پرش به محتوا

اجتهاد و تقلید (اعرافی): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۰: خط ۳۰:


==موضوع کتاب==
==موضوع کتاب==
محور بحث در آن «باب تقلید» کتاب عروة الوثقی اثر سید کاظم یزدی است. بااین‌وجود علاوه بر تغییر در ترتیب مباحث، بعضی مسائل جزئی غیرمهم از مسائل کتاب عروة الوثقی مطرح نشده و برخی مسائل مهم دیگر بر آن افزوده شده است که بحث شرط فردیت مرجع یا مرجعیت شورایی از جمله این مباحث بوده و یکی از مجلدات مجموعه به آن اختصاص‌یافته است.<ref>سخن مؤسسه، ج1، ص 18</ref>
محور بحث در آن «باب تقلید» کتاب [[العروة الوثقی فيما تعم به البلوی|عروة الوثقی]] اثر [[یزدی، سید محمدکاظم بن عبدالعظیم|سید کاظم یزدی]] است. بااین‌وجود علاوه بر تغییر در ترتیب مباحث، بعضی مسائل جزئی غیرمهم از مسائل کتاب [[العروة الوثقی فيما تعم به البلوی|عروة الوثقی]] مطرح نشده و برخی مسائل مهم دیگر بر آن افزوده شده است که بحث شرط فردیت مرجع یا مرجعیت شورایی از جمله این مباحث بوده و یکی از مجلدات مجموعه به آن اختصاص‌یافته است.<ref>سخن مؤسسه، ج1، ص 18</ref>
ازآنجایی‌که ترتیب مسائل در عروة الوثقی از تنظیم منطقی خارج شده و نیاز به تنظیم مجدد داشته؛ ازاین‌رو در تقریر مطالب نظم جدیدی به مطالب داده شده و کتاب با ترتیب دیگری نوشته شده که در آن از تنظیمات فقهای دیگری مانند شهید [[صدر، سید محمدباقر]] در الفتاوی الواضحه استفاده شده و با تغییراتی مرتب شده است.<ref>پیشگفتار، ج1، ص 20</ref>
 
لازم به ذکر است باوجود اختلاف ترتیب مسائل کتاب با کتاب اجتهاد و تقلید عروة الوثقی به جهت تسهیل در استفاده محققان، ذیل هر مساله به محل بحث آن در کتاب عروة الوثقی اشاره شده است. افزون بر آن ذیل هر مساله‌ به محل بحث در کتاب «منهاج الصالحین» آیت‌الله [[حکیم]]، «تحریرالوسیله» امام [[خمینی]] و الفتوای الواضحه شهید [[صدر]] اشاره شده است.<ref>ر.ک: همان، ص 20- 21</ref>
ازآنجایی‌که ترتیب مسائل در عروة الوثقی از تنظیم منطقی خارج شده و نیاز به تنظیم مجدد داشته؛ ازاین‌رو در تقریر مطالب نظم جدیدی به مطالب داده شده و کتاب با ترتیب دیگری نوشته شده که در آن از تنظیمات فقهای دیگری مانند [[صدر، سید محمدباقر|شهید سید محمدباقر صدر]]، در [[الفتاوی الواضحه]] استفاده شده و با تغییراتی مرتب شده است.<ref>پیشگفتار، ج1، ص 20</ref>
 
لازم به ذکر است باوجود اختلاف ترتیب مسائل کتاب با کتاب اجتهاد و تقلید [[العروة الوثقی فيما تعم به البلوی|عروة الوثقی]] به جهت تسهیل در استفاده محققان، ذیل هر مساله به محل بحث آن در کتاب [[العروة الوثقی فيما تعم به البلوی|عروة الوثقی]] اشاره شده است. افزون بر آن ذیل هر مساله‌ به محل بحث در کتاب «[[منهاج الصالحين (صدر)|منهاج الصالحین]]» [[حکیم، سید محسن|آیت‌الله حکیم]]، «[[تحرير الوسیلة|تحریر الوسیله]]» [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی]] و [[الفتوای الواضحه]] [[صدر، سید محمدباقر|شهید صدر]] اشاره شده است.<ref>ر.ک: همان، ص 20- 21</ref>


