درآمدی بر فلسفه‌های معاصر غرب (از هوسرل تا رورتی): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR96472J1.jpg | عنوان = درآمدی بر فلسفه‌های معاصر غرب (از هوسرل تا رورتی) | عنوان‌های دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = اصغری، محمد (نويسنده) |زبان | زبان = فارسی | کد کنگره = | موضوع =فلسفه جدید - تاریخ - Philosophy, Modern - His...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵۰: خط ۵۰:


«پدیدارشناسی و اگزیستانسیالیسم»: به‌عنوان یک مقدمه، به معرفی دو جریان فکری پدیدارشناسی و اگزیستانسیالیسم می‌پردازد که در فلسفه معاصر اروپا اهمیت زیادی دارند. این دو مکتب اغلب در ارتباط نزدیک با یکدیگر دیده می‌شوند و فیلسوفانی که در این چارچوب بررسی می‌شوند، عبارتند از:
«پدیدارشناسی و اگزیستانسیالیسم»: به‌عنوان یک مقدمه، به معرفی دو جریان فکری پدیدارشناسی و اگزیستانسیالیسم می‌پردازد که در فلسفه معاصر اروپا اهمیت زیادی دارند. این دو مکتب اغلب در ارتباط نزدیک با یکدیگر دیده می‌شوند و فیلسوفانی که در این چارچوب بررسی می‌شوند، عبارتند از:
# ادموند هوسرل (بنیان‌گذار جنبش پدیدارشناسی): بحث با بررسی زندگی و آثار او آغاز می‌شود. مباحثی چون دوره‌های فکری هوسرل، رویکرد طبیعی و رویکرد فلسفی، اپوخه و تقلیل پدیدارشناختی و ایگوی تجربی و ایگوی استعلایی او به‌تفصیل شرح داده می‌شود. همچنین، مفاهیم کلیدی مانند "قصدیت" و "تقویم" مورد بررسی قرار می‌گیرد<ref>ر.ک: همان، ص34</ref>.
# [[ادموند هوسرل]] (بنیان‌گذار جنبش پدیدارشناسی): بحث با بررسی زندگی و آثار او آغاز می‌شود. مباحثی چون دوره‌های فکری هوسرل، رویکرد طبیعی و رویکرد فلسفی، اپوخه و تقلیل پدیدارشناختی و ایگوی تجربی و ایگوی استعلایی او به‌تفصیل شرح داده می‌شود. همچنین، مفاهیم کلیدی مانند "قصدیت" و "تقویم" مورد بررسی قرار می‌گیرد<ref>ر.ک: همان، ص34</ref>.
# مارتین هایدگر: پس از هوسرل، به زندگی، آثار و دوره‌های فکری مارتین هایدگر، یکی از برجسته‌ترین فیلسوفان قرن بیستم، پرداخته می‌شود. موضوع اصلی فلسفه هایدگر "پرسش از معنای هستی" است. مفاهیمی چون "دازاین"، "در- جهان - بودن"، "سقوط داشتن"، "با دیگران بودن" و... به‌همراه تأملات او در باب زمان و زبان مورد واکاوی قرار می‌گیرد. همچنین فلسفه هنر و تکنولوژی از دیدگاه هایدگر نیز توضیح داده می‌شود<ref>ر.ک: همان، ص60</ref>.
# [[مارتین هایدگر]]: پس از هوسرل، به زندگی، آثار و دوره‌های فکری مارتین هایدگر، یکی از برجسته‌ترین فیلسوفان قرن بیستم، پرداخته می‌شود. موضوع اصلی فلسفه هایدگر "پرسش از معنای هستی" است. مفاهیمی چون "دازاین"، "در- جهان - بودن"، "سقوط داشتن"، "با دیگران بودن" و... به‌همراه تأملات او در باب زمان و زبان مورد واکاوی قرار می‌گیرد. همچنین فلسفه هنر و تکنولوژی از دیدگاه هایدگر نیز توضیح داده می‌شود<ref>ر.ک: همان، ص60</ref>.
# ژان پل سارتر: این بخش، به زندگی، آثار و دوره‌های فکری ژان پل سارتر می‌پردازد. مواجهه او با پدیدارشناسی، مفاهیم "هستی لنفسه" و "هستی فی‌نفسه"، "آزادی"، "مسئله دیگران" و "زیبایی‌شناسی"، از مباحث اصلی این قسمت است<ref>ر.ک: همان، ص102</ref>.
