وصف وصاف؛ گزینشی از تاریخ وصاف: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NURوصف وصافJ1.jpg | عنوان =وصف وصاف | عنوان‌های دیگر = |پدیدآورندگان | پدیدآوران = کاردگر، یحیی (نویسنده) |زبان | زبان = | کد کنگره =‏ | موضوع = |ناشر | ناشر =صدای معاصر | مکان نشر =تهران | سال نشر =1396 | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE........» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۵: خط ۲۵:
| پیش از =
| پیش از =
}}
}}
'''وَصفِ وصّاف؛ گزینشی از تاریخ وصّاف همراه با مقدمه‌ای در شرح احوال و سبک نویسندگی وصاف، تصحیح و شرح متن'''   تألیف یحیی کاردگر، این کتاب گزینشی است از مجلدات پنج‌گانۀ کتاب تاریخ وصاف بر اساس نسخۀ دستنویس مؤلف و چاپ افست تهران که اصل آن در سال 1296 هـ. در بمبئی هند به چاپ رسیده است.
'''وَصفِ وصّاف؛ گزینشی از تاریخ وصّاف همراه با مقدمه‌ای در شرح احوال و سبک نویسندگی وصاف، تصحیح و شرح متن''' تألیف [[کاردگر، یحیی|یحیی کاردگر]]، این کتاب گزینشی است از مجلدات پنج‌گانۀ کتاب تاریخ وصاف بر اساس نسخۀ دستنویس مؤلف و چاپ افست تهران که اصل آن در سال 1296ق در بمبئی هند به چاپ رسیده است.


==گزارش کتاب==
==گزارش کتاب==
شرف‌الدین عبدالله بن وصّاف شیرازی از شاعران، نویسندگان، منشیان و مترسّلان قرن هفتم و هشتم است و در عصر ایلخانان مغول می‌زیسته است. تاریخ تولد او را سال 663 هـ.ق نوشته‌اند. وی در شیراز به دنیا آمد و بخش عمده‌ای از ایام حیات او در این شهر سپری شد و جز چند سفر به شهرهایی چون همدان، تبریز و سفرهای جنگی در رکاب ایلخانان مغول، شهر شیراز را ترک کرد.
[[وصاف الحضره، عبدالله بن فضل‌الله|شرف‌الدین عبدالله بن وصّاف شیرازی]] از شاعران، نویسندگان، منشیان و مترسّلان قرن هفتم و هشتم است و در عصر ایلخانان مغول می‌زیسته است. تاریخ تولد او را سال 663ق نوشته‌اند. وی در شیراز به دنیا آمد و بخش عمده‌ای از ایام حیات او در این شهر سپری شد و جز چند سفر به شهرهایی چون همدان، تبریز و سفرهای جنگی در رکاب ایلخانان مغول، شهر شیراز را ترک کرد.


براساس قراین و نشانه‌های موجود در تاریخ وصاف، نویسندۀ کتاب، مانند پدرش فضل‌الله شیرازی، شغل دیوانی داشته است. مهم‌ترین اثر وصاف که او با تألیف این اثر شناخته شده تاریخ وصاف است. در کنار تاریخ وصاف، ذوق شعری وصاف هم برجسته است؛ به گونه‌ای که در ضمن تاریخ وصاف ابیات فارسی و عربی بسیاری در قالب‌های تک بیت، قطعه، قصیده، رباعی، مثنوی، غزل، مسمط از سروده‌های خود آورده که جمع‌آوری و نقد و تحلیل آنها، خود مستلزم پژوهش مستقلی است.
براساس قراین و نشانه‌های موجود در تاریخ وصاف، نویسندۀ کتاب، مانند پدرش فضل‌الله شیرازی، شغل دیوانی داشته است. مهم‌ترین اثر وصاف که او با تألیف این اثر شناخته شده تاریخ وصاف است. در کنار تاریخ وصاف، ذوق شعری وصاف هم برجسته است؛ به گونه‌ای که در ضمن تاریخ وصاف ابیات فارسی و عربی بسیاری در قالب‌های تک بیت، قطعه، قصیده، رباعی، مثنوی، غزل، مسمط از سروده‌های خود آورده که جمع‌آوری و نقد و تحلیل آنها، خود مستلزم پژوهش مستقلی است.


نام اصلی کتاب «تجزیة الامصار و تزجیة الاعصار» است و از سال 712 هـ ق که کتاب به غازان خان تقدیم شده و او نویسنده را به لقب «وصاف‌الحضرة» ملقب کرد، نام کتاب به «تاریخ وصاف» معروف شد و نویسنده نیز «وصاف» یا «وصاف الحضرة» خوانده شد. کتاب تاریخ وصاف هم‌چنان که نویسنده تصریح می‌کند، ذیلی بر کتاب تاریخ جهان‌گشای جوینی است و وصاف بر آن است که وقایع و حوادث بعد از سال 656 هـ.ق را که عطاملک جوینی به نگارش در نیاورده در کتابش ثبت کند.
نام اصلی کتاب «تجزیة الامصار و تزجیة الاعصار» است و از سال 712ق که کتاب به غازان خان تقدیم شده و او نویسنده را به لقب «وصاف‌الحضرة» ملقب کرد، نام کتاب به «[[تاریخ وصاف الحضرة|تاریخ وصاف]]» معروف شد و نویسنده نیز «وصاف» یا «[[وصاف الحضره، عبدالله بن فضل‌الله|وصاف الحضرة]]» خوانده شد. کتاب تاریخ وصاف هم‌چنان که نویسنده تصریح می‌کند، ذیلی بر کتاب [[تاریخ جهانگشاى جوینى|تاریخ جهان‌گشای جوینی]] است و وصاف بر آن است که وقایع و حوادث بعد از سال 656ق را که عطاملک جوینی به نگارش در نیاورده در کتابش ثبت کند.


