شخصیت‌ها و آثار علمی بانوان شیعه در علوم اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

شخصیت‌ها و آثار علمی بانوان شیعه در علوم اسلامی (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۱ اکتبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۱:۵۵

۳۱۳ بایت اضافه‌شده ، ۲۱ اکتبر

بدون خلاصۀ ویرایش

Hbaghizadeh

دیوان‌سالاران، مدیران

۱۴۴٬۷۴۵

ویرایش

@@ خط ۲۷: / خط ۲۷: @@
 | پیش از =
 }}
-'''شخصیت‌ها و آثار بانوان شیعه در علوم اسلامی'''، اثر [[نفیسه فقیهی مقدس و جمعی از محققان]] (معاصر) استادیار گروه معارف اهل‌البیت(ع)، دانشکده الهیات و معارف دانشگاه اصفهان. موضوع کلی این کتاب، بررسی نقش‌آفرینی بانوان تأثیرگذار شیعه در پیدایش، ترویج و گسترش علوم مختلف اسلامی(مانند تفسیر، حدیث، فقه، کلام، فلسفه، و عرفان) در طول تاریخ است. این مجموعه تلاش می‌کند تا نقش علمی و اجتماعی زنان شیعه را از صدر اسلام تا قرن چهاردهم هجری به تصویر بکشد.
+'''شخصیت‌ها و آثار بانوان شیعه در علوم اسلامی'''، اثر [[فقیهی مقدس، نفیسه|نفیسه فقیهی مقدس]] و جمعی از محققان (معاصر) استادیار گروه معارف اهل‌البیت(ع)، دانشکده الهیات و معارف دانشگاه اصفهان. موضوع کلی این کتاب، بررسی نقش‌آفرینی بانوان تأثیرگذار شیعه در پیدایش، ترویج و گسترش علوم مختلف اسلامی(مانند تفسیر، حدیث، فقه، کلام، فلسفه، و عرفان) در طول تاریخ است. این مجموعه تلاش می‌کند تا نقش علمی و اجتماعی زنان شیعه را از صدر اسلام تا قرن چهاردهم هجری به تصویر بکشد.
 ==ساختار==
@@ خط ۳۴: / خط ۳۴: @@
 ==سبک نگارش==
 سبک نگارش این مجموعه‌مقالات پژوهشی عموماً تحلیلی-توصیفی است که در آن نویسندگان به معرفی شخصیت‌ها و تحلیل نقش‌ها و آثار آنان در تاریخ علوم اسلامی می‌پردازند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص31، 159</ref>.
 ویژگی‌های اصلی شیوه نگارش عبارت‌اند از:
 # روش استنادی و ارجاع دقیق: تلاش شده است تا با استناد به منابع اصلی شیعه، اطلاعات دقیق در خصوص بانوان و نقش علمی آنان استخراج و ارائه گردد<ref>مقدمه، ص28، متن کتاب، ص130</ref>.
@@ خط ۴۴: / خط ۴۵: @@
 فصل دوم: نقش برخی همسران و دخترخوانده پیامبر(ص) در گسترش علوم اسلامی در این بخش، نقش روایی و فقهی برخی از همسران پیامبر(ص) مانند ام‌سلمه و میمونه، و همچنین دخترخوانده ایشان، زینب بنت عبدالله مخزومی، در منابع شیعه و اهل‌سنت موردبررسی قرار گرفته است. با تحلیل آماری روایات در منابع شیعی، بیشترین حجم روایات منقول از همسران پیامبر مربوط به ام‌سلمه بوده است که در زمینه‌های احکام فقهی و اصول عبادی بیشترین سهم را دارد<ref>همان، ص88-67</ref>.
-فصل سوم: نقش مادران، همسران و دختران ائمه(ع) در گسترش علوم اسلامی این فصل به نقش پررنگ بانوان خاندان ائمه معصومین(ع) از امام علی تا امام حسن عسکری(ع) در ترویج علوم و معارف اسلامی می‌پردازد. شخصیت‌هایی مانند حضرت زینب(س)، فاطمه صغری (دختر امام حسین)، حکیمه خاتون (دختر امام جواد)، و مادران ائمه (مانند مادر امام کاظم(ع) و امام رضا(ع)) که در نقل حدیث، آموزش‌وپرورش علمی، و مناظرات علمی نقش‌آفرینی کرده‌اند، معرفی شده‌اند. فعالیت‌های این بانوان به‌عنوان مرجعیت علمی و حل مسائل شرعی برای زنان و مردان زمان خود بوده است<ref>همان، ص120-89</ref>.