# ژان پل سارتر: این بخش، به زندگی، آثار و دوره‌های فکری ژان پل سارتر می‌پردازد. مواجهه او با پدیدارشناسی، مفاهیم "هستی لنفسه" و "هستی فی‌نفسه"، "آزادی"، "مسئله دیگران" و "زیبایی‌شناسی"، از مباحث اصلی این قسمت است<ref>ر.ک: همان، ص102</ref>.
# موریس مرلوپونتی: بررسی زندگی، آثار و دوره‌های فکری مرلوپونتی، فیلسوف فرانسوی، شامل مباحث "پدیدارشناسی و ادراک حسی"، "کوگیتوی دکارتی"، "ادراک و بدن" و "فلسفه هنر" او است. او بر مفهوم "بدن زیسته" و نقش آن در ادراک جهان تأکید دارد<ref>ر.ک: همان، ص129</ref>.
# [[موریس مرلوپونتی]]: بررسی زندگی، آثار و دوره‌های فکری مرلوپونتی، فیلسوف فرانسوی، شامل مباحث "پدیدارشناسی و ادراک حسی"، "کوگیتوی دکارتی"، "ادراک و بدن" و "فلسفه هنر" او است. او بر مفهوم "بدن زیسته" و نقش آن در ادراک جهان تأکید دارد<ref>ر.ک: همان، ص129</ref>.
# ایمانوئل لویناس: به زندگی، آثار و دوره‌های فکری وی پرداخته می‌شود. مباحث محوری شامل "مواجهه با هوسرل و هایدگر"، "اخلاق و دیگری"، "مفهوم خیر فراسوی وجود" و "خدا به‌مثابه دیگری نامتناهی" است. فلسفه او بر اولویت اخلاق بر هستی‌شناسی تمرکز دارد<ref>ر.ک: همان، ص163</ref>.
# ایمانوئل لویناس: به زندگی، آثار و دوره‌های فکری وی پرداخته می‌شود. مباحث محوری شامل "مواجهه با هوسرل و هایدگر"، "اخلاق و دیگری"، "مفهوم خیر فراسوی وجود" و "خدا به‌مثابه دیگری نامتناهی" است. فلسفه او بر اولویت اخلاق بر هستی‌شناسی تمرکز دارد<ref>ر.ک: همان، ص163</ref>.


«هرمنوتیک»: این بحث با مقدمه‌ای بر هرمنوتیک آغاز می‌شود که به‌عنوان یکی از جریان‌های فکری و فلسفی عمده در قرن بیستم مورد بررسی قرار می‌گیرد. متفکران اصلی آن عبارتند از:
«هرمنوتیک»: این بحث با مقدمه‌ای بر هرمنوتیک آغاز می‌شود که به‌عنوان یکی از جریان‌های فکری و فلسفی عمده در قرن بیستم مورد بررسی قرار می‌گیرد. متفکران اصلی آن عبارتند از:
# هانس گئورگ گادامر: زندگی، آثار و دوره‌های فکری او به‌عنوان بنیان‌گذار هرمنوتیک فلسفی مورد بررسی قرار می‌گیرد. مفاهیمی چون "معنای فهم"، "تفاوت معناشناسی و هرمنوتیک" و "تاریخ تأثیر"، از موضوعات کلیدی این بخش است<ref>ر.ک: همان، ص199</ref>.
# [[هانس گئورگ گادامر]]: زندگی، آثار و دوره‌های فکری او به‌عنوان بنیان‌گذار هرمنوتیک فلسفی مورد بررسی قرار می‌گیرد. مفاهیمی چون "معنای فهم"، "تفاوت معناشناسی و هرمنوتیک" و "تاریخ تأثیر"، از موضوعات کلیدی این بخش است<ref>ر.ک: همان، ص199</ref>.
# پل ریکور: به زندگی و آثار و دوره‌های فکری ریکور و تأملات او بر هرمنوتیک، هرمنوتیک ریکور و گادامر و فلسفه او پرداخته می‌شود<ref>ر.ک: همان، ص226</ref>.
# پل ریکور: به زندگی و آثار و دوره‌های فکری ریکور و تأملات او بر هرمنوتیک، هرمنوتیک ریکور و گادامر و فلسفه او پرداخته می‌شود<ref>ر.ک: همان، ص226</ref>.


«فلسفه‌های پست‌مدرن»: این مبحث، به فیلسوفان مطرح در دوران پست‌مدرن می‌پردازد؛ همچون:
«فلسفه‌های پست‌مدرن»: این مبحث، به فیلسوفان مطرح در دوران پست‌مدرن می‌پردازد؛ همچون:
# ژیل دلوز: زندگی، آثار و دوره‌های فکری دلوز مورد بحث قرار می‌گیرد. مفاهیمی چون "تفاوت و شدن" و "فلسفه یعنی آفریننده مفاهیم"، از مباحث اصلی این بخش است<ref>ر.ک: همان، ص254</ref>.
