الجزء الثاني من مسند المشايخ عن رسول‌الله صلی‌الله‌علیه‌وسلم: تفاوت میان نسخه‌ها

'''الجزء الثاني من مسند المشايخ عن رسول‌الله(ص)'''، مجموعه‌ای است از روایاتی که توسط ابومحمد حارث بن محمد بن ابی‌اسامه (متوفی 282ق)، از محدثین قرن سوم هجری، روایت شده است.

حارث بن محمد برای احادیث پیامبر(ص) مسندی نوشته که متأسفانه در گذر زمان، مفقود گردیده و تنها قسمت دوم آن برای ما باقی مانده است. این کتاب، یکی از کتب مهم مسند است که بخشی از سنت پیامبر(ص) را برای ما حفظ کرده است و در قرن سوم هجری که دوران طلایی نگارش حدیث می‌باشد، تدوین و تألیف شده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص5</ref>.

بسیاری از بزرگان و اهل علم، از این کتاب نام برده و به‌نیکی از آن یاد کرده‌اند که این امر، نشان از اهمیت و ارزش کتاب دارد. از جمله این افراد عبارتند از: ذهبی در «تاريخ الإسلام»، «سير أعلام النبلاء» و «تذكرة الحفاظ»، صفدی در «الوافي بالوفيات»، ابن قطلوبغا در «الثقفات ممن لم يقع في الكتب الستة» و سیوطی در «طبقات الحفاظ»<ref>ر.ک: همان، ص16-17</ref>. از دیگر مظاهر توجه و عنایت علما به این مسند، آن است که:

# افرادی همچون ابوعوانه، ابن خلاد، ابونعیم، حاکم و ابن عبدالبر، روایات خود را از طریق آن ذکر کرده‌اند؛

# هیثمی در «بغية الباحث»، بوصیری در «إتحاف الخيرة المهرة»، ابن حجر عسقلانی در «المطالب العالية» زوائد آن را استخراج نموده‌اند؛

# هیثمی در «بغية الباحث»، روایات آن را بر اساس ترتیب ابواب فقهی مرتب نموده است<ref>ر.ک: همان، ص18</ref>.

کتاب با مقدمه مفصلی از محقق در شرح حال کامل مؤلف و اشاره به برخی از ویژگی‌های اثر آغاز و روایات بدون در نظر گرفتن ترتیب و نظم خاصی، نه از لحاظ نام صحابه و راویان و نه بر اساس ابواب، ذکر شده است. نخستین روایت کتاب، روایتی است که مؤلف با سند خود از عبدالرحمن بن اسود و وی از پدرش نقل کرده است که: «دخلت أنا و عمي علی عبدالله بالهاجرة، فأقام الصلاة فتأخرنا خلفه، فأخذ أحدنا بيمينه و الآخر بشماله، فجعلنا عن يمينه و عن شماله، فلما صلی، قال: هكذا كان رسول‌الله(ص) يصنع إذا كانوا ثلاثة» (من و عمویم بر عبدالله وارد شدیم و او به نماز ایستاد و ما پشت سر او ایستادیم، پس او یکی از ما را سمت راست و دیگری را سمت چپ خود قرار داد و وقتی نماز خواند، گفت: این کاری بود که پیامبر(ص) وقتی سه نفر بودیم، انجام می‌داد)<ref>ر.ک: متن کتاب، ص28</ref>.