پرش به محتوا

أمثلة الأبنية في كتاب سيبويه: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ' به ''
جز (جایگزینی متن - ' ]]' به ']]')
جز (جایگزینی متن - ' ' به '')
 
خط ۱۰: خط ۱۰:
|زبان
|زبان
| زبان = عربی
| زبان = عربی
| کد کنگره =PJ ۶۱۰۱/س۹ک۲۰۱    
| کد کنگره =PJ ۶۱۰۱/س۹ک۲۰۱  
| موضوع = زبا‌ن‌ عربی‌ - صرف‌ و نحو,صرف‌
| موضوع = زبا‌ن‌ عربی‌ - صرف‌ و نحو,صرف‌
|ناشر  
|ناشر  
خط ۲۸: خط ۲۸:
'''أمثلة الأبنية في كتاب سيبويه'''، از آثار لغت شناس، شاعر، راوى، نحوى، و فقيه مشهور اندلسى قرن چهارم هجری قمری، [[زبیدی، محمد بن‌ حسن‌|ابوبکر محمد بن حسن اشبیلی زُبَيدى]] (متوفی 379ق)، است که به تفسیر و شرح معانی مثال‌های ابنیه واژگان موجود در [[كتاب سيبويه و يليه تحصيل عين الذهب من معدن جوهر الأدب في علم مجازات العرب|الكتاب]] تألیف ادیب و نحوى مشهور ایرانى و پیشواى ممتاز مکتب نحوى بصره [[سیبویه، عمرو بن عثمان|عمرو بن عثمان بن قنبر]]، مشهور به [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سیبویه]] (140-180ق)، می‌پردازد. پژوهشگر معاصر و استاد نحو عربی دانشگاه قاريونس (بنغازی لیبی)، [[دنا‌ع، محمد خلیفة|محمد خلیفة دَنّا‌ع]] این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقاتی سودمند بر آن افزوده و شخصیت و آثار [[ابوبکر زبيدى]] و همچنین ویژگی‌ها و روش اثر حاضر را معرفی کرده است.
'''أمثلة الأبنية في كتاب سيبويه'''، از آثار لغت شناس، شاعر، راوى، نحوى، و فقيه مشهور اندلسى قرن چهارم هجری قمری، [[زبیدی، محمد بن‌ حسن‌|ابوبکر محمد بن حسن اشبیلی زُبَيدى]] (متوفی 379ق)، است که به تفسیر و شرح معانی مثال‌های ابنیه واژگان موجود در [[كتاب سيبويه و يليه تحصيل عين الذهب من معدن جوهر الأدب في علم مجازات العرب|الكتاب]] تألیف ادیب و نحوى مشهور ایرانى و پیشواى ممتاز مکتب نحوى بصره [[سیبویه، عمرو بن عثمان|عمرو بن عثمان بن قنبر]]، مشهور به [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سیبویه]] (140-180ق)، می‌پردازد. پژوهشگر معاصر و استاد نحو عربی دانشگاه قاريونس (بنغازی لیبی)، [[دنا‌ع، محمد خلیفة|محمد خلیفة دَنّا‌ع]] این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقاتی سودمند بر آن افزوده و شخصیت و آثار [[ابوبکر زبيدى]] و همچنین ویژگی‌ها و روش اثر حاضر را معرفی کرده است.
==هدف و روش==
==هدف و روش==
*محقق نوشته است: یک سال پیش‌ازاین، کتابی درباره سیبویه در اندلس آماده کردم و در آن، نسخه‌های خطی اندلسی را گردآوردم که به شرح، تعلیق و تفسیر [[كتاب سيبويه و يليه تحصيل عين الذهب من معدن جوهر الأدب في علم مجازات العرب|الكتاب]] پرداخته‌اند و کتاب «[[الاستدراک علی أبنیة سیبویه]]» تألیف [[زبیدی، محمد بن‌ حسن‌|ابوبکر زبيدى]] نیز یکی از این آثار است و [[زبیدی، محمد بن‌ حسن‌|زبيدى]]، بر تفسیر بناهای کلماتی تمرکز دارد که [[سیبویه]] آورده است و واژگان ناآشنای آن را توضیح  می‌دهد. <ref> مقدمه نویسنده، ص7. </ref>
