر اصفهان، محمدباقر نامیده شد. مهم‌ترین دورۀ تحصیلی خود را در نجف گذراند و نزد عالمان و فقیهان بزرگی چون [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|آخوند ملامحمد کاظم خراسانی]]، [[شریعت اصفهانی، فتح‌الله|شیخ‌الشریعه اصفهانی]]، [[شیخ باقی اصطهباناتی]] و [[عراقی، ضیاءالدین|ضیاء‌الدین عراقی]] تعلیم دید. مدت اقامت وی در عراق 9 سال به طول انجامید و در این مدت دو اثر مهم نگاشت و این به علاوۀ اجازات روایتی بود که از حاج میرزا خلیل، آقا [[صدر، سید حسن|سید حسن صدر]] و شیخ [[محمدباقی اصطهباناتی]] در بیان روایات امامان شیعه دریافت کرد.


از جمله آثار مهم او، مجمع‌الاجازات و منبع‌الافادات است که در دو مجلد به چاپ رسیده است. مجمع‌الاجازات به زبان عربی و موضوع آن جمع‌آوری اجازات علما است. این کتاب شامل 123 اجازه از مشایخ عظام مذکور است که به مدت چهار سال گردآوری شده است؛ چنانچه در مقدمۀ کتاب، این مسئله چنین شرح داده شده: «و اما کتاب «مجمع‌الاجازات و منبع‌الافادات» فقد جمع‌المؤلف فیه نحواً من مأته و ثلاثه و عشرین اجازه من اجازات المشایخ‌العظام جمعها فی اربع سنوات ای خلال سنه 1320 هـ الی 1324 هـ بالنجف‌الاشرف و بعد آن ائمه المؤلف استنخه العلامه‌الکبیر الشیخ علی بن الشیخ [[آل کاشف‌الغطاء، محمدرضا|محمدرضا آل کاشف‌الغطاء]] و بذلک فقد حفظ لنا هذا الکتاب الثمین جزاء‌الله خیر ما یجزی المحسنین».
از جمله آثار مهم او، مجمع‌الاجازات و منبع‌الافادات است که در دو مجلد به چاپ رسیده است. مجمع‌الاجازات به زبان عربی و موضوع آن جمع‌آوری اجازات علما است. این کتاب شامل 123 اجازه از مشایخ عظام مذکور است که به مدت چهار سال گردآوری شده است؛ چنانچه در مقدمۀ کتاب، این مسئله چنین شرح داده شده: «و اما کتاب «مجمع‌الاجازات و منبع‌الافادات» فقد جمع‌المؤلف فیه نحواً من مأته و ثلاثه و عشرین اجازه من اجازات المشایخ‌العظام جمعها فی اربع سنوات ای خلال سنه 1320 ه الی 1324 ه بالنجف‌الاشرف و بعد آن ائمه المؤلف استنخه العلامه‌الکبیر الشیخ علی بن الشیخ [[آل کاشف‌الغطاء، محمدرضا|محمدرضا آل کاشف‌الغطاء]] و بذلک فقد حفظ لنا هذا الکتاب الثمین جزاء‌الله خیر ما یجزی المحسنین».


اثر دیگر «نفحات‌الروضات» که تلخیصی است از «روضات‌الجنات»، که این کتاب هم در نجف نگاشته شده است. «ابواب‌الروضات» نیز که شامل مقدمه و فهرست جامع و کامل کتاب «نفحات» است در نجف به رشتۀ تحریر درآمده است. اما در این سال‌ها که سال حضور مرحوم الفت در نجف و کاظمین است، اثر دیگری نیز به رشتۀ تحریر درآمده و آن کتاب «[[کشف‌الحجب عن اسامی‌الکتب]]» است. مبنای نگارش این کتاب مطالعۀ «[[كشف الظنون عن أسامي الكتب و الفنون|کشف‌الظنون فی اسامی الکتب و الفنون]]» مصطفی بن عبدالله معروف به [[حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله|کاتب چلبی]] یا [[حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله|حاجی خلیفه]] است. [[حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله|حاجی خلیفه]] در این کتاب عناوین 15000 کتاب و رساله و نزدیک به 9500 نام مؤلف به همراه سیصد علم و فن را ذکر کرده و دایرۀ‌المعارفی از علوم و فنون اسلامی به دست داده است. مرحوم الفت با رجوع به این کتاب دانست که در «[[كشف الظنون عن أسامي الكتب و الفنون|کشف‌الظنون]]» به علمای شیعه پرداخته نشده، فلذا همت به تألیف «کشف‌الحجب» گماشت؛ ولی پس از مدتی چون دید مرحوم [[ثقةالاسلام تبریزی، علی بن موسی|ثقه‌الاسلام تبریزی]] به این کار علاقه و اشتیاق یافته تمامی جزوه‌ها و یادداشت‌های خود را به ثقه‌الاسلام تقدیم کرد.
اثر دیگر «نفحات‌الروضات» که تلخیصی است از «روضات‌الجنات»، که این کتاب هم در نجف نگاشته شده است. «ابواب‌الروضات» نیز که شامل مقدمه و فهرست جامع و کامل کتاب «نفحات» است در نجف به رشتۀ تحریر درآمده است. اما در این سال‌ها که سال حضور مرحوم الفت در نجف و کاظمین است، اثر دیگری نیز به رشتۀ تحریر درآمده و آن کتاب «[[کشف‌الحجب عن اسامی‌الکتب]]» است. مبنای نگارش این کتاب مطالعۀ «[[كشف الظنون عن أسامي الكتب و الفنون|کشف‌الظنون فی اسامی الکتب و الفنون]]» مصطفی بن عبدالله معروف به [[حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله|کاتب چلبی]] یا [[حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله|حاجی خلیفه]] است. [[حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله|حاجی خلیفه]] در این کتاب عناوین 15000 کتاب و رساله و نزدیک به 9500 نام مؤلف به همراه سیصد علم و فن را ذکر کرده و دایرۀ‌المعارفی از علوم و فنون اسلامی به دست داده است. مرحوم الفت با رجوع به این کتاب دانست که در «[[كشف الظنون عن أسامي الكتب و الفنون|کشف‌الظنون]]» به علمای شیعه پرداخته نشده، فلذا همت به تألیف «کشف‌الحجب» گماشت؛ ولی پس از مدتی چون دید مرحوم [[ثقةالاسلام تبریزی، علی بن موسی|ثقه‌الاسلام تبریزی]] به این کار علاقه و اشتیاق یافته تمامی جزوه‌ها و یادداشت‌های خود را به ثقه‌الاسلام تقدیم کرد.