پرش به محتوا

دائرة‌المعارف الحسینیة؛ المدخل إلی الشعر الأردوي: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (Hbaghizadeh صفحهٔ دائرة المعارف الحسینیة؛ المدخل إلی الشعر الأردوي را بدون برجای‌گذاشتن تغییرمسیر به المدخل إلی الشعر الأردوي منتقل کرد)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۴: خط ۲۴:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''دائرة المعارف الحسینیة؛ المدخل إلی الشعر الأردوي'''، کتابی است از مجموعه «دائرةالمعارف الحسينية»، تألیف محمدصادق محمد الکرباسی (متولد 1366ق، در کربلا)، پژوهشگر و نویسنده برجسته در مطالعات اسلامی. این کتاب، مقدمه‌ای بر شعر اردوست که به ریشه‌ها، تاریخ، تحول، واژگان دخیل و انواع ادبیات اردو می‌پردازد و بر ارتباط آن با موضوع امام حسین(ع) تمرکز دارد.
'''دائرة المعارف الحسینیة؛ المدخل إلی الشعر الأردوي'''، کتابی است از مجموعه «دائرةالمعارف الحسينية»، تألیف [[کرباسی، محمدصادق|محمدصادق محمد الکرباسی]] (متولد 1366ق، در کربلا)، پژوهشگر و نویسنده برجسته در مطالعات اسلامی. این کتاب، مقدمه‌ای بر شعر اردوست که به ریشه‌ها، تاریخ، تحول، واژگان دخیل و انواع ادبیات اردو می‌پردازد و بر ارتباط آن با موضوع [[امام حسین(ع)]] تمرکز دارد.


==انگیزه نگارش==
==انگیزه نگارش==
خط ۳۰: خط ۳۰:


==اهمیت کتاب==
==اهمیت کتاب==
این کتاب نقش محوری آرمان حسینی و روایت امام حسین(ع) را در شکل‌گیری ادبیات اردو، به‌خصوص در فرم‌هایی مانند «مرثیه»، برجسته ساخته و به تحلیل دقیق و عمیق زبان اردو، شامل ریشه‌های زبانی (عربی، فارسی، هندوستانی و سایر زبان‌ها)، توسعه تاریخی و بحور عروضی (وزن‌های شعری ویژه) آن می‌پردازد<ref>ر.ک: همان</ref>.
این کتاب نقش محوری آرمان حسینی و روایت [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] را در شکل‌گیری ادبیات اردو، به‌خصوص در فرم‌هایی مانند «مرثیه»، برجسته ساخته و به تحلیل دقیق و عمیق زبان اردو، شامل ریشه‌های زبانی (عربی، فارسی، هندوستانی و سایر زبان‌ها)، توسعه تاریخی و بحور عروضی (وزن‌های شعری ویژه) آن می‌پردازد<ref>ر.ک: همان</ref>.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۳۶: خط ۳۶:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
در مقدمه ناشر، بر تمرکز مطالب کتاب بر ارتباط شعر اردو با امام حسین(ع) و رویکرد جامع و آکادمیک به تاریخ، اشکال و اوزان زبان تأکید شده است<ref>ر.ک: همان</ref>.
در مقدمه ناشر، بر تمرکز مطالب کتاب بر ارتباط شعر اردو با [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] و رویکرد جامع و آکادمیک به تاریخ، اشکال و اوزان زبان تأکید شده است<ref>ر.ک: همان</ref>.


به‌منظور آشنایی بیشتر با کتاب، به محتوای برخی از مهم‌ترین بخش‌های آن، اشاره می‌شود:
به‌منظور آشنایی بیشتر با کتاب، به محتوای برخی از مهم‌ترین بخش‌های آن، اشاره می‌شود:
خط ۴۳: خط ۴۳:
خصوصيات الحروف الهجائية: در این بخش، یک جدول تفصیلی از الفبای اردو به‌همراه توضیحات مربوط به هر حرف ارائه شده است. تفاوت‌ها و شباهت‌های این حروف با خط عربی و فارسی تشریح شده و ویژگی‌های خاص حروف اردو و قواعد کاربرد آن‌ها، از جمله تلفظ و موقعیت در کلمه، بیان گردیده است<ref>ر.ک: همان، ص41-50</ref>.
خصوصيات الحروف الهجائية: در این بخش، یک جدول تفصیلی از الفبای اردو به‌همراه توضیحات مربوط به هر حرف ارائه شده است. تفاوت‌ها و شباهت‌های این حروف با خط عربی و فارسی تشریح شده و ویژگی‌های خاص حروف اردو و قواعد کاربرد آن‌ها، از جمله تلفظ و موقعیت در کلمه، بیان گردیده است<ref>ر.ک: همان، ص41-50</ref>.


