۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
شرح أدب الكاتب: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - ']] ،' به ']]،'
جز (جایگزینی متن - ' »' به '»') |
جز (جایگزینی متن - ']] ،' به ']]،') |
||
| خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
"شرح ادب الكاتب" اثر جواليقى متوفاى 539 ه.ق است كه كتاب را به زبان عربى، درباره لغت شناسى و براى استفاده وزيران، همراه با مقدمه‌اى مشهور كه شايد به عنوان اعتراف‌هاى سياسى - فرهنگى وى از دين تلقى شود، نوشته است. | "شرح ادب الكاتب" اثر جواليقى متوفاى 539 ه.ق است كه كتاب را به زبان عربى، درباره لغت شناسى و براى استفاده وزيران، همراه با مقدمه‌اى مشهور كه شايد به عنوان اعتراف‌هاى سياسى - فرهنگى وى از دين تلقى شود، نوشته است. | ||
از قرن سوم به بعد، واژه ادب مفهوم جديد ديگرى پيدا مى‌كند و آن رسوم و تشريفاتى است كه هر قشر مخصوص از مردم موظف به رعايت آنها هستند. با توجه به همين معنى است كه نام بسيارى از كتاب‌ها با كلمه ادب شروع مى‌شود و بيانگر آداب و رسوم و تشريفات ويژه هر قشر است، چون ادب الكاتب، از [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتيبه]] ، ادب النديم از كشاجم، ادب القاضى، ادب الوزير و امثال آن. | از قرن سوم به بعد، واژه ادب مفهوم جديد ديگرى پيدا مى‌كند و آن رسوم و تشريفاتى است كه هر قشر مخصوص از مردم موظف به رعايت آنها هستند. با توجه به همين معنى است كه نام بسيارى از كتاب‌ها با كلمه ادب شروع مى‌شود و بيانگر آداب و رسوم و تشريفات ويژه هر قشر است، چون ادب الكاتب، از [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتيبه]]، ادب النديم از كشاجم، ادب القاضى، ادب الوزير و امثال آن. | ||
كتاب بر حسب باب‌هاى موضوعى مرتب شده و شامل 148 باب مى‌شود، همچون باب غنى و فقر، خصب و جدب، مرض، الوان، عطا و.... [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتيبه]] (276ق). عبدالرحمن همدانى نيز همان كار [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتيبه]] را در كتابش انجام داده است. | كتاب بر حسب باب‌هاى موضوعى مرتب شده و شامل 148 باب مى‌شود، همچون باب غنى و فقر، خصب و جدب، مرض، الوان، عطا و.... [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتيبه]] (276ق). عبدالرحمن همدانى نيز همان كار [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتيبه]] را در كتابش انجام داده است. | ||
| خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
پس از قرن چهارم كتاب‌هاى زياد ديگرى مشابه كتاب‌هاى ياد شده، درباره كتاب ادب الكاتب نگاشته شد كه مهم‌ترين و مشهورترين آنها را كتاب الاقتضاب فى شرح ادب الكاتب اثر ابن سيد بطليوسى (521ه-) و شرح ادب الكاتب ابومنصور موهوب بن احمد جواليقى نام برد. | پس از قرن چهارم كتاب‌هاى زياد ديگرى مشابه كتاب‌هاى ياد شده، درباره كتاب ادب الكاتب نگاشته شد كه مهم‌ترين و مشهورترين آنها را كتاب الاقتضاب فى شرح ادب الكاتب اثر ابن سيد بطليوسى (521ه-) و شرح ادب الكاتب ابومنصور موهوب بن احمد جواليقى نام برد. | ||
در زبان و ادبيات عرب، چهار كتاب را به عنوان كتاب‌هاى اصلى ادب مى‌شناخته‌اند و خواندن مكرر آنها را به متعلم توصيه مى‌كرده‌اند: ادب الكاتب [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتيبه]] ، الكامل [[مبرد، محمد بن یزید|مبرد]]، البيان و التبيين [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] و نوادر يا امالى ابو على قالى بغدادى و تعداد علوم ادبى را از هشت تا پانزده نوشته‌اند كه مهم‌ترين آنها عبارت است از: لغت، صرف اشتقاق، خط، نحو، معانى، بيان، بديع، عروض، قافيه، قرض الشعر، علم انشاء يا علم نثر، محاضرات، كه تعدادى ديگر از علوم را نيز بر آنها افزوده‌اند. | در زبان و ادبيات عرب، چهار كتاب را به عنوان كتاب‌هاى اصلى ادب مى‌شناخته‌اند و خواندن مكرر آنها را به متعلم توصيه مى‌كرده‌اند: ادب الكاتب [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتيبه]]، الكامل [[مبرد، محمد بن یزید|مبرد]]، البيان و التبيين [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] و نوادر يا امالى ابو على قالى بغدادى و تعداد علوم ادبى را از هشت تا پانزده نوشته‌اند كه مهم‌ترين آنها عبارت است از: لغت، صرف اشتقاق، خط، نحو، معانى، بيان، بديع، عروض، قافيه، قرض الشعر، علم انشاء يا علم نثر، محاضرات، كه تعدادى ديگر از علوم را نيز بر آنها افزوده‌اند. | ||
در پايان كتاب، پس از فهارس، درباره زندگى مصنف مطالبى ذكر گرديده است. | در پايان كتاب، پس از فهارس، درباره زندگى مصنف مطالبى ذكر گرديده است. | ||