درآمدی بر تحلیل معنایی و ساختاری واژگان ذخیره خوارزمشاهی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''درآمدی بر تحلیل معنایی و ساختاری واژگان ذخیره خوارزمشاهی'''  تألیف زهرا احمدی کلاته‌احمد، اما آنچه در این کتاب مدنظر است، معنی‌شناسی زبانی نام دارد که بخشی از زبان‌شناسی به شمار می‌رود. در این نوع نگرش خود زبان مورد توجه قرار می‌گیرد و نیز معنی آنها از دیدگاه‌های مختلف به شکل نظام‌مند مطرح می‌شود.

کتاب «ذخیرۀ خوارزمشاهی» نوشتۀ سیداسماعیل جرجانی، حکیم و پزشک ایرانی نیمۀ قرن پنجم و ششم قمری از میراث‌های علمی ارزشمندی است که به زبان فارسی اصیل نگاشته شده است. این کتاب از حیث پزشکی، داروسازی، دامپزشکی، روان‌شناسی و علوم انسانی حائز اهمیت است. پس از ابن سینا، جرجانی نخستین دانشمندی بود که تمام مباحث طب را در پژوهش‌های خود لحاظ و مباحث مربوط به آن را در اثرش تدوین کرد. وی همچنین افزون بر خلق اثری علمی، مکتب ملی فارسی‌نویسی را در آثار علمی بنیان‌گذاری کرد. جرجانی در این اثر مباحث گوناگون علم پزشکی را مطالعه و بررسی و داروهای مختلفی را برای تسکین درد و معالجۀ بیماری‌های مختلف معرفی کرده است. او در این اثر از جمله‌های کوتاه برای اختصار کلام و اعتدال در گفتار بهره برده و سعی کرده با پرهیز از توضیح غیرضروری، مطالب را به آسان‌ترین و روان‌ترین شیوۀ ممکن در اختیار خوانندگان قرار دهد.

اما آنچه در این کتاب مدنظر است، معنی‌شناسی زبانی نام دارد که بخشی از زبان‌شناسی به شمار می‌رود. در این نوع نگرش خود زبان مورد توجه قرار می‌گیرد و نیز معنی آنها از دیدگاه‌های مختلف به شکل نظام‌مند مطرح می‌شود. در این کتاب خصوصیت‌های واژگانی معنایی ذخیرۀ خوارزمشاهی (جلد سوم) به منظور دست‌یافتن به این اهداف مورد بررسی قرار گرفته‌اند: آگاهی از خصوصیات و تحولات معنایی واژه‌های زبان فارسی تاجیکی با تکیه بر ذخیرۀ خوارزمشاهی (قرن 11 و 12 م)؛ آگاهی از روابط مفهومی (شبکه‌های معنایی) میان واژه‌های استفاده‌شده در این کتاب کهن و ارزنده؛ مشخص‌کردن تحولات معنایی در واژگان زبان فارسی تاجیکی به صورت‌های گوناگون با استفاده از بررسی واژگان ذخیرۀ خوارزمشاهی؛ آگاهی از واژگان مشتق (از طریق وندافزایی و پیشوندها و پسوندها)؛ آگاهی از میزان زایایی وندهای واژه‌ساز به‌کاررفته در این اثر ارزنده؛ رسیدن به میزان انگیختگی (شفافیت معنایی) واژه‌ها بر اساس زایایی و فعال‌بودن پسوندها و  پیشوندهای واژه‌ساز (بر اساس کتاب مذکور)؛ میزان استفادۀ سیداسماعیل جرجانی از واژگان اصیل فارسی در درک آسان جمله‌ها در کتاب خود؛ میزان استفاده از کلمات تخصصی.<ref>[https://literaturelib.com/books/3673 پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات]</ref>