پرش به محتوا

مرآت الجمال: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۷: خط ۲۷:
}}
}}


'''مرآت الجمال''' تألیف ادریس بن حسام‌الدین علی بدلیسی (856-926ق)، تصحیح علیرضا قوجه‌زاده؛ این کتاب نسخه‌برگردان دست‌نویس منحصر به فردی از اثر عرفانی ادریس بدلیسی است که به خط خود مؤلف در کتابخانۀ عارف حکمت مدینه نگهداری می‌شود. مرآت الجمال رساله‌ای است allegorical در قالب مناظرۀ مهر و ماه که با نثری مصنوع و آراسته به بیان مفاهیم عرفانی و حکمت الهی می‌پردازد.
'''مرآت الجمال''' تألیف [[بدلیسی، ادریس بن علی|ادریس بن حسام‌الدین علی بدلیسی]] (856-926ق)، تصحیح [[قوجه‌زاده، علیرضا|علیرضا قوجه‌زاده]]؛ این کتاب نسخه‌برگردان دست‌نویس منحصر به فردی از اثر عرفانی [[بدلیسی، ادریس بن علی|ادریس بدلیسی]] است که به خط خود مؤلف در کتابخانۀ عارف حکمت مدینه نگهداری می‌شود. مرآت الجمال رساله‌ای است allegorical در قالب مناظرۀ مهر و ماه که با نثری مصنوع و آراسته به بیان مفاهیم عرفانی و حکمت الهی می‌پردازد.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۳۳: خط ۳۳:


==گزارش کتاب==
==گزارش کتاب==
'''مرآت الجمال''' اثر ارزشمند ادریس بدلیسی، دانشمند و عارف ایرانی‌تبار دورۀ عثمانی، متنی است allegorical که در قالب مناظرۀ مهر و ماه به بیان مفاهیم عمیق عرفانی می‌پردازد. این اثر نخستین بار در سال 907ق برای سلطان بایزید دوم (886-918ق) تألیف شد و سپس با تحریرهای جدیدی به سلطان سلیم اول (918-926ق) تقدیم گردید.
این کتاب اثر ارزشمند [[بدلیسی، ادریس بن علی|ادریس بدلیسی]]، دانشمند و عارف ایرانی‌تبار دورۀ عثمانی، متنی است allegorical که در قالب مناظرۀ مهر و ماه به بیان مفاهیم عمیق عرفانی می‌پردازد. این اثر نخستین بار در سال 907ق برای سلطان بایزید دوم (886-918ق) تألیف شد و سپس با تحریرهای جدیدی به سلطان سلیم اول (918-926ق) تقدیم گردید.


مؤلف در این اثر با بهره‌گیری از داستان عاشقانۀ مهر و ماه، به مسائل بنیادین عرفانی مانند:
مؤلف در این اثر با بهره‌گیری از داستان عاشقانۀ مهر و ماه، به مسائل بنیادین عرفانی مانند:
- آفرینش عالم هستی
- آفرینش عالم هستی
- تجلی الهی
- تجلی الهی
- جایگاه «جمال سرمدی» و «حقیقت محمدیه»
- جایگاه «جمال سرمدی» و «حقیقت محمدیه»
- سیر و سلوک عارفانه
- سیر و سلوک عارفانه
پرداخته است. کتاب با نثری مصنوع و متکلف، آمیخته با آیات قرآنی، احادیث نبوی، اشعار فارسی و عربی و امثال حکیمانه نوشته شده است.
پرداخته است. کتاب با نثری مصنوع و متکلف، آمیخته با آیات قرآنی، احادیث نبوی، اشعار فارسی و عربی و امثال حکیمانه نوشته شده است.


از ویژگی‌های بارز این اثر:
از ویژگی‌های بارز این اثر:
1. تلفیق حکمت و عرفان با ادبیات داستانی
1. تلفیق حکمت و عرفان با ادبیات داستانی
2. استفاده از صنایع بدیعی و بیانی به ویژه سجع و موازنه
2. استفاده از صنایع بدیعی و بیانی به ویژه سجع و موازنه
3. شخصیت‌پردازی نمادین (مهر به عنوان سلطان عشق و ماه به عنوان مظهر جمال الهی)
3. شخصیت‌پردازی نمادین (مهر به عنوان سلطان عشق و ماه به عنوان مظهر جمال الهی)
4. ارائه مفاهیم عمیق در قالب داستانی جذاب
4. ارائه مفاهیم عمیق در قالب داستانی جذاب


تصحیح حاضر بر اساس سه نسخۀ خطی انجام گرفته است:
تصحیح حاضر بر اساس سه نسخۀ خطی انجام گرفته است:
1. نسخۀ اصلی به خط مؤلف (کتابخانۀ عارف حکمت مدینه)
1. نسخۀ اصلی به خط مؤلف (کتابخانۀ عارف حکمت مدینه)
2. نسخۀ کتابخانۀ نورعثمانیه
2. نسخۀ کتابخانۀ نورعثمانیه
3. نسخۀ کتابخانۀ سپهسالار (به خط ابوالفضل محمد فرزند مؤلف)
3. نسخۀ کتابخانۀ سپهسالار (به خط ابوالفضل محمد فرزند مؤلف)


کتاب با مقدمه‌ای مفصل از مصحح درباره زندگی ادریس بدلیسی و معرفی اثر آغاز می‌شود. سپس متن اصلی در ده بخش (داستان) تنظیم شده که هر بخش به مرحله‌ای از سیر عرفانی می‌پردازد. از جمله:
کتاب با مقدمه‌ای مفصل از مصحح درباره زندگی ادریس بدلیسی و معرفی اثر آغاز می‌شود. سپس متن اصلی در ده بخش (داستان) تنظیم شده که هر بخش به مرحله‌ای از سیر عرفانی می‌پردازد. از جمله:
- مناظرۀ مهر و ماه
- مناظرۀ مهر و ماه
- سیر در افلاک نه‌گانه
- سیر در افلاک نه‌گانه
- حاکمیت بر عالم هستی
- حاکمیت بر عالم هستی
- مناظرات حکیمانه
- مناظرات حکیمانه