پرش به محتوا

معرفت اضطراری در قرون نخستین اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ،' به '،'
جز (جایگزینی متن - '( ' به '(')
جز (جایگزینی متن - ' ،' به '،')
خط ۳۹: خط ۳۹:
گفتار دوم: معرفت اضطراری در اندیشه امامیان در مدرسه کوفه: این گفتار جریان فکری امامیه در کوفه را تحلیل می‌کند. نویسنده گزارش‌های تاریخی مربوط به آراء متکلمین کوفه مانند هشام بن حکم را بررسی کرده و دیدگاه‌های مختلف آنان در مورد معرفت اضطراری و اکتسابی (به معنای عام و خاص) و همچنین رابطه آن با عقل و جزئی‌ورزی را شرح می‌دهد. در این مدرسه، برخی اصحاب امامیه معرفت خدا را امری ضروری و فطری می‌دانستند، در حالی که برخی دیگر بر نقش نظر و استدلال تأکید داشتند<ref>همان، ص118- 49</ref>.
گفتار دوم: معرفت اضطراری در اندیشه امامیان در مدرسه کوفه: این گفتار جریان فکری امامیه در کوفه را تحلیل می‌کند. نویسنده گزارش‌های تاریخی مربوط به آراء متکلمین کوفه مانند هشام بن حکم را بررسی کرده و دیدگاه‌های مختلف آنان در مورد معرفت اضطراری و اکتسابی (به معنای عام و خاص) و همچنین رابطه آن با عقل و جزئی‌ورزی را شرح می‌دهد. در این مدرسه، برخی اصحاب امامیه معرفت خدا را امری ضروری و فطری می‌دانستند، در حالی که برخی دیگر بر نقش نظر و استدلال تأکید داشتند<ref>همان، ص118- 49</ref>.


گفتار سوم: معرفت اضطراری در اندیشه امامیان در مدرسه قم: این بخش دیدگاه‌های امامیه در مدرسه قم را مورد مطالعه قرار می‌دهد که بر اساس نقل و روایت حدیث استوار بود. متکلمانی چون احمد بن محمد بن عیسی، محمد بن حسن صفار قمی ، سعد بن عبدالله اشعری و شیخ صدوق بررسی شده‌اند. این مکتب عموماً معرفت اضطراری (فطری) را از طریق روایات، بخشی از معارف الهی می‌دانست که خداوند در فطرت انسان نهاده است. همچنین، مسئله تکلیف به معرفت پیش از نظر و استدلال در اندیشه شیخ صدوق و دیگر متقدمین قم مطرح می‌گردد<ref>همان، ص151- 119</ref>.
گفتار سوم: معرفت اضطراری در اندیشه امامیان در مدرسه قم: این بخش دیدگاه‌های امامیه در مدرسه قم را مورد مطالعه قرار می‌دهد که بر اساس نقل و روایت حدیث استوار بود. متکلمانی چون احمد بن محمد بن عیسی، محمد بن حسن صفار قمی، سعد بن عبدالله اشعری و شیخ صدوق بررسی شده‌اند. این مکتب عموماً معرفت اضطراری (فطری) را از طریق روایات، بخشی از معارف الهی می‌دانست که خداوند در فطرت انسان نهاده است. همچنین، مسئله تکلیف به معرفت پیش از نظر و استدلال در اندیشه شیخ صدوق و دیگر متقدمین قم مطرح می‌گردد<ref>همان، ص151- 119</ref>.


گفتار چهارم: معرفت اضطراری در اندیشه‌های اصحاب حدیث: محتوای این گفتار به بررسی آراء اصحاب حدیث (اهل‌سنت) در خصوص معرفت اختصاص دارد. این گروه عمدتاً عقل را ابزار مناسبی برای استدلال نمی‌دانستند و بر تعبّد به ظواهر آیات و روایات تأکید داشتند. این بخش نشان می‌دهد که اصحاب حدیث، معرفت اضطراری (اعم از فطری و غیر اختیاری) را امری پذیرفته‌شده می‌دانستند، اما آن را تنها از طریق حواس و امور ظاهری قابل حصول می‌دیدند<ref>همان، ص180- 153</ref>.
گفتار چهارم: معرفت اضطراری در اندیشه‌های اصحاب حدیث: محتوای این گفتار به بررسی آراء اصحاب حدیث (اهل‌سنت) در خصوص معرفت اختصاص دارد. این گروه عمدتاً عقل را ابزار مناسبی برای استدلال نمی‌دانستند و بر تعبّد به ظواهر آیات و روایات تأکید داشتند. این بخش نشان می‌دهد که اصحاب حدیث، معرفت اضطراری (اعم از فطری و غیر اختیاری) را امری پذیرفته‌شده می‌دانستند، اما آن را تنها از طریق حواس و امور ظاهری قابل حصول می‌دیدند<ref>همان، ص180- 153</ref>.