پرش به محتوا

نوربخش، محمد: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' مى ' به ' مى‌'
جز (جایگزینی متن - ' )' به ')')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - ' مى ' به ' مى‌')
 
خط ۵۷: خط ۵۷:
#محمد بن یحیی بن علی گیلانی لاهیجی<ref> ر.ک: صدقیانلو، جعفر، ص27</ref>
#محمد بن یحیی بن علی گیلانی لاهیجی<ref> ر.ک: صدقیانلو، جعفر، ص27</ref>
==مهاجرت به هرات ==
==مهاجرت به هرات ==
در دوران سلطنت شاهرخ تیموری که شهر هرات از بزرگ‌ترين شهرهاى آسياى ميانه به‌شمار مى آمد، نوربخش به دنبال كسب دانش راهى هرات شد ودر آنجا به طريقۀ كبرويه پیوست و این به توصیۀ شیخ ابراهیم خُتَلانی بود که از جمله خلفای خواجه [[اسحاق ختلانی]] (متوفای ٨٦٩ق) به‌شمار می‌آمد. نوربخش توصیۀ او را پذیرفت و به خانقاه خواجه اسحاق در ختلان نقل مکان کرد و به او دست ارادت داد. سپس به امر وی به ریاضت پرداخت و به درجات معنوى رسيد، و خرقۀ اجازت وارشاد را خواجه به وى پوشانيد<ref> ر.ک: جلالی شیجانی، جمشید، ص11</ref> و مريد خواجه اسحق ختلانی - شاگرد [[همدانی، سید علی بن شهاب‌الدین|سید علی همدانی]] - گردید. مرشد از استعدادهای وى چنان به شگفت آمد كه او را نوربخش لقب داد- اين نام يادآور مشعشعيان است.<ref> ر.ک: ذکاوتی قراگزلو، علیرضا، ص314</ref>  
در دوران سلطنت شاهرخ تیموری که شهر هرات از بزرگ‌ترين شهرهاى آسياى ميانه به‌شمار مى‌آمد، نوربخش به دنبال كسب دانش راهى هرات شد ودر آنجا به طريقۀ كبرويه پیوست و این به توصیۀ شیخ ابراهیم خُتَلانی بود که از جمله خلفای خواجه [[اسحاق ختلانی]] (متوفای ٨٦٩ق) به‌شمار می‌آمد. نوربخش توصیۀ او را پذیرفت و به خانقاه خواجه اسحاق در ختلان نقل مکان کرد و به او دست ارادت داد. سپس به امر وی به ریاضت پرداخت و به درجات معنوى رسيد، و خرقۀ اجازت وارشاد را خواجه به وى پوشانيد<ref> ر.ک: جلالی شیجانی، جمشید، ص11</ref> و مريد خواجه اسحق ختلانی - شاگرد [[همدانی، سید علی بن شهاب‌الدین|سید علی همدانی]] - گردید. مرشد از استعدادهای وى چنان به شگفت آمد كه او را نوربخش لقب داد- اين نام يادآور مشعشعيان است.<ref> ر.ک: ذکاوتی قراگزلو، علیرضا، ص314</ref>  
==به دنبال حکومت صوفیانه و ادعای مهدویت==
==به دنبال حکومت صوفیانه و ادعای مهدویت==
خواجه اسحق كه خود در صدد قيام عليه شاهرخ و تشكيل یک دولت صوفیانه بود، در محمد نوربخش، آن عربی نژاد هوشمند و دلیر، صفاتی ديد که به او جرأت داد از وى براى تحقق رؤيايش سودجويد. ازين جهت اصرار زیادی داشت که علوی بودن او را از طریق مكاشفۀ صوفیانه مؤكد سازد، تا بتواند عامه مردم، بویژه صوفیان را به جمع شدن دور او، به عنوان مهدی، بکشاند.<ref> ر.ک: جعفریان، رسول، ص117</ref> همانندی نامش، یعنی محمد بن عبدالله با نام پیغمبر، او را در توجيه این دعوی کمک می‌کرد؛ چون طبق بعضى اخبار، مهدى همنام بيغمبر است [و پدرش نيز]. محمد نوربخش كه اصرار داشت اين مطابقت اسمى با پيغمبر (و در نتیجه با مهدی) هرچه شامل‌تر باشد، پسر خود را قاسم ناميد تا نام كاملش چنین بشود: ابوالقاسم، محمد بن عبدالله.<ref> ر.ک: عرفان، امیرمحسن، ص74</ref>
خواجه اسحق كه خود در صدد قيام عليه شاهرخ و تشكيل یک دولت صوفیانه بود، در محمد نوربخش، آن عربی نژاد هوشمند و دلیر، صفاتی ديد که به او جرأت داد از وى براى تحقق رؤيايش سودجويد. ازين جهت اصرار زیادی داشت که علوی بودن او را از طریق مكاشفۀ صوفیانه مؤكد سازد، تا بتواند عامه مردم، بویژه صوفیان را به جمع شدن دور او، به عنوان مهدی، بکشاند.<ref> ر.ک: جعفریان، رسول، ص117</ref> همانندی نامش، یعنی محمد بن عبدالله با نام پیغمبر، او را در توجيه این دعوی کمک می‌کرد؛ چون طبق بعضى اخبار، مهدى همنام بيغمبر است [و پدرش نيز]. محمد نوربخش كه اصرار داشت اين مطابقت اسمى با پيغمبر (و در نتیجه با مهدی) هرچه شامل‌تر باشد، پسر خود را قاسم ناميد تا نام كاملش چنین بشود: ابوالقاسم، محمد بن عبدالله.<ref> ر.ک: عرفان، امیرمحسن، ص74</ref>