أدب الأردوي/ألوان من الأدب: این بخش، به معرفی و شرح انواع مختلف قالب‌های شعری در ادبیات اردو می‌پردازد. قالب‌هایی چون «حمد»، «نعت»، «منقبت»، «مرثیه»، «نوحه»، «غزل»، «قصیده»، «مثنوی»، «رباعی»، «قطعه»، «مسدس»، «مخمس»، «هجو» و «نظم» توضیح داده شده‌ است؛ به‌ویژه بر ارتباط عمیق «منقبت»، «سلام»، «نوحه» و «مرثیه» با آرمان حسینی تأکید شده است؛ به‌طوری‌که این قالب‌ها به‌صورت ویژه به امام حسین(ع) اختصاص یافته ‌است<ref>ر.ک: همان، ص51-105</ref>.
أدب الأردوي/ألوان من الأدب: این بخش، به معرفی و شرح انواع مختلف قالب‌های شعری در ادبیات اردو می‌پردازد. قالب‌هایی چون «حمد»، «نعت»، «منقبت»، «مرثیه»، «نوحه»، «غزل»، «قصیده»، «مثنوی»، «رباعی»، «قطعه»، «مسدس»، «مخمس»، «هجو» و «نظم» توضیح داده شده‌ است؛ به‌ویژه بر ارتباط عمیق «منقبت»، «سلام»، «نوحه» و «مرثیه» با آرمان حسینی تأکید شده است؛ به‌طوری‌که این قالب‌ها به‌صورت ویژه به [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] اختصاص یافته ‌است<ref>ر.ک: همان، ص51-105</ref>.


أدباء لهم دور في أدب الأردوي: در این قسمت، نویسندگانی که نقشی در ادبیات اردو دارند، در دوران قطب‌شاهیان، عادل‌شاهیان، مغول، پادشاهان اوده، دوران استعمار، دوران مدرن و دوران معاصر، معرفی شده‌اند<ref>ر.ک: همان، ص107-133</ref>.
أدباء لهم دور في أدب الأردوي: در این قسمت، نویسندگانی که نقشی در ادبیات اردو دارند، در دوران قطب‌شاهیان، عادل‌شاهیان، مغول، پادشاهان اوده، دوران استعمار، دوران مدرن و دوران معاصر، معرفی شده‌اند<ref>ر.ک: همان، ص107-133</ref>.


الأدب الأردوي والحسيني: این قسمت، به بررسی دقیق نقش واقعه کربلا و شخصیت امام حسین(ع) در ادبیات اردو می‌پردازد. این بخش، توضیح می‌دهد که چگونه «مرثیه» به‌عنوان یک ژانر و گونه شعری بنیادی در اردو، برای بیان عمیق‌ترین احساسات و آرمان‌های مرتبط با نهضت حسینی شکل گرفته و تکامل یافته است. این نوع و گونه، به کانون اصلی شعر اردو برای تجلیل از امام حسین(ع) و یارانش تبدیل شده است<ref>ر.ک: همان، ص165-166</ref>.
الأدب الأردوي والحسيني: این قسمت، به بررسی دقیق نقش واقعه کربلا و شخصیت [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] در ادبیات اردو می‌پردازد. این بخش، توضیح می‌دهد که چگونه «مرثیه» به‌عنوان یک ژانر و گونه شعری بنیادی در اردو، برای بیان عمیق‌ترین احساسات و آرمان‌های مرتبط با نهضت حسینی شکل گرفته و تکامل یافته است. این نوع و گونه، به کانون اصلی شعر اردو برای تجلیل از [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] و یارانش تبدیل شده است<ref>ر.ک: همان، ص165-166</ref>.


البحور في الشعر الأردوي: این بخش، به نظام عروضی شعر اردو اختصاص دارد و آن را با اوزان شعر عربی و فارسی مقایسه می‌کند. انواع "تفعیلات" (پایه‌های عروضی) و ترکیب آن‌ها که "بحور" (وزن‌های شعری) مختلف را تشکیل می‌دهند، با ارائه مثال‌ها و قواعد کاربردی آن‌ها، به‌تفصیل شرح داده شده است<ref>ر.ک: همان، ص167</ref>.
البحور في الشعر الأردوي: این بخش، به نظام عروضی شعر اردو اختصاص دارد و آن را با اوزان شعر عربی و فارسی مقایسه می‌کند. انواع "تفعیلات" (پایه‌های عروضی) و ترکیب آن‌ها که "بحور" (وزن‌های شعری) مختلف را تشکیل می‌دهند، با ارائه مثال‌ها و قواعد کاربردی آن‌ها، به‌تفصیل شرح داده شده است<ref>ر.ک: همان، ص167</ref>.