دائرةالمعارف الحسينية؛ ديوان القرن السادس الهجري: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'کرباسی، محمد صادق' به 'کرباسی، محمدصادق'
جز (جایگزینی متن - ' ]]' به ']]')
جز (جایگزینی متن - 'کرباسی، محمد صادق' به 'کرباسی، محمدصادق')
خط ۵: خط ۵:
| پدیدآورندگان
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[کرباسی، محمد صادق]] (نويسنده)
[[کرباسی، محمدصادق]] (نويسنده)
|زبان
|زبان
| زبان = عربی
| زبان = عربی
خط ۲۴: خط ۲۴:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''دائرةالمعارف الحسينية؛ ديوان القرن السادس الهجري'''، از آثار نویسنده و امامت‌پژوه معاصر عراقی، [[کرباسی، محمد صادق|محمّدصادق کرباسی]] (متولد کربلا ۱۳۲۶ش)، به جمع‌آوری و توثیق و توضیح لغوی و ادبی مجموعه اشعاری می‌پردازد که در قرن ششم هجری قمری درباره [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] و قیام الهی او سروده شده است. اثر حاضر، بخشی از مجموعه بزرگ دائرةالمعارف الحسينية است و «مرکز مطالعات حسینی (لندن)» آن را برای اولین بار در سال 1421ق، منتشر کرده است.
'''دائرةالمعارف الحسينية؛ ديوان القرن السادس الهجري'''، از آثار نویسنده و امامت‌پژوه معاصر عراقی، [[کرباسی، محمدصادق|محمّدصادق کرباسی]] (متولد کربلا ۱۳۲۶ش)، به جمع‌آوری و توثیق و توضیح لغوی و ادبی مجموعه اشعاری می‌پردازد که در قرن ششم هجری قمری درباره [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] و قیام الهی او سروده شده است. اثر حاضر، بخشی از مجموعه بزرگ دائرةالمعارف الحسينية است و «مرکز مطالعات حسینی (لندن)» آن را برای اولین بار در سال 1421ق، منتشر کرده است.


==هدف و روش==
==هدف و روش==
* [[کرباسی، محمد صادق|محمّدصادق کرباسی]]، تأکید کرده است:
* [[کرباسی، محمدصادق|محمّدصادق کرباسی]]، تأکید کرده است:
# همان ‌گونه که در مورد قرن‌های پیشین ذکر شد، هیچ تفاوت عمده‌ای بین ویژگی‌های ادبی و شعر در مصر، شمال آفریقا و اندلس با ویژگی‌های آن در شام، عراق و ایران وجود نداشت. وضعیت اجتماعی و سیاسی به‌طور کلی در این مناطق، مشابه بود؛ اگرچه تفاوت‌هایی نیز وجود داشت. تفاوت اصلی در این بود که ادبیات در برخی از محورهای خود، وفاداری خالصانه به اهل‌بیت(ع) را نشان می‌داد و در برخی دیگر، نمادی از فداکاری و سرکشی در برابر ستمگری بود....
# همان ‌گونه که در مورد قرن‌های پیشین ذکر شد، هیچ تفاوت عمده‌ای بین ویژگی‌های ادبی و شعر در مصر، شمال آفریقا و اندلس با ویژگی‌های آن در شام، عراق و ایران وجود نداشت. وضعیت اجتماعی و سیاسی به‌طور کلی در این مناطق، مشابه بود؛ اگرچه تفاوت‌هایی نیز وجود داشت. تفاوت اصلی در این بود که ادبیات در برخی از محورهای خود، وفاداری خالصانه به اهل‌بیت(ع) را نشان می‌داد و در برخی دیگر، نمادی از فداکاری و سرکشی در برابر ستمگری بود....
# خواننده در صفحات این دیوان با تعدادی از قطعات شعری مواجه می‌شود که از جمله اشعار مجهول‌القائل (شاعر ناشناس) قرن ششم بشمار می‌آیند و حدود بیست‌وپنج قطعه شعر را شامل می‌شوند. ما نتوانسته‌ایم گوینده یا شهرت دقیق آن‌ها را تعیین کنیم. بااین‌حال، توانسته‌ایم عصر آن‌ها را، ولو به‌طور اجمالی، مشخص کنیم؛ زیرا بیشتر آن‌ها توسط [[ابن شهرآشوب، محمد بن علی|ابن شهرآشوب]] در کتاب [[مناقب آل أبي‌طالب(ع)|مناقب]] وی نقل شده‌اند. ازآنجاکه وی در سال ۵۸۸ هجری وفات یافته، قطعاً سرایش این اشعار از قرن ششم هجری فراتر نمی‌رود و ما ترجیح می‌دهیم که آن‌ها سروده شاعران قرن ششم باشند...<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص21</ref>.
# خواننده در صفحات این دیوان با تعدادی از قطعات شعری مواجه می‌شود که از جمله اشعار مجهول‌القائل (شاعر ناشناس) قرن ششم بشمار می‌آیند و حدود بیست‌وپنج قطعه شعر را شامل می‌شوند. ما نتوانسته‌ایم گوینده یا شهرت دقیق آن‌ها را تعیین کنیم. بااین‌حال، توانسته‌ایم عصر آن‌ها را، ولو به‌طور اجمالی، مشخص کنیم؛ زیرا بیشتر آن‌ها توسط [[ابن شهرآشوب، محمد بن علی|ابن شهرآشوب]] در کتاب [[مناقب آل أبي‌طالب(ع)|مناقب]] وی نقل شده‌اند. ازآنجاکه وی در سال ۵۸۸ هجری وفات یافته، قطعاً سرایش این اشعار از قرن ششم هجری فراتر نمی‌رود و ما ترجیح می‌دهیم که آن‌ها سروده شاعران قرن ششم باشند...<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص21</ref>.


==ساختار و محتوا==
==ساختار و محتوا==
* [[کرباسی، محمد صادق|محمّدصادق کرباسی]] در اثر حاضر، بعد از توضیحاتی درباره اوضاع قرن ششم هجری قمری از نظر سیاسی و اجتماعی و ادبی، تعداد 131 قطعه از اشعار شاعران این قرن را به‌ترتیب الفبایی قافیه‌ها، ثبت کرده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص29-307</ref>. همچنین نویسنده بعد از خاتمه، دو استدراک کوتاه بر اشعار شاعران قرن پنجم و قرن سوم هجری قمری مرقوم نموده است<ref>ر.ک: همان، ص326-327</ref>.
* [[کرباسی، محمدصادق|محمّدصادق کرباسی]] در اثر حاضر، بعد از توضیحاتی درباره اوضاع قرن ششم هجری قمری از نظر سیاسی و اجتماعی و ادبی، تعداد 131 قطعه از اشعار شاعران این قرن را به‌ترتیب الفبایی قافیه‌ها، ثبت کرده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص29-307</ref>. همچنین نویسنده بعد از خاتمه، دو استدراک کوتاه بر اشعار شاعران قرن پنجم و قرن سوم هجری قمری مرقوم نموده است<ref>ر.ک: همان، ص326-327</ref>.


==نمونه مباحث==
==نمونه مباحث==