*محقق نوشته است: یک سال پیش‌ازاین، کتابی درباره سیبویه در اندلس آماده کردم و در آن، نسخه‌های خطی اندلسی را گردآوردم که به شرح، تعلیق و تفسیر [[كتاب سيبويه و يليه تحصيل عين الذهب من معدن جوهر الأدب في علم مجازات العرب|الكتاب]] پرداخته‌اند و کتاب «[[الاستدراک علی أبنیة سیبویه]]» تألیف [[زبیدی، محمد بن‌ حسن‌|ابوبکر زبيدى]] نیز یکی از این آثار است و [[زبیدی، محمد بن‌ حسن‌|زبيدى]]، بر تفسیر بناهای کلماتی تمرکز دارد که [[سیبویه]] آورده است و واژگان ناآشنای آن را توضیحمی‌دهد. <ref> مقدمه نویسنده، ص7. </ref>
*[[دنا‌ع، محمد خلیفة|محمد خلیفة دنا‌ع]] این کتاب را ملحق به کتاب خودش؛ [[سیبویه في أندلس]] شمرده است. <ref> ر.ک: متن کتاب، ص105. و نیز مقدمه محقق، ص7. </ref> البته منظور او از الحاق، تناسب موضوعی و محوریت معرفی کردن دیدگاه‌های [[سیبویه]] است.
*[[دنا‌ع، محمد خلیفة|محمد خلیفة دنا‌ع]] این کتاب را ملحق به کتاب خودش؛ [[سیبویه في أندلس]] شمرده است. <ref> ر.ک: متن کتاب، ص105. و نیز مقدمه محقق، ص7. </ref> البته منظور او از الحاق، تناسب موضوعی و محوریت معرفی کردن دیدگاه‌های [[سیبویه]] است.
*محقق مذکور، تأکید کرده است: توضیحات، تعلیقات و اضافاتی بر اساس [[جمهرة اللغة|الجمهرة]] تألیف [[ابن درید، محمد بن حسن|ابن درید]] و [[لسان العرب]] نوشته [[ابن منظور، محمد بن مکرم|ابن منظور]] و سایر کتابهای اندیشوران اندلسی، بر اثر حاضر افزودم و کلام [[زبیدی، محمد بن‌ حسن‌|زبیدی]] را در بالای صفحه و تعلیقات را در ذیل آن ثبت کردم. <ref> مقدمه محقق، ص7- 8. </ref>
*محقق مذکور، تأکید کرده است: توضیحات، تعلیقات و اضافاتی بر اساس [[جمهرة اللغة|الجمهرة]] تألیف [[ابن درید، محمد بن حسن|ابن درید]] و [[لسان العرب]] نوشته [[ابن منظور، محمد بن مکرم|ابن منظور]] و سایر کتابهای اندیشوران اندلسی، بر اثر حاضر افزودم و کلام [[زبیدی، محمد بن‌ حسن‌|زبیدی]] را در بالای صفحه و تعلیقات را در ذیل آن ثبت کردم. <ref> مقدمه محقق، ص7- 8. </ref>
خط ۳۵: خط ۳۵:
*[[زبیدی، محمد بن‌ حسن‌|ابوبکر زبيدى]] در این اثر مختصر، به مباحث صرفی متعددی پرداخته است از جمله: مثال‌های باب‌های ثلاثی مجرد، ثلاثی مزید (با اضافه الف، یاء، نون، تاء، میم و واو)، تضعیف در ثلاثی، تضعیف در موضع عین و لام، رباعی مجرد، رباعی مزید (با اضافه واو، یاء، الف، نون)، تضعیف در رباعی، خماسی و الحاق زواند به خماسی.
*[[زبیدی، محمد بن‌ حسن‌|ابوبکر زبيدى]] در این اثر مختصر، به مباحث صرفی متعددی پرداخته است از جمله: مثال‌های باب‌های ثلاثی مجرد، ثلاثی مزید (با اضافه الف، یاء، نون، تاء، میم و واو)، تضعیف در ثلاثی، تضعیف در موضع عین و لام، رباعی مجرد، رباعی مزید (با اضافه واو، یاء، الف، نون)، تضعیف در رباعی، خماسی و الحاق زواند به خماسی.
==نمونه مباحث==
==نمونه مباحث==
*رباعی مجرد و بیان معنای واژگان ناآشنای این باب: [[زبیدی، محمد بن‌ حسن‌|ابوبکر زبيدى]] گوید: «جَعفر» نهری کوچک است و «سَلهب»، «خَلجَم» و «شَجعَم» هر سه، بلندقامت. <ref> متن کتاب، ص77. </ref>
*رباعی مجرد و بیان معنای واژگان ناآشنای این باب: [[زبیدی، محمد بن‌ حسن‌|ابوبکر زبيدى]] گوید: «جَعفر» نهری کوچک است و «سَلهب»، «خَلجَم» و «شَجعَم» هر سه، بلندقامت.<ref> متن کتاب، ص77. </ref>


==پانویس==
==پانویس==