فرضیه بازگشت روح تحت بررسی دقیق: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'علیه السلام' به 'علیه‌السلام')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۵: خط ۲۵:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''فرضيه بازگشت روح تحت بررسی دقیق'''، اثر پژوهشگران علوم قرآنی و تفسیر [[محمدهادی معرفت]] (۱۳۰۹- ۱۳۸۵ش)، است که با ترجمه سید نصرالله آیتی مقدم عرضه شده است. این کتاب به بررسی دقیق و موشکافانه فرضیه بازگشت روح (تناسخ) می‌پردازد. نویسنده آرای مکاتب قدیم و جدید، به‌ویژه دیدگاه آلان کاردک(1804-1869م) (فیلسوف بزرگ تناسخی عصر اخیر)، را ارزیابی کرده و دلایل ابطال این فرضیه را بر مبنای فلسفه، علم و دین اقامه می‌کند.
'''فرضيه بازگشت روح تحت بررسی دقیق'''، اثر پژوهشگران علوم قرآنی و تفسیر [[معرفت، محمدهادی|محمدهادی معرفت]] (۱۳۰۹- ۱۳۸۵ش)، است که با ترجمه [[آیتی مقدم، نصرالله|سید نصرالله آیتی مقدم]] عرضه شده است. این کتاب به بررسی دقیق و موشکافانه فرضیه بازگشت روح (تناسخ) می‌پردازد. نویسنده آرای مکاتب قدیم و جدید، به‌ویژه دیدگاه آلان کاردک(1804-1869م) (فیلسوف بزرگ تناسخی عصر اخیر)، را ارزیابی کرده و دلایل ابطال این فرضیه را بر مبنای فلسفه، علم و دین اقامه می‌کند.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۳۲: خط ۳۲:
==سبک نگارش==
==سبک نگارش==
نویسنده با هدف دستیابی به حقیقت، به‌دوراز شتاب‌زدگی، به سراغ مسائل رفته
نویسنده با هدف دستیابی به حقیقت، به‌دوراز شتاب‌زدگی، به سراغ مسائل رفته
و در عنوان کتاب تأکید دارد که این فرضیه را «تحت بررسی دقیق» قرار داده است. وی از براهین عقلی و فلسفی (مانند آرای ابن سینا(370-428ق) و صدرالمتألهین(979-1050ق))<ref>ر.ک: مقدمه، ص4 و متن کتاب، ص181- 186</ref> یافته‌های روان‌شناسی و روانکاوی و همچنین آیات قرآنی برای اثبات مدعای خود استفاده می‌کند<ref>ر.ک: مقدمه، ص7 و متن کتاب، ص176-249،166-246</ref>.
و در عنوان کتاب تأکید دارد که این فرضیه را «تحت بررسی دقیق» قرار داده است. وی از براهین عقلی و فلسفی (مانند آرای [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سینا]] (370-428ق) و [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهین]](979-1050ق))<ref>ر.ک: مقدمه، ص4 و متن کتاب، ص181- 186</ref> یافته‌های روان‌شناسی و روانکاوی و همچنین آیات قرآنی برای اثبات مدعای خود استفاده می‌کند<ref>ر.ک: مقدمه، ص7 و متن کتاب، ص176-249،166-246</ref>.


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
خط ۳۹: خط ۳۹:
بخش دوم: بررسی دلایل موافقان در این بخش، دلایل و شواهد ارائه‌شده توسط پیروان تناسخ، به‌ویژه مکتب کاردک، مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. این شواهد شامل شش پرسش اصلی (مانند علل تفاوت افراد در استعداد، تربیت، و امکانات زندگی) و نیز پیام‌ها و داستان‌هایی است که مدعیان تناسخ برای اثبات مدعای خود نقل می‌کنند. نویسنده این دلایل را به طور دقیق بررسی می‌کند و نشان می‌دهد که مکتب تناسخ در ارائه دلیل قاطع علمی یا فلسفی ناتوان است. در نقد پیام‌ها و داستان‌ها (مانند پیام کودک رنجور و ژان خیره بخت)، عوامل روان‌شناختی جایگزین مانند تجسّم خیال (توهمات)، اختلال حافظه (فراموشی یا یادآوری غیرواقعی) و القای خیال (هیپنوتیزم) را مطرح می‌کند. نتیجه کلی این بخش آن است که فرضیه تناسخ به‌تنهایی نمی‌تواند مشکلات و اختلافات موجود در زندگی بشر را حل کند و شواهد ارائه شده، فاقد اصالت و دلیل قاطع <ref>همان، ص177- 49</ref>.
بخش دوم: بررسی دلایل موافقان در این بخش، دلایل و شواهد ارائه‌شده توسط پیروان تناسخ، به‌ویژه مکتب کاردک، مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. این شواهد شامل شش پرسش اصلی (مانند علل تفاوت افراد در استعداد، تربیت، و امکانات زندگی) و نیز پیام‌ها و داستان‌هایی است که مدعیان تناسخ برای اثبات مدعای خود نقل می‌کنند. نویسنده این دلایل را به طور دقیق بررسی می‌کند و نشان می‌دهد که مکتب تناسخ در ارائه دلیل قاطع علمی یا فلسفی ناتوان است. در نقد پیام‌ها و داستان‌ها (مانند پیام کودک رنجور و ژان خیره بخت)، عوامل روان‌شناختی جایگزین مانند تجسّم خیال (توهمات)، اختلال حافظه (فراموشی یا یادآوری غیرواقعی) و القای خیال (هیپنوتیزم) را مطرح می‌کند. نتیجه کلی این بخش آن است که فرضیه تناسخ به‌تنهایی نمی‌تواند مشکلات و اختلافات موجود در زندگی بشر را حل کند و شواهد ارائه شده، فاقد اصالت و دلیل قاطع <ref>همان، ص177- 49</ref>.


