پرش به محتوا

سهمی، حمزه بن یوسف: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
<div class="wikiInfo">
{{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه
[[پرونده:NUR06226.jpg|بندانگشتی|]]
| عنوان = حمزه بن یوسف سهمی
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
| تصویر = NUR06226.jpg
|-
| اندازه تصویر =
! نام!! data-type="authorName" |سهمی، حمزه بن یوسف
| توضیح تصویر =
|-
| نام کامل = ابوالقاسم حمزة بن یوسف بن ابراهیم سهمی قرشی جرجانی
|نام‌های دیگر
| نام‌های دیگر =
| data-type="authorOtherNames" |
| لقب =
| تخلص =
| نسب = سهمی قرشی
| نام پدر = یوسف
| ولادت = حدود ۳۴۵ق
| محل تولد = جرجان
| کشور تولد =
| محل زندگی = جرجان
| رحلت = ۴۲۷ق
| شهادت =
| مدفن =
| طول عمر =
| نام همسر =
| فرزندان =
| خویشاوندان =
| دین = اسلام
| مذهب =
| پیشه = مورخ، حافظ حدیث، واعظ
| درجه علمی =
| دانشگاه =
| علایق پژوهشی = تاریخ، حدیث، رجال
| منصب = خطیب و واعظ جرجان
| پس از =
| پیش از =
| اساتید = {{فهرست جعبه عمودی | [[دارقطنی، علی بن عمر|ابوالحسن دارقطنی]] | [[ابومحمد بن ماسی]] | [[ابوحفص زیات]]}}
| مشایخ =
| معاصرین =
| شاگردان = {{فهرست جعبه عمودی | [[بیهقی، احمد بن حسین|ابوبکر بیهقی]] | [[قشیری، عبدالکریم بن هوازن|ابوالقاسم قشیری]] | [[ابوصالح مؤذن]]}}
| اجازه اجتهاد از =
| آثار = {{فهرست جعبه عمودی | [[تاریخ جرجان]] | [[معجم شیوخ السهمی]] | [[سؤالات حمزة بن یوسف السهمی لأبی الحسن الدارقطنی]]}}
| سبک نوشتاری =
| وبگاه =
| امضا =
| کد مؤلف = AUTHORCODE06226AUTHORCODE
}}


|-
'''حمزه بن یوسف سهمی''' (حدود ۳۴۵-۴۲۷ق)، مورخ، حافظ حدیث و واعظ شهر جرجان بود که خطابه و وعظ آنجا را نیز برعهده داشت. او از شاخص‌ترین شخصیت‌های علمی و دینی منطقه در قرون چهارم و پنجم هجری بود و کتاب تاریخ جرجان از آثار برجسته اوست.
|نام پدر
| data-type="authorfatherName" |یوسف
|-
|متولد
| data-type="authorbirthDate" | حدود سال 345ق
|-
|محل تولد
| data-type="authorBirthPlace" |جرجان
|-
|رحلت
| data-type="authorDeathDate" | 427ق
|-
|اساتید
| data-type="authorTeachers" |[[دارقطنی، علی بن عمر|ابوالحسن دارقطنی]]


[[ابومحمد بن ماسی]]
[[ابوحفص زیات]]
|-
|برخی آثار
| data-type="authorWritings" |[[تاریخ جرجان]]
|- class="articleCode"
|کد مؤلف
| data-type="authorCode" |AUTHORCODE06226AUTHORCODE
|}
</div>
'''حمزه بن یوسف سهمی''' (متولد حدود 345-427ق)، معروف به حمزة السهمی، از مورخان و حفاظ جرجان که خطابه و وعظ آنجا را نیز برعهده داشت. کتاب [[تاریخ جرجان]] از آثار اوست.
==نام کامل، لقب، نسب==
نام کامل و لقبش این‌گونه است: «ابوالقاسم حمزة بن یوسف بن ابراهیم سهمی قرشی جرجانی». حمزه سهمی مورخی از میان حفاظ و اهل جرجان است که خطابه و وعظ را در آنجا بر عهده گرفت. او از فرزندان صحابی پیامبر اکرم(ص)، هشام بن عاص بن وائل سهمی بود. هشام از راویان حدیث نبوی(ص) و از ائمه جرح و تعدیل بود<ref>ر.ک: ذهبی، شمس‌الدین، ج17، ص469-470</ref>.


==ولادت==
==ولادت==
حمزه سهمی حدود سال 345ق متولد شد<ref>یمانی، عبدالرحمن بن یحیی، ص14</ref>.
ابوالقاسم حمزة بن یوسف بن ابراهیم سهمی قرشی جرجانی حدود سال ۳۴۵ هجری قمری در جرجان متولد شد. او از خاندانی علمی و دینی بود که چندین نسل از محدثان و عالمان جرجان را در بر می‌گرفت. پدر، عمو و برادرانش همه از محدثان و اهل دانش بودند. نسب او به هشام بن عاص بن وائل سهمی، صحابی پیامبر اکرم(ص) می‌رسد.<ref>ر.ک: ذهبی، شمس‌الدین، ج17، ص469-470</ref><ref>یمانی، عبدالرحمن بن یحیی، ص14</ref>.