# ژیل دلوز: زندگی، آثار و دوره‌های فکری دلوز مورد بحث قرار می‌گیرد. مفاهیمی چون "تفاوت و شدن" و "فلسفه یعنی آفریننده مفاهیم"، از مباحث اصلی این بخش است<ref>ر.ک: همان، ص254</ref>.
# میشل فوکو: به زندگی، آثار و دوره‌های فکری فوکو پرداخته می‌شود. مفاهیمی مانند "جنون و عقل"، "بدن و میل جنسی"، "روش‌های تحلیل فوکو" و "فلسفه هنر و ادبیات" و... از محورهای بحث این قسمت است<ref>ر.ک: همان، ص286</ref>.
# [[میشل فوکو]]: به زندگی، آثار و دوره‌های فکری فوکو پرداخته می‌شود. مفاهیمی مانند "جنون و عقل"، "بدن و میل جنسی"، "روش‌های تحلیل فوکو" و "فلسفه هنر و ادبیات" و... از محورهای بحث این قسمت است<ref>ر.ک: همان، ص286</ref>.
# ژاک دریدا: زندگی، آثار و دوره‌های فکری ژاک دریدا، بنیان‌گذار ساختارشکنی، مورد بررسی قرار می‌گیرد<ref>ر.ک: همان، ص321</ref>.
# [[ژاک دریدا]]: زندگی، آثار و دوره‌های فکری ژاک دریدا، بنیان‌گذار ساختارشکنی، مورد بررسی قرار می‌گیرد<ref>ر.ک: همان، ص321</ref>.
# ژان فرانسوا لیوتار: به زندگی، آثار و دوره‌های فکری لیوتار، فیلسوف پست‌مدرن فرانسوی، پرداخته می‌شود. او بر "بی‌اعتمادی به روایت‌های کلان مدرنیته" و "زیبایی‌شناسی پست‌مدرن" تأکید دارد<ref>ر.ک: همان، ص355</ref>.
# [[ژان فرانسوا لیوتار]]: به زندگی، آثار و دوره‌های فکری لیوتار، فیلسوف پست‌مدرن فرانسوی، پرداخته می‌شود. او بر "بی‌اعتمادی به روایت‌های کلان مدرنیته" و "زیبایی‌شناسی پست‌مدرن" تأکید دارد<ref>ر.ک: همان، ص355</ref>.


* بخش دوم (فلسفه‌های تحلیلی): این بخش، با مقدمه‌ای بر فلسفه تحلیلی آغاز می‌شود که جریانی فکری در فلسفه غرب است و عمدتاً بر تحلیل زبان و منطق تمرکز دارد<ref>ر.ک: همان، ص381</ref>. متفکران اصلی آن عبارتند از:
* بخش دوم (فلسفه‌های تحلیلی): این بخش، با مقدمه‌ای بر فلسفه تحلیلی آغاز می‌شود که جریانی فکری در فلسفه غرب است و عمدتاً بر تحلیل زبان و منطق تمرکز دارد<ref>ر.ک: همان، ص381</ref>. متفکران اصلی آن عبارتند از:
# گوتلوب فرگه: به زندگی و آثار او پرداخته می‌شود که به‌عنوان "پدربزرگ فلسفه تحلیلی" شناخته می‌شود. مباحثی مانند "نظام تحلیل منطقی"، "مسئله معنا و مدلول و نام" و "اصل بافت"، از جمله مطالبی است که در این بخش به آن پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص389</ref>.
# [[گوتلوب فرگه]]: به زندگی و آثار او پرداخته می‌شود که به‌عنوان "پدربزرگ فلسفه تحلیلی" شناخته می‌شود. مباحثی مانند "نظام تحلیل منطقی"، "مسئله معنا و مدلول و نام" و "اصل بافت"، از جمله مطالبی است که در این بخش به آن پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص389</ref>.
# برتراند راسل: به زندگی، آثار و دوره‌های فکری راسل پرداخته می‌شود<ref>ر.ک: همان، ص402</ref>.
# [[برتراند راسل]]: به زندگی، آثار و دوره‌های فکری راسل پرداخته می‌شود<ref>ر.ک: همان، ص402</ref>.
# لودویگ ویتگنشتاین: این مبحث، مشتمل است بر بررسی زندگی، آثار و دوره‌های فکری ویتگنشتاین، از جمله "نظریه تصویری معنا"، "نظریه بازی‌های زبانی" و "دو ویتگنشتاین: آری یا نه؟"<ref>ر.ک: همان، ص416</ref>.