بخش سوم: ابطال فرضیه بازگشت روح: این بخش شامل براهینی است که نظریه تناسخ را از دیدگاه‌های فلسفی، عقلی و دینی باطل می‌سازد. براهین ویژه فلسفی: پنج برهان از فلاسفه برجسته اسلامی (شامل ابن سینا، خواجه نصیرالدین طوسی(579-653ش)، تفتازانی(722-792ق)، ابن حزم(384-456ق) و صدرالمتألهین) مطرح می‌شود. برهان‌ها اغلب بر اساس اصل تناسب میان روح و بدن و تلازم آن دو در هنگام آفرینش استوارند. به‌عنوان‌مثال، برهان ابن سینا تأکید دارد که هر روحی برای بدن خاص خود مهیا شده و بازگشت به بدن دیگری، تخصص و تدبیر روح را نقض می‌کند.
بخش سوم: ابطال فرضیه بازگشت روح: این بخش شامل براهینی است که نظریه تناسخ را از دیدگاه‌های فلسفی، عقلی و دینی باطل می‌سازد. براهین ویژه فلسفی: پنج برهان از فلاسفه برجسته اسلامی (شامل [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سینا]]، [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه نصیرالدین طوسی]](579-653ش)، [[تفتازانی، مسعود بن عمر|تفتازانی]](722-792ق)، [[ابن حزم، علی بن احمد|ابن حزم]](384-456ق) و [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهین]]) مطرح می‌شود. برهان‌ها اغلب بر اساس اصل تناسب میان روح و بدن و تلازم آن دو در هنگام آفرینش استوارند. به‌عنوان‌مثال، برهان [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سینا]] تأکید دارد که هر روحی برای بدن خاص خود مهیا شده و بازگشت به بدن دیگری، تخصص و تدبیر روح را نقض می‌کند.
 
براهین عام فلسفی: براهینی مانند برهان ارتقا و برهان تناسب نشان می‌دهند که تناسخ با قوانین طبیعی ترقی و تکامل سازگار نیست.
براهین عام فلسفی: براهینی مانند برهان ارتقا و برهان تناسب نشان می‌دهند که تناسخ با قوانین طبیعی ترقی و تکامل سازگار نیست.
ادله دینی: با بررسی فرازهایی از قرآن مجید، نویسنده نتیجه می‌گیرد که آیات، بازگشت مکرر به دنیا را بعد از مرگ رد می‌کنند.
ادله دینی: با بررسی فرازهایی از قرآن مجید، نویسنده نتیجه می‌گیرد که آیات، بازگشت مکرر به دنیا را بعد از مرگ رد می‌کنند.
برخی از مفسرین و علمای اسلام (مانند صدرالمتألهین) نیز تناسخ را باطل دانسته‌اند و آیات مربوط به حیات‌وممات را به صورتی تفسیر می‌کنند که مغایر با عقیده بازگشت روح نباشد. این بخش در نهایت تأکید می‌کند که دلایل بطلان تناسخ از نظر فلسفی و دینی، قوی‌تر و محکم‌تر از دلایل اثبات آن است<ref>همان، ص249-179</ref>.
برخی از مفسرین و علمای اسلام (مانند صدرالمتألهین) نیز تناسخ را باطل دانسته‌اند و آیات مربوط به حیات‌وممات را به صورتی تفسیر می‌کنند که مغایر با عقیده بازگشت روح نباشد. این بخش در نهایت تأکید می‌کند که دلایل بطلان تناسخ از نظر فلسفی و دینی، قوی‌تر و محکم‌تر از دلایل اثبات آن است<ref>همان، ص249-179</ref>.