+فصل سوم: نقش مادران، همسران و دختران ائمه(ع) در گسترش علوم اسلامی این فصل به نقش پررنگ بانوان خاندان ائمه معصومین(ع) از [[امام علی علیه‌السلام|امام علی]] تا [[امام حسن عسکری علیه‌السلام|امام حسن عسکری(ع)]] در ترویج علوم و معارف اسلامی می‌پردازد. شخصیت‌هایی مانند حضرت زینب(س)، فاطمه صغری (دختر امام حسین)، حکیمه خاتون (دختر امام جواد)، و مادران ائمه (مانند مادر [[امام موسی کاظم علیه‌السلام|امام کاظم(ع)]] و [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]]) که در نقل حدیث، آموزش‌وپرورش علمی، و مناظرات علمی نقش‌آفرینی کرده‌اند، معرفی شده‌اند. فعالیت‌های این بانوان به‌عنوان مرجعیت علمی و حل مسائل شرعی برای زنان و مردان زمان خود بوده است<ref>همان، ص120-89</ref>.
 فصل چهارم: نقش صحابیات (غیر محارم) اهل بیت(ع) در گسترش علوم اسلامی؛ این بخش نقش صحابیات غیر محارم اهل بیت(ع) را در توسعه علوم اسلامی بررسی می‌کند. مهم‌ترین عرصه‌های فعالیت این بانوان شامل نقل روایت، حفظ، قرائت و تفسیر قرآن، تدریس و کتابت، خطابه، و شعر و علوم بلاغی بوده است. این زنان در دوره‌های مختلف تاریخی، به‌خصوص در زمان غیبت امام عصر(عج)، با نقل احادیث، تدریس و حمایت از خاندان پیامبر(ص) نقش مهمی ایفا کرده‌اند<ref>همان، ص156- 121</ref>.
-فصول پنجم تا شانزدهم: نقش بانوان دانشمند شیعه در قرون مختلف قمری این فصول به بررسی نقش علمی بانوان شیعه در قرون چهارم تا چهاردهم قمری اختصاص دارند. از جمله بانوان شاخص این دوران می‌توان به مادر سید مرتضی، ام‌العزیز و شکرانه دختر عضدالدوله (قرن چهارم)، دختر سید مرتضی و همسر و دختران شیخ طوسی (قرن پنجم)، آمنه دختر ابومحمد شریف قریش علوی حسینی (قرن ششم)، و بانوان دانشمند در قرون بعدی اشاره کرد. فعالیت‌های این بانوان در دوره‌های مختلف تاریخی، به‌ویژه در زمان ظهور و قدرت‌گیری دولت‌های شیعی (مانند آل‌بویه و فاطمیان)، در زمینه‌هایی چون تدریس، تألیف، شعر، و سیاست تأثیرگذار بوده است. این فصول همچنین به بررسی شرایط اجتماعی و سیاسی مؤثر بر فعالیت‌های علمی زنان شیعه در هر قرن می‌پردازند<ref>همان، ص443- 157</ref>.
+فصول پنجم تا شانزدهم: نقش بانوان دانشمند شیعه در قرون مختلف قمری این فصول به بررسی نقش علمی بانوان شیعه در قرون چهارم تا چهاردهم قمری اختصاص دارند. از جمله بانوان شاخص این دوران می‌توان به مادر سید مرتضی، ام‌العزیز و شکرانه دختر عضدالدوله (قرن چهارم)، دختر [[سید مرتضی، علی بن حسین|سید مرتضی]] و همسر و دختران [[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسی]] (قرن پنجم)، آمنه دختر ابومحمد شریف قریش علوی حسینی (قرن ششم)، و بانوان دانشمند در قرون بعدی اشاره کرد. فعالیت‌های این بانوان در دوره‌های مختلف تاریخی، به‌ویژه در زمان ظهور و قدرت‌گیری دولت‌های شیعی (مانند آل‌بویه و فاطمیان)، در زمینه‌هایی چون تدریس، تألیف، شعر، و سیاست تأثیرگذار بوده است. این فصول همچنین به بررسی شرایط اجتماعی و سیاسی مؤثر بر فعالیت‌های علمی زنان شیعه در هر قرن می‌پردازند<ref>همان، ص443- 157</ref>.
 ==پانویس==