==ساختار کتاب و محتوا==
==ساختار کتاب و محتوا==
مطالب کتاب در سه قسمت تنظیم شده است: مقدمات اجتهاد، راه‌های تحصیل حکم شرعی و شرایط مرجع تقلید و بر اساس تنظیم یاد شده در هفت جلد مرتب شده است: <ref>ر.ک: همان، ج2، ص 16</ref>
مطالب کتاب در سه قسمت تنظیم شده است: مقدمات اجتهاد، راه‌های تحصیل حکم شرعی و شرایط مرجع تقلید و بر اساس تنظیم یاد شده در هفت جلد مرتب شده است: <ref>ر.ک: همان، ج2، ص 16</ref>
جلد اول شامل مقدمات اجتهاد است که بیانگر حدود سی مقدمه از مقدمات آن است. برخی از مقدمات تجمیع و ذیل فصلی واحد بیان شده‌اند.<ref>ر.ک: همان،  ج1، ص 20 و مقدمه ج1، ص 24 </ref> در فصل پنجم دو مقدمه «مبادی اجتهاد» و «روابط اجتهاد با علوم دیگر از منظر عام ارائه شده است. فصل ششم شامل پنج مقدمه است که عبارت‌اند از: مقدمات عملی و خارجی اجتهاد» تأثیرپذیری و حجیت اجتهاد» و «دخالت شرایط محیطی در جهت‌گیری‌های شناخت»، «تأثیرات آشنایی و اشتغال به سایر علوم در اجتهاد»، «تأثیر زمان و مکان در اجتهاد».
جلد اول شامل مقدمات اجتهاد است که بیانگر حدود سی مقدمه از مقدمات آن است. برخی از مقدمات تجمیع و ذیل فصلی واحد بیان شده‌اند.<ref>ر.ک: همان،  ج1، ص 20 و مقدمه ج1، ص 24 </ref> در فصل پنجم دو مقدمه «مبادی اجتهاد» و «روابط اجتهاد با علوم دیگر از منظر عام ارائه شده است. فصل ششم شامل پنج مقدمه است که عبارت‌اند از: مقدمات عملی و خارجی اجتهاد» تأثیرپذیری و حجیت اجتهاد» و «دخالت شرایط محیطی در جهت‌گیری‌های شناخت»، «تأثیرات آشنایی و اشتغال به سایر علوم در اجتهاد»، «تأثیر زمان و مکان در اجتهاد».
فصل دهم به هفت قاعده بنیادین اجتهاد اشاره دارد که ذیل مقدمه‌های متفاوتی بیان شده است.
فصل دهم به هفت قاعده بنیادین اجتهاد اشاره دارد که ذیل مقدمه‌های متفاوتی بیان شده است.
فصل سیزدهم شامل پنج مقدمه است: «تقسیم فقه بر اساس منابع، «رابطه بین منابع فقه شیعه و عامه»، «رابطه فقه و حقوق»، «انفتاح و انسداد باب اجتهاد» و «آثار اجتهاد و وظایف مجتهد» بیان شده است. <ref> ر.ک: ج1، ص 24</ref>
فصل سیزدهم شامل پنج مقدمه است: «تقسیم فقه بر اساس منابع، «رابطه بین منابع فقه شیعه و عامه»، «رابطه فقه و حقوق»، «انفتاح و انسداد باب اجتهاد» و «آثار اجتهاد و وظایف مجتهد» بیان شده است. <ref> ر.ک: ج1، ص 24</ref>
جلد دوم عهده‌دار بیان راه‌های تحصیل احکام شرعی است. در این جلد پس از بیان مساله کلی وجوب تخییری و یکی از راه‌های اجتهاد، احتیاط و تقلید، سه راه یاد شده و فروع مرتبط با آنها به ترتیب بررسی شده است.<ref>پیشگفتار ج1، ص 20 و ج2، ص 16</ref>
جلد دوم عهده‌دار بیان راه‌های تحصیل احکام شرعی است. در این جلد پس از بیان مساله کلی وجوب تخییری و یکی از راه‌های اجتهاد، احتیاط و تقلید، سه راه یاد شده و فروع مرتبط با آنها به ترتیب بررسی شده است.<ref>پیشگفتار ج1، ص 20 و ج2، ص 16</ref>
جلد سوم به بیان قسمت دوم از راه‌های تحصیل حکم شارع اختصاص‌یافته و عهده‌دار مساله تقلید و فروع آن است.<ref>ر.ک: همان، ج2، ص 16- 17</ref>
جلد سوم به بیان قسمت دوم از راه‌های تحصیل حکم شارع اختصاص‌یافته و عهده‌دار مساله تقلید و فروع آن است.<ref>ر.ک: همان، ج2، ص 16- 17</ref>
جلدهای چهارم تا هفتم دربرگیرنده بیان شرایط مرجعیت است. جلد چهارم دربرگیرنده ده شرط از شرایط مرجعیت است. جلد پنجم شامل فروع اعلمیت و جلد ششم شرط زنده‌بودن و چیستی عدالت  و در نهایت جلد هفتم شامل دو بحث است یکی شرط فرد بودن مرجع تقلید است که از مباحث جدید بوده و در آن روا بودن مرجعیت شورایی بررسی شده است. <ref> ر.ک: همان، ص 17</ref>
جلدهای چهارم تا هفتم دربرگیرنده بیان شرایط مرجعیت است. جلد چهارم دربرگیرنده ده شرط از شرایط مرجعیت است. جلد پنجم شامل فروع اعلمیت و جلد ششم شرط زنده‌بودن و چیستی عدالت  و در نهایت جلد هفتم شامل دو بحث است یکی شرط فرد بودن مرجع تقلید است که از مباحث جدید بوده و در آن روا بودن مرجعیت شورایی بررسی شده است. <ref> ر.ک: همان، ص 17</ref>