غالب آثار در جلد چهارم تاریخ وصاف آمده‌اند؛ گویی وصاف در جلدهای پایانی کتاب، فرصت مناسبی برای نشر این آثار یافته است. باتوجه به اینکه وصاف بر آن بوده که کتابش را در چهار جلد تألیف کند، از این‌رو در جلد پایانی یعنی در جلد چهارم، این رسایل را جای داده است و تنها یک رساله در جلد پنجم آمده و مکتوبی به اسم «رسالة الشکوی» در جلد سوم کتاب آمده است. رسایل وصاف عبارتند: رسالة الشکوی، رساله فی اختلاف التواریخ، رسالۀ ثلجیه، رسالۀ اخلاق السلطنه فی الاحوال و الازمنه، رسالۀ فتح، مقالۀ گوی و چوگان، رساله اصول علم بیان، الرسالة التشبیه، مناظرۀ وصاف با مدعی.
غالب آثار در جلد چهارم تاریخ وصاف آمده‌اند؛ گویی وصاف در جلدهای پایانی کتاب، فرصت مناسبی برای نشر این آثار یافته است. باتوجه به اینکه وصاف بر آن بوده که کتابش را در چهار جلد تألیف کند، از این‌رو در جلد پایانی یعنی در جلد چهارم، این رسایل را جای داده است و تنها یک رساله در جلد پنجم آمده و مکتوبی به اسم «رسالة الشکوی» در جلد سوم کتاب آمده است. رسایل وصاف عبارتند: رسالة الشکوی، رساله فی اختلاف التواریخ، رسالۀ ثلجیه، رسالۀ اخلاق السلطنه فی الاحوال و الازمنه، رسالۀ فتح، مقالۀ گوی و چوگان، رساله اصول علم بیان، الرسالة التشبیه، مناظرۀ وصاف با مدعی.
خط ۳۸: خط ۳۸:
تاریخ وصاف به طور طبیعی و بر اساس سیر تحول نثر فارسی از قرن چهارم تا قرن هشتم اگر در نثری مصنوع نوشته شود، جای شگفتی نیست؛ اما پای‌بندی به زبان اصیل فارسی، ضرورت احیای حس ملی و حماسی در بحبوحۀ ناکامی‌ها و نامرادی‌ها و سرانجام ایران‌گرایی وصاف موجب شده که گاه نمونه‌هایی از نثر سره فارسی در این متن دیده شود و بدون تردید این نمونه‌ها با اصالت زبان فارسی هم‌خوان است و در اینگونه موارد ویژگی‌های نثر اصیل فارسی قابل بررسی است.
تاریخ وصاف به طور طبیعی و بر اساس سیر تحول نثر فارسی از قرن چهارم تا قرن هشتم اگر در نثری مصنوع نوشته شود، جای شگفتی نیست؛ اما پای‌بندی به زبان اصیل فارسی، ضرورت احیای حس ملی و حماسی در بحبوحۀ ناکامی‌ها و نامرادی‌ها و سرانجام ایران‌گرایی وصاف موجب شده که گاه نمونه‌هایی از نثر سره فارسی در این متن دیده شود و بدون تردید این نمونه‌ها با اصالت زبان فارسی هم‌خوان است و در اینگونه موارد ویژگی‌های نثر اصیل فارسی قابل بررسی است.


این کتاب گزینشی است از مجلدات پنج‌گانۀ کتاب تاریخ وصاف بر اساس نسخۀ دستنویس مؤلف و چاپ افست تهران که اصل آن در سال 1296 هـ. در بمبئی هند به چاپ رسیده است. از آنجا که تاریخ وصاف یکی از متون نثری است که در مقاطع تحصیلات تکمیلی در درس متون نثر رشته زبان و ادبیات فارسی خوانده می‌شود، نگارنده با چاپ گزیده‌ای از این کتاب، دسترسی دانشجویان را آسان‌تر نموده است. در گزینش متن تاریخ وصاف، معیارها و اهدافی چند مدنظر بوده که عبارتند از:
این کتاب گزینشی است از مجلدات پنج‌گانۀ کتاب [[تاریخ وصاف الحضرة|تاریخ وصاف]] بر اساس نسخۀ دستنویس مؤلف و چاپ افست تهران که اصل آن در سال 1296 هـ. در بمبئی هند به چاپ رسیده است. از آنجا که تاریخ وصاف یکی از متون نثری است که در مقاطع تحصیلات تکمیلی در درس متون نثر رشته زبان و ادبیات فارسی خوانده می‌شود، نگارنده با چاپ گزیده‌ای از این کتاب، دسترسی دانشجویان را آسان‌تر نموده است. در گزینش متن تاریخ وصاف، معیارها و اهدافی چند مدنظر بوده که عبارتند از:


1. قسمت‌هایی انتخاب شود که معرف شیوۀ نویسندگی وصاف و سبک تاریخ وصاف باشد.
1. قسمت‌هایی انتخاب شود که معرف شیوۀ نویسندگی وصاف و سبک تاریخ وصاف باشد.