زندگی حافظ شیرازی بر پایۀ اشعار نشانه‌دار تاریخی دیوان: تفاوت میان نسخه‌ها

1. اشعاری که با توجه به قرینه‌های محکم و مؤکدی که در آن است؛ مثل نام پادشاه یا وزیر و ... یا اشاره به حوادث تاریخی، محدودۀ تقریبی زمان سرایش را به دست می‌دهد. مثل غزل «ساقی به نور باده برافروز جام ما ...»، با توجه به اینکه در بیت مقطع به حاجی قوام‌الدین حسن تمغاچی اشاره شده و چون می‌دانیم که او وزیر و مشاور شاه شیخ ابواسحاق بوده و تاریخ وفاتش سال 754، پس به‌یقین محدودۀ زمانی سرایش شعر، قبل از سال 754 است و باید متعلق به دوران جوانی [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]] باشد.

در این کتاب کوشش نویسندگان بر آن بوده تا حد امکان دور از دخالت دادن سلیقۀ شخصی و پیش‌داوری‌های قبلی باشد و از این راه به زندگی، چگونگی گذران معیشت، فضای تاریخی، وضعیت سیاسی و اجتماعی روزگار [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]]، موضع‌گیری او در برابر اشخاص، حوادث و ..... نزدیک شوند تا شاید از وران آنها بتوانند به چهرۀ خواجه از پس این همه ابهام و حجاب، پرتویی هرچند کم‌رنگ و محو بیفکنند. به همین منظور اسکلت‌بندی این پژوهش در وهلۀ اول بر مبنای اشعار دستۀ اول است که دربارۀ محدودۀ زمانی سرایش آنها اتفاق نظر وجود دارد. در مرحلۀ بعدی نگاه نویسندگان به اشعار دستۀ دوم است و تکیۀ نویسندگان بر اشعار دستۀ سوم بسیار کم بوده است.

در ترسیم و تصویر سجایای اخلاقی و خصوصیات رفتاری و سیمای شخصیت‌های مهمی که [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]] با آنها گذران عمر داشته است، مثل امیر مبارزالدین، شاه شجاع، شاه منصور و .... بیشتر درنگ شده است و در این کار نویسندگان گوشۀ چشمی داشته‌اند به کسانی که می‌خواهند شاید این شخصیت‌ها را بعداً در قاب تصویر درآورند.