پرش به محتوا

هفت لشکر: (طومار جامع نقالان) از کیومرث تا بهمن: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' می ش' به ' می‌ش'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' می ش' به ' می‌ش')
خط ۴۴: خط ۴۴:
سبک سخن هفت لشکر کمابیش از شیوۀ نگارش وقایع‌نگاران و تاریخ‌نویسان دورۀ صفوی متأثر است و ظاهراً کاربرد بعضی از واژگان ترکی و مغولی‌ای که امروزه در محاورۀ مردم کمتر به کار می‌رود، مانند الخی (ایلخی، رمۀ اسپ)، الچی (ایلچی، سفیر، پیک)، الغار (ایلغار، هجوم) و .... و نیز برخی از لغات عربی‌ای که در گفتار عامیانۀ امروزی معمول نیست؛ مانند قُفّّه به معنی چکاد برج یا منار، سنه به معنی چرت و پینکی، علاقه به معنی دستار سر وصوب به معنی سوی و جهت، نمونه‌هایی از این تأثر است.
سبک سخن هفت لشکر کمابیش از شیوۀ نگارش وقایع‌نگاران و تاریخ‌نویسان دورۀ صفوی متأثر است و ظاهراً کاربرد بعضی از واژگان ترکی و مغولی‌ای که امروزه در محاورۀ مردم کمتر به کار می‌رود، مانند الخی (ایلخی، رمۀ اسپ)، الچی (ایلچی، سفیر، پیک)، الغار (ایلغار، هجوم) و .... و نیز برخی از لغات عربی‌ای که در گفتار عامیانۀ امروزی معمول نیست؛ مانند قُفّّه به معنی چکاد برج یا منار، سنه به معنی چرت و پینکی، علاقه به معنی دستار سر وصوب به معنی سوی و جهت، نمونه‌هایی از این تأثر است.


هفت لشکر یکی از طومارهای جامع نقالان است و مشتمل است بر بیشتر داستان‌های حماسی و اساطیر ملی ایران باستان که آنان از برای عوام بازگو می‌کرده‌اند. مانند بیشتر آثار نقالان و قصه‌گویان کتابی است به نثر و گه‌گاه آراسته به نظم. نخستین واژۀ متن آن همچون بسیاری از کتاب‌های نقالان واژۀ «اما» است که ظاهراً این خود به تأسی از شیوۀ سخن‌گستری خطبا و مذکران تازی بوده باشد. پس از آن چند عبارت مسجع که در آنها از روایان و ناقلان و سخنوران یاد گردیده، ذکر شده است؛ سپس دربارۀ پادشاهی کیومرث و پیوند او با آدم و شیث بحث شده است. برخلاف شاهنامه در این کتاب، سیامک به دست سیه‌دیو، پس از مرگ کیومرث کشته می شود. در هفت‌لشکر تهمورث پسر سیامک و هوشنگ پسر تهمورث معرفی شده است که اینها نیز موافق [[شاهنامه فردوسی (نشر قطره)|شاهنامه]] نیست. پس از ذکر وقایعی که به هنگام پادشاهی تهمورث و هوشنگ حادث شده است، دربارۀ پادشاهی جمشید بحث شده است .... .
هفت لشکر یکی از طومارهای جامع نقالان است و مشتمل است بر بیشتر داستان‌های حماسی و اساطیر ملی ایران باستان که آنان از برای عوام بازگو می‌کرده‌اند. مانند بیشتر آثار نقالان و قصه‌گویان کتابی است به نثر و گه‌گاه آراسته به نظم. نخستین واژۀ متن آن همچون بسیاری از کتاب‌های نقالان واژۀ «اما» است که ظاهراً این خود به تأسی از شیوۀ سخن‌گستری خطبا و مذکران تازی بوده باشد. پس از آن چند عبارت مسجع که در آنها از روایان و ناقلان و سخنوران یاد گردیده، ذکر شده است؛ سپس دربارۀ پادشاهی کیومرث و پیوند او با آدم و شیث بحث شده است. برخلاف شاهنامه در این کتاب، سیامک به دست سیه‌دیو، پس از مرگ کیومرث کشته می‌شود. در هفت‌لشکر تهمورث پسر سیامک و هوشنگ پسر تهمورث معرفی شده است که اینها نیز موافق [[شاهنامه فردوسی (نشر قطره)|شاهنامه]] نیست. پس از ذکر وقایعی که به هنگام پادشاهی تهمورث و هوشنگ حادث شده است، دربارۀ پادشاهی جمشید بحث شده است .... .


در این کتاب، اساطیر باستانی و داستان‌های حماسی ایران با بن‌مایه‌های داستان‌های عامیانۀ فارسی تلفیق شده است. آنچه در دیگر آثار عامیانه به عیاران مختص است، مانند پیک بودن عیاران، پیاده بودن آنان، بیهوشدارو نوشاندن و شبروی کردن، در این کتاب نیز بیش‌وکم دیده می‌شود؛ گرچه به کثرت آنچه در دیگر داستان‌های قصه‌گویان آمده نیست و همچنین به نظر می‌رسد که پهلوانان و قهرمانان این کتاب همان خصوصیات عیاران را دارند.
در این کتاب، اساطیر باستانی و داستان‌های حماسی ایران با بن‌مایه‌های داستان‌های عامیانۀ فارسی تلفیق شده است. آنچه در دیگر آثار عامیانه به عیاران مختص است، مانند پیک بودن عیاران، پیاده بودن آنان، بیهوشدارو نوشاندن و شبروی کردن، در این کتاب نیز بیش‌وکم دیده می‌شود؛ گرچه به کثرت آنچه در دیگر داستان‌های قصه‌گویان آمده نیست و همچنین به نظر می‌رسد که پهلوانان و قهرمانان این کتاب همان خصوصیات عیاران را دارند.