==مسافرت‌ها==
==تحصیلات==
اولین جلسه سماع حدیث حمزه در جرجان در سال پنجاه‌وچهار بود. او از پدر محدثش ابویعقوب و ابوبکر محمد بن احمد بن اسماعیل صرام و ابو احمد بن عدی و ابوبکر اسماعیلی و دیگران استماع حدیث کرد. وی در سال شصت‌وهشت به اصفهان، ری، بغداد، بصره، شام، مصر، حرمین مکی و مدنی، واسط، اهواز و کوفه سفر کرد<ref>ر.ک: ذهبی، شمس‌الدین، ج17، ص470</ref>.
اولین جلسه سماع حدیث حمزه سهمی در جرجان در سال ۳۵۴ق بود. او نزد پدرش ابویعقوب و دیگر استادان جرجانی به تحصیل پرداخت. سپس برای تکمیل تحصیلات به سفرهای علمی متعددی رفت و در سال ۳۶۸ق به اصفهان، ری، بغداد، بصره، شام، مصر، حرمین مکی و مدنی، واسط، اهواز و کوفه سفر کرد.<ref>ر.ک: ذهبی، شمس‌الدین، ج17، ص470</ref> از مهمترین اساتید او می‌توان به [[دارقطنی، علی بن عمر|ابوالحسن دارقطنی]]، ابومحمد بن ماسی، ابوحفص زیات، ابوبکر بن عبدان شیرازی و [[ابوزرعه محمد بن یوسف کشی]] اشاره کرد.<ref>ر.ک: همان</ref>.
 
==اساتید==
او از: [[ابومحمد بن ماسی]]، [[ابوحفص زیات]]، ابومحمد بن غلام زهری، ابوبکر وراق، عبدالوهاب کلابی، [[ابوبکر بن عبدان شیرازی]]، [[دارقطنی، علی بن عمر|ابوالحسن دارقطنی]]، [[ابوزرعه محمد بن یوسف کشی]]، جعفر بن حنزابه وزیر، میمون بن حمزه علوی و طبقه آنها روایت کرد<ref>ر.ک: همان</ref>.


==شاگردان==
==شاگردان==
[[بیهقی، احمد بن حسین|ابوبکر بیهقی]]، [[قشیری، عبدالکریم بن هوازن|ابوالقاسم قشیری]]، [[ابوصالح مؤذن]]، [[علی بن محمد زبحی]]، [[اسماعیل بن مسعده اسماعیلی]]، [[ابراهیم بن عثمان جرجانی]]، [[ابوبکر احمد بن علی بن خلف شیرازی]] و دیگران از وی روایت کرده‌اند<ref>ر.ک: همان</ref>.
[[بیهقی، احمد بن حسین|ابوبکر بیهقی]]، [[قشیری، عبدالکریم بن هوازن|ابوالقاسم قشیری]]، [[ابوصالح مؤذن]]، [[علی بن محمد زبحی]]، [[اسماعیل بن مسعده اسماعیلی]]، [[ابراهیم بن عثمان جرجانی]]، [[ابوبکر احمد بن علی بن خلف شیرازی]] و دیگران از وی روایت کرده‌اند<ref>ر.ک: همان</ref>.
==فعالیت‌ها==
حمزه سهمی علاوه بر تدریس و نقل حدیث، خطابت و وعظ در جرجان را نیز بر عهده داشت. او در زمینه علل و رجال حدیث تخصص داشت و از ائمه جرح و تعدیل به شمار می‌رفت. سهمی در طول حیات علمی خود شاگردان بسیاری تربیت کرد که از جمله آنها می‌توان به ابوبکر بیهقی، ابوالقاسم قشیری و ابوصالح مؤذن اشاره کرد.


==وفات==
==وفات==
سهمی، در سال 427 هجری قمری درگذشت. البته قولی به درگذشت او در 428 هم وجود دارد<ref>یمانی، عبدالرحمن بن یحیی، ص14</ref>.
حمزه بن یوسف سهمی سرانجام در سال ۴۲۷ هجری قمری درگذشت. برخی منابع نیز سال وفات او را ۴۲۸ق ذکر کرده‌اند.<ref>یمانی، عبدالرحمن بن یحیی، ص14</ref>.


==آثار==
==آثار==
خط ۶۳: خط ۶۶:
# سؤالات حمزة بن يوسف السهمي لأبي الحسن الدارقطني؛
# سؤالات حمزة بن يوسف السهمي لأبي الحسن الدارقطني؛
# كتاب الأربعين في فضائل العباس.<ref>پایگاه اینترنتی المکتبة الشاملة، ویکی پدیای عربی</ref>
# كتاب الأربعين في فضائل العباس.<ref>پایگاه اینترنتی المکتبة الشاملة، ویکی پدیای عربی</ref>
 
#الاربعین البلدانیه
#اسئلة عن شيوخه
==پانویس==
==پانویس==
<references/>
<references/>