پرش به محتوا

الإبانة عن سرقات المتنبي: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ' به ''
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR51093J1.jpg | عنوان = الإبانة عن سرقات المتنبي | عنوان‌های دیگر = لفظا و معنى | پدیدآورندگان | پدیدآوران = عمیدی، محمد بن احمد (نويسنده) دسوقی البساطی، ابراهیم (محقق و شارح) |زبان | زبان = عربی | کد کنگره = /ع8الف2 3968 P...» ایجاد کرد)
 
جز (جایگزینی متن - ' ' به '')
 
(۵ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۲: خط ۲:
| تصویر =NUR51093J1.jpg
| تصویر =NUR51093J1.jpg
| عنوان = الإبانة عن سرقات المتنبي
| عنوان = الإبانة عن سرقات المتنبي
| عنوان‌های دیگر = لفظا و معنى
| عنوان‌های دیگر =لفظا و معنى
| پدیدآورندگان
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
خط ۹: خط ۹:
|زبان
|زبان
| زبان = عربی
| زبان = عربی
| کد کنگره = /ع8الف2 3968 PJA  
| کد کنگره =/ع8الف2 3968 PJA  
| موضوع =
| موضوع =
|ناشر  
|ناشر  
خط ۲۵: خط ۲۵:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''الإبانة عن سرقات المتنبي'''، اثر ابوسعد محمد بن احمد عمیدی (متوفی 433ق)، کتابی است که در آن، به تشابه شعر ابوطیب متنبی (303-354ق) با شعرای پیش از خود و سرقت‌های شعری او، اشاره شده است.
'''الإبانة عن سرقات المتنبي'''، اثر [[عمیدی، محمد بن احمد|ابوسعد محمد بن احمد عمیدی]] (متوفی 433ق)، کتابی است که در آن، به تشابه شعر [[ابوطیب متنبی]] (303-354ق) با شعرای پیش از خود و سرقت‌های شعری او، اشاره شده است.


محقق چنین ادعا نموده است که می‌توان این کتاب را کامل‌ترین و جامع‌ترین اثر پیرامون سرقت‌های شعری متنبی دانست. وی معتقد است که نویسنده در این کتاب، در بسیاری از موارد، نسبت به متنبی، دچار بی‌انصافی شده است؛ زیرا حتی شباهت‌های جزیی موجود در اشعار او با اشعار پیشینیان را نیز سرقت شعری محسوب کرده است. وی در این مورد، به کلام یوسف بدیعی، صاحب «الصبح المنبي عن حيثية المتنبي» اشاره کرده که او نیز معتقد است عمیدی در این کتاب، دچار انحراف و اشتباه شده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص11</ref>.
محقق چنین ادعا نموده است که می‌توان این کتاب را کامل‌ترین و جامع‌ترین اثر پیرامون سرقت‌های شعری متنبی دانست. وی معتقد است که نویسنده در این کتاب، در بسیاری از موارد، نسبت به متنبی، دچار بی‌انصافی شده است؛ زیرا حتی شباهت‌های جزیی موجود در اشعار او با اشعار پیشینیان را نیز سرقت شعری محسوب کرده است. وی در این مورد، به کلام [[یوسف بدیعی]]، صاحب «[[الصبح المنبي عن حيثية المتنبي]]» اشاره کرده که او نیز معتقد است [[عمیدی، محمد بن احمد|عمیدی]] در این کتاب، دچار انحراف و اشتباه شده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص11</ref>.


در این کتاب، اسامی شاعران گمنامی آمده است که در هیچ منبعی، شرح حالی از ایشان، مگر اندکی از آنان، ذکر نشده است. در برخی از متونی که نویسنده برای این شاعران ذکر کرده نیز تحریفاتی وجود دارد که متأسفانه به دلیل آنکه از ایشان، آثار دیگری در سایر منابع موجود نیست، تصحیح آنها، امکان‌پذیر نبوده است و چنین به نظر می‌رسد که بزرگی و برتری جایگاه متنبی در شعر و زبان، بسیار بیشتر از آن باشد که از شاعران کوچک و گمنامی چون زبینا نصرانی، علوی حنانی، میاس عابدی، ابی‌سمراء غسانی و حسن بن عمر اباضی، سرقت کرده باشد. این در حالی است که اگر بر فرض سرقت‌های ذکرشده در این کتاب درست باشد، یقینا متنبی در میان مردم مفتضح شده و این امر، حجتی بود در دست دشمنان معاصر متنبی که در جستجوی عیوب او، در کمین او نشسته بودند<ref>ر.ک: همان</ref>.
در این کتاب، اسامی شاعران گمنامی آمده است که در هیچ منبعی، شرح حالی از ایشان، مگر اندکی از آنان، ذکر نشده است. در برخی از متونی که نویسنده برای این شاعران ذکر کرده نیز تحریفاتی وجود دارد که متأسفانه به دلیل آنکه از ایشان، آثار دیگری در سایر منابع موجود نیست، تصحیح آنها، امکان‌پذیر نبوده است و چنین به نظر می‌رسد که بزرگی و برتری جایگاه متنبی در شعر و زبان، بسیار بیشتر از آن باشد که از شاعران کوچک و گمنامی چون [[زبینا نصرانی]]، [[علوی حنانی]]، [[میاس عابدی]]، [[ابی‌سمراء غسانی]] و [[حسن بن عمر اباضی]]، سرقت کرده باشد. این در حالی است که اگر بر فرض سرقت‌های ذکرشده در این کتاب درست باشد، یقینا متنبی در میان مردم مفتضح شده و این امر، حجتی بود در دست دشمنان معاصر متنبی که در جستجوی عیوب او، در کمین او نشسته بودند<ref>ر.ک: همان</ref>.


بیشترین سرقت‌های شعری که در این کتاب، به متنبی نسبت داده شده است، به یکی از دو موضوع زیر بازمی‌گردد:
بیشترین سرقت‌های شعری که در این کتاب، به متنبی نسبت داده شده است، به یکی از دو موضوع زیر بازمی‌گردد:
خط ۳۶: خط ۳۶:


برخی از مواردی که به‌عنوان سرقت شعری دانسته شده، عبارتند از:
برخی از مواردی که به‌عنوان سرقت شعری دانسته شده، عبارتند از:
دعبل:
 
'''سمعت به للجن في كل ساعة
[[دعبل خزاعی|دعبل]]:
عزيفا كأن القلب منه مخبل'''
 
متنبی:
{{شعر}}
'''لو كنت حشو قميصي فوق نمرقها
{{ب|''سمعت به للجن في كل ساعة''|2=''عزيفا كأن القلب منه مخبل''}}
سمعت للجن في حافاتها زجلا'''<ref>ر.ک: متن کتاب، ص31-32</ref>.
{{پایان شعر}}
 
[[متنبی]]:
{{شعر}}
{{ب|''لو كنت حشو قميصي فوق نمرقها''|2=''سمعت للجن في حافاتها زجلا''<ref>ر.ک: متن کتاب، ص31-32</ref>}}
{{پایان شعر}}


==پانویس==
==پانویس==
خط ۵۴: خط ۵۹:


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
 
[[رده:زبان‌شناسی، زبان و ادبیات]]
[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
[[رده:زبان و ادبیات شرقی]]
[[رده:زبان و ادبیات عربی]]
[[رده:مقالات بازبینی شده2 خرداد 1404]]
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ اردیبهشت 1404 توسط عباس مکرمی]]
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ اردیبهشت 1404 توسط عباس مکرمی]]
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ اردیبهشت 1404 توسط محسن عزیزی]]
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ اردیبهشت 1404 توسط محسن عزیزی]]