نشأة الفكر الفلسفي في الإسلام: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
غلط املایی و زیادی حروف
جز (غلط املایی و زیادی حروف)
 
خط ۳۴: خط ۳۴:


==ساختار==
==ساختار==
مطالب کتاب در سه جلد تنظیم شده است. هر جلد، دارای ابواب مختلفی بوده و در ابتدای هرکدام، یک یا چند مقدمه مربوط به چاپ‌های مختلف، آورده شده است.
مطالب کتاب در سه جلد تنظیم شده است که هر کدام دارای ابواب مختلفی بوده و در ابتدای آن، یک یا چند مقدمه مربوط به چاپ‌های مختلف، آورده شده است.


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
خط ۴۱: خط ۴۱:
در مقدمه چاپ هفتم، به بیان این نکته پرداخته شده است که در این چاپ، فصل جدیدی پیرامون عوامل داخلی ظهور تفکر فلسفی در اسلام- ازجمله عوامل لغوی، سیاسی و اقتصادی-به مطالب کتاب، افزوده شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8120/1/16 مقدمه، ج1، ص16]</ref> در مقدمه چاپ‌های ششم، پنجم و چهارم به اضافه‌شدن مطالب جدید به کتاب اشاره شده و می‌گوید عنوان و مطالب برخی از ابواب و فصول کتاب در این چاپ نسبت به چاپ‌های پیشین تغییر کرده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8120/1/17 همان، ص17-21]</ref>
در مقدمه چاپ هفتم، به بیان این نکته پرداخته شده است که در این چاپ، فصل جدیدی پیرامون عوامل داخلی ظهور تفکر فلسفی در اسلام- ازجمله عوامل لغوی، سیاسی و اقتصادی-به مطالب کتاب، افزوده شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8120/1/16 مقدمه، ج1، ص16]</ref> در مقدمه چاپ‌های ششم، پنجم و چهارم به اضافه‌شدن مطالب جدید به کتاب اشاره شده و می‌گوید عنوان و مطالب برخی از ابواب و فصول کتاب در این چاپ نسبت به چاپ‌های پیشین تغییر کرده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8120/1/17 همان، ص17-21]</ref>


باب اول، در سه فصل، مباحث کلی پیرامون فلسفه اسلامی را در خود جای داده است که عبارتند از: اعراب ابتدایی و تأثیر قرآن در تفکر آنان؛ شیوه بحث و تحقیق علوم تجربی در جهان اسلام و ابداع فلسفه اسلامی. در فصل سوم به مباحثی چون فلسفه مشاء، تصوف، علم کلام، علم اصول فقه، فلسفه تاریخ و فلسفه نحو و ارتباط آن‌ها با اسلام مطرح شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8120/1/29 همان، ص29-56]</ref>
باب اول، در سه فصل، مباحث کلی پیرامون فلسفه اسلامی را در خود جای داده است که عبارتند از: اعراب ابتدایی و تأثیر قرآن در تفکر آنان؛ شیوه بحث و تحقیق علوم تجربی در جهان اسلام و ابداع فلسفه اسلامی. در فصل سوم مباحثی چون فلسفه مشاء، تصوف، علم کلام، علم اصول فقه، فلسفه تاریخ و فلسفه نحو و ارتباط آن‌ها با اسلام مطرح شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8120/1/29 همان، ص29-56]</ref>