# لودویگ ویتگنشتاین: این مبحث، مشتمل است بر بررسی زندگی، آثار و دوره‌های فکری ویتگنشتاین، از جمله "نظریه تصویری معنا"، "نظریه بازی‌های زبانی" و "دو ویتگنشتاین: آری یا نه؟"<ref>ر.ک: همان، ص416</ref>.
# ویلارد ون کواین: به زندگی، آثار و دوره‌های فکری او پرداخته می‌شود. مفاهیمی چون "حمله بر تمایز تحلیل - ترکیبی"، "کل‌گرایی" و "پراگماتیسم کواین"، از مباحث کلیدی این بخش است<ref>ر.ک: همان، ص438</ref>.
# ویلارد ون کواین: به زندگی، آثار و دوره‌های فکری او پرداخته می‌شود. مفاهیمی چون "حمله بر تمایز تحلیل - ترکیبی"، "کل‌گرایی" و "پراگماتیسم کواین"، از مباحث کلیدی این بخش است<ref>ر.ک: همان، ص438</ref>.


* بخش سوم (فلسفه‌های پراگماتیستی): این بخش، با مقدمه‌ای بر پراگماتیسم آغاز می‌شود که جریانی فکری در فلسفه آمریکایی است و بر اهمیت عمل، تجربه و پیامدهای عملی ایده‌ها تأکید دارد<ref>ر.ک: همان، ص455</ref>. متفکران اصلی آن عبارتند از:
* بخش سوم (فلسفه‌های پراگماتیستی): این بخش، با مقدمه‌ای بر پراگماتیسم آغاز می‌شود که جریانی فکری در فلسفه آمریکایی است و بر اهمیت عمل، تجربه و پیامدهای عملی ایده‌ها تأکید دارد<ref>ر.ک: همان، ص455</ref>. متفکران اصلی آن عبارتند از:
# ویلیام جیمز: به زندگی، آثار و دوره‌های فکری جیمز، از بنیان‌گذاران پراگماتیسم، پرداخته می‌شود. مباحثی مانند "روان‌شناسی پراگماتیستی" و "نظریه پراگماتیکی حقیقت"، از مهم‌ترین مطالب این بخش است<ref>ر.ک: همان، ص461</ref>.
# [[ویلیام جیمز]]: به زندگی، آثار و دوره‌های فکری جیمز، از بنیان‌گذاران پراگماتیسم، پرداخته می‌شود. مباحثی مانند "روان‌شناسی پراگماتیستی" و "نظریه پراگماتیکی حقیقت"، از مهم‌ترین مطالب این بخش است<ref>ر.ک: همان، ص461</ref>.
# جان دیویی: زندگی، آثار و دوره‌های فکری جان دیویی، مورد بررسی قرار می‌گیرد. دیویی پراگماتیسم را به‌عنوان یک فلسفه اجتماعی و اخلاقی مطرح می‌کند. "تجربه و عمل" و "دموکراسی به‌مثابه شیوه زندگی"، از مفاهیم کلیدی این بخش است<ref>ر.ک: همان، ص475</ref>.
# [[جان دیویی]]: زندگی، آثار و دوره‌های فکری [[جان دیویی]]، مورد بررسی قرار می‌گیرد. دیویی پراگماتیسم را به‌عنوان یک فلسفه اجتماعی و اخلاقی مطرح می‌کند. "تجربه و عمل" و "دموکراسی به‌مثابه شیوه زندگی"، از مفاهیم کلیدی این بخش است<ref>ر.ک: همان، ص475</ref>.
# ریچارد رورتی: به زندگی، آثار و دوره‌های فکری رورتی پرداخته می‌شود. فلسفه او به‌مثابه "پراگماتیسم سنتی" و "زبان به‌مثابه ابزار"، از مباحث مهم این بخش است<ref>ر.ک: همان، ص489</ref>.
# [[ریچارد رورتی]]: به زندگی، آثار و دوره‌های فکری رورتی پرداخته می‌شود. فلسفه او به‌مثابه "پراگماتیسم سنتی" و "زبان به‌مثابه ابزار"، از مباحث مهم این بخش است<ref>ر.ک: همان، ص489</ref>.
«آینده فلسفه»: مبحث پایانی کتاب، به تأملاتی درباره آینده فلسفه اختصاص دارد<ref>ر.ک: همان، ص532</ref>.
«آینده فلسفه»: مبحث پایانی کتاب، به تأملاتی درباره آینده فلسفه اختصاص دارد<ref>ر.ک: همان، ص532</ref>.