۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
البصائر و الذخائر: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - ']] ،' به ']]،'
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
جز (جایگزینی متن - ']] ،' به ']]،') |
||
| خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
محتواى كتاب، عبارت است از آنچه توحيدى از مجالس به ياد داشته و به اصطلاح از سماع و استماع به دست آورده است و با اين قبيل جمله‌ها مشخص مى‌نمايد: «هكذا حفظته من المجالس» يا«قد حفظت من غير معرفة ثم سألت العلماء فوضح الجواب» يا«سألت رجلا كان يتعاطى هذا النّمط» و... | محتواى كتاب، عبارت است از آنچه توحيدى از مجالس به ياد داشته و به اصطلاح از سماع و استماع به دست آورده است و با اين قبيل جمله‌ها مشخص مى‌نمايد: «هكذا حفظته من المجالس» يا«قد حفظت من غير معرفة ثم سألت العلماء فوضح الجواب» يا«سألت رجلا كان يتعاطى هذا النّمط» و... | ||
البته مؤلف، مطالب را بعد از آزمون و تحقيق نقل كرده است. گذشته از اين، منتخبات مفصلى را از آثار [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] (كه توحيدى، ارادت بى‌قيد و شرطى بدو دارد) و نيز از كتب«النوادر» ابن الاعرابى، «الكامل» [[مبرد، محمد بن یزید|مبرد]]، «عيون الاخبار» [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتيبه]] ، «مجالس» ثعلب، «المنظوم و المنثور» ابن ابى طاهر، «الاوراق» صولى، «الوزاء» ابن عبدوس جهشيارى و «الحيوانات» قدامه در كتاب خود آورده و به شيوه استادش [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] ، جدّ و هزل را به هم آميخته و از اين شاخ به آن شاخ پريده كه خواننده دچار ملال نگردد. | البته مؤلف، مطالب را بعد از آزمون و تحقيق نقل كرده است. گذشته از اين، منتخبات مفصلى را از آثار [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] (كه توحيدى، ارادت بى‌قيد و شرطى بدو دارد) و نيز از كتب«النوادر» ابن الاعرابى، «الكامل» [[مبرد، محمد بن یزید|مبرد]]، «عيون الاخبار» [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتيبه]]، «مجالس» ثعلب، «المنظوم و المنثور» ابن ابى طاهر، «الاوراق» صولى، «الوزاء» ابن عبدوس جهشيارى و «الحيوانات» قدامه در كتاب خود آورده و به شيوه استادش [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]]، جدّ و هزل را به هم آميخته و از اين شاخ به آن شاخ پريده كه خواننده دچار ملال نگردد. | ||
مى‌توان گفت كه همه فرهنگ عربى از خلال اين كتاب مى‌گذرد. مؤلف، فرهنگ عربى را نيك هضم كرده و همه فرهنگ فلسفى رايج در قرن چهارم هجرى و هم‌چنين فرهنگ تصوف را در كتاب آورده است. | مى‌توان گفت كه همه فرهنگ عربى از خلال اين كتاب مى‌گذرد. مؤلف، فرهنگ عربى را نيك هضم كرده و همه فرهنگ فلسفى رايج در قرن چهارم هجرى و هم‌چنين فرهنگ تصوف را در كتاب آورده است. | ||
| خط ۷۳: | خط ۷۳: | ||
مؤلف در اين كتاب از منابعى همچون قرآن و سنت و عقل و تجربه فراوان بهره برده است. | مؤلف در اين كتاب از منابعى همچون قرآن و سنت و عقل و تجربه فراوان بهره برده است. | ||
مايه اصلى اين اثر، يادداشت‌هايى است كه ابو حيان هنگام استنساخ براى خود برمى‌داشته است و از منابع اصلى كتاب خود، آثارى چون«النوادر» ابن اعرابى، «الكامل» [[مبرد، محمد بن یزید|مبرد]]، «عيون الاخبار» [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتيبه]] ، «مجالس» ثعلب، «المنظوم و المنثور» ابن ابى طاهر و... را برمى‌شمارد. | مايه اصلى اين اثر، يادداشت‌هايى است كه ابو حيان هنگام استنساخ براى خود برمى‌داشته است و از منابع اصلى كتاب خود، آثارى چون«النوادر» ابن اعرابى، «الكامل» [[مبرد، محمد بن یزید|مبرد]]، «عيون الاخبار» [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتيبه]]، «مجالس» ثعلب، «المنظوم و المنثور» ابن ابى طاهر و... را برمى‌شمارد. | ||
روش كتاب، همان روش [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] در«البيان» است كه موضوعات مختلف، به‌طور پراكنده و بدون هيچ نظم خاصى در كنار يك‌ديگر قرار گرفته‌اند. گر چه اين اثر، بر نقل و روايت استوار است، اما نقل با نقد همراه است و گاه پرسش‌هاى تفكرانگيز به ميان مى‌آيد. مؤلف، در اين اثر، اطلاعات سودمندى هم در باره فرق مختلف كلامى، همچون اماميه و صوفيه آورده و مغتنم است. ضمن بيان مطالب، گاه ازحدود ادب و اخلاق فراتر مى‌رود و مسائلى ركيك و سخيف بيان مى‌دارد. | روش كتاب، همان روش [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] در«البيان» است كه موضوعات مختلف، به‌طور پراكنده و بدون هيچ نظم خاصى در كنار يك‌ديگر قرار گرفته‌اند. گر چه اين اثر، بر نقل و روايت استوار است، اما نقل با نقد همراه است و گاه پرسش‌هاى تفكرانگيز به ميان مى‌آيد. مؤلف، در اين اثر، اطلاعات سودمندى هم در باره فرق مختلف كلامى، همچون اماميه و صوفيه آورده و مغتنم است. ضمن بيان مطالب، گاه ازحدود ادب و اخلاق فراتر مى‌رود و مسائلى ركيك و سخيف بيان مى‌دارد. | ||