باب دوم، در پنج فصل، منشأ و خواستگاه خارجی و داخلی فلسفه اسلامی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در این باب ابتدا، رابطه اسلام و یهودیت و اختلافات عمومی میان آن دو، ازجمله مسئله نسخ مورد بحث و مطالعه قرار گرفته<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8120/1/59 همان، ص59-88]</ref> و سپس، ضمن بررسی رابطه اسلام و مسیحیت و اختلافات داخلی مسیحیان و فرق مختلف موجود در آن ازجمله مکانیه، نسطوریه و یعقوبیه<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8120/1/90 همان، ص90-101]</ref>، به مطالعه رابطه میان اسلام و فلسفه یونان و وجود اختلافات میان فلسفی اسلامی و فلسفه یونانی، پرداخته شده و مکاتب مختلف فلسفی یونانی و متفکران آن، معرفی شده است که عبارتند از: مدرسه طبیعیه (با متفکرانی همچون طالیس، انکسمندریس و انکسمانیس) فیثاغوریه (که در این زمینه، به بررسی تأثیر فیثاغورث در تفکرات اسماعیلیه و اخوان‌الصفا پرداخته شده است)؛ ایلیه (که دارای متفکرانی همچون اکستوفان، بارمیدس، زینون و سلیسوس است)؛ مدرسه تغییر (با تفکرات هیرقلیطس)؛ طبیعیون متأخر (ازجمله انبادقلیس و انکساغوراس)؛ سوفسطائیه؛ تصوریه مثالیه (سقراط، افلاطون، ارسطو و فلاسفه بعد او مانند اسکندر افرودیسی و جالینوس)؛ لذیه (ابیقور)؛ رواقیون؛ شکاکان تجربی و مدرسه نوافلاطونیه<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8120/1/102 همان، ص102-184]</ref>
باب دوم، در پنج فصل، منشأ و خاستگاه خارجی و داخلی فلسفه اسلامی را بررسی می‌کند. در این باب ابتدا، رابطه اسلام و یهودیت و اختلافات عمومی میان آن دو، ازجمله مسئله نسخ مورد بحث و مطالعه قرار گرفته<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8120/1/59 همان، ص59-88]</ref> و سپس، ضمن بررسی رابطه اسلام و مسیحیت و اختلافات داخلی مسیحیان و فرق مختلف موجود در آن ازجمله مکانیه، نسطوریه و یعقوبیه<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8120/1/90 همان، ص90-101]</ref>، به مطالعه رابطه میان اسلام و فلسفه یونان و وجود اختلافات میان فلسفی اسلامی و فلسفه یونانی، پرداخته شده و مکاتب مختلف فلسفی یونانی و متفکران آن، معرفی شده است که عبارتند از: مدرسه طبیعیه (با متفکرانی همچون طالیس، انکسمندریس و انکسمانیس) فیثاغوریه (که در این زمینه، به بررسی تأثیر فیثاغورث در تفکرات اسماعیلیه و اخوان‌الصفا پرداخته شده است)؛ ایلیه (که دارای متفکرانی همچون اکستوفان، بارمیدس، زینون و سلیسوس است)؛ مدرسه تغییر (با تفکرات هیرقلیطس)؛ طبیعیون متأخر (ازجمله انبادقلیس و انکساغوراس)؛ سوفسطائیه؛ تصوریه مثالیه (سقراط، افلاطون، ارسطو و فلاسفه بعد او مانند اسکندر افرودیسی و جالینوس)؛ لذیه (ابیقور)؛ رواقیون؛ شکاکان تجربی و مدرسه نوافلاطونیه<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8120/1/102 همان، ص102-184]</ref>


باب سوم، در دو فصل، آغاز و ابتدای جنبش عقل‌گرایی اسلامی، مورد مطالعه قرار گرفته است. در این باب، ابتدا به بررسی عقاید کلامی فقهایی همچون ابوحنیفه نعمان، مالک بن انس، محمد بن ادریس شافعی و [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] پرداخته شده و سپس، آرا کلامی ابن کلاب، مورد بحث قرار گرفته است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8120/1/227 همان، ص227-284]</ref>
باب سوم، در دو فصل، آغاز و ابتدای جنبش عقل‌گرایی اسلامی، مورد مطالعه قرار گرفته است. در این باب، ابتدا به بررسی عقاید کلامی فقهایی همچون ابوحنیفه نعمان، مالک بن انس، محمد بن ادریس شافعی و [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] پرداخته شده و سپس، آرا کلامی ابن کلاب، مورد بحث قرار گرفته است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8120/1/227 همان، ص227-284]</ref>
۴۵

ویرایش