زبان شعر امروز؛ (دنیای واژه‌ها ـ موسیقی شعر): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NURزبان شعر امروزJ1.jpg | عنوان =زبان شعر امروز؛ (دنیای واژه‌ها ـ موسیقی شعر) | عنوان‌های دیگر = |پدیدآورندگان | پدیدآوران = کردبچه، لیلا (نویسنده) |زبان | زبان = | کد کنگره =‏ | موضوع = |ناشر | ناشر =نگاه | مکان نشر =تهران | س...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۵: خط ۲۵:
| پیش از =
| پیش از =
}}
}}
'''زبان شعر امروز؛ (دنیای واژه‌ها ـ موسیقی شعر)''' تألیف لیلا کردبچه، اساس کار این پژوهش بررسی عوامل برجسته‌ساز زبانی در دو گروه قاعده‌افزایی (توازن آوایی، توازن واژگانی، توازن نحوی) و قاعده‌کاهی (قاعده‌کاهی واژگانی، قاعده‌کاهی نحوی، قاعده‌کاهی معنایی، قاعده‌کاهی نوشتاری) در زبان شعر معاصر و تطبیق آنها با نمونه‌های موجود در ادبیات قدیم می‌باشد.
'''زبان شعر امروز؛ (دنیای واژه‌ها ـ موسیقی شعر)''' تألیف [[کردبچه، لیلا|لیلا کردبچه]]، اساس کار این پژوهش بررسی عوامل برجسته‌ساز زبانی در دو گروه قاعده‌افزایی (توازن آوایی، توازن واژگانی، توازن نحوی) و قاعده‌کاهی (قاعده‌کاهی واژگانی، قاعده‌کاهی نحوی، قاعده‌کاهی معنایی، قاعده‌کاهی نوشتاری) در زبان شعر معاصر و تطبیق آنها با نمونه‌های موجود در ادبیات قدیم می‌باشد.


==گزارش کتاب==
==گزارش کتاب==
خط ۳۸: خط ۳۸:
قاعده‌کاهی زمانی به عنوان مبحثی مجزا مورد بررسی قرار نگرفته است؛ چراکه در هر یک از مباحث واژگانی، موسیقیایی، نحوی، معنایی و نوشتاری، عملاً به بررسی زیر مجموعه‌های هر مبحث در دو ساحت ادبیات قدیم و شعر معاصر پرداخته شده و در هر بخش نمونه‌هایی از برجسته‌سازی زبانی مورد بحث در متون نظم و نثر قدیم به دست داده شده و به این شکل، کهن‌گرایی در تمامی بخش‌های مورد بررسی لحاظ کرده و در هر شیوه نشان داده شده که آن شیوۀ آشنایی‌زدا از زبان معیار، تا چه اندازه وام‌دار دستاوردهای ادبی قدیم یا مسبوق به سابقه در ادبیات قدیم بوده است، حتی اگر شاعران معاصر متوجه وجود نمونه‌های آن در ادبیات قدیم نبوده باشند.
قاعده‌کاهی زمانی به عنوان مبحثی مجزا مورد بررسی قرار نگرفته است؛ چراکه در هر یک از مباحث واژگانی، موسیقیایی، نحوی، معنایی و نوشتاری، عملاً به بررسی زیر مجموعه‌های هر مبحث در دو ساحت ادبیات قدیم و شعر معاصر پرداخته شده و در هر بخش نمونه‌هایی از برجسته‌سازی زبانی مورد بحث در متون نظم و نثر قدیم به دست داده شده و به این شکل، کهن‌گرایی در تمامی بخش‌های مورد بررسی لحاظ کرده و در هر شیوه نشان داده شده که آن شیوۀ آشنایی‌زدا از زبان معیار، تا چه اندازه وام‌دار دستاوردهای ادبی قدیم یا مسبوق به سابقه در ادبیات قدیم بوده است، حتی اگر شاعران معاصر متوجه وجود نمونه‌های آن در ادبیات قدیم نبوده باشند.


در ادبیات قدیم دستاوردهای زبانی شعر شاعرانی چون مولوی، حافظ، سعدی، فردوسی، نظامی، خاقانی، رودکی، منوچهری، مسعودسعد، خیام، فرخی، بیدل، صائب، ناصرخسرو و ... مدنظر قرار داده شده است و علاوه بر آن به بررسی ویژگی‌ها و ساخت‌های زبانی و موسیقایی و نحوی در متون نثر بهره‌مند از برجسته‌سازی‌های زبانی نیز همچون تاریخ بیهقی، نفثۀ‌المصدور، مرزبان‌نامه، کلیله‌ودمنه، چهار مقاله، گلستان، مناجات‌نامه، تذکرۀ‌الأولیاء، سیاست‌نامه و ... پرداخته شده است و سازه‌های زبانی و موسیقایی شعر معاصر با نتایج به دست آمده از متون نظم و نثر قدیم تطبیق داده شده است.
در ادبیات قدیم دستاوردهای زبانی شعر شاعرانی چون [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولوی]]، [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]]، [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی]]، [[فردوسی، ابوالقاسم|فردوسی]]، [[نظامی، الیاس بن یوسف|نظامی]]، [[خاقانی، بدیل بن علی|خاقانی]]، [[رودکی، جعفر بن محمد|رودکی]]، [[منوچهری، احمد بن قوص|منوچهری]]، [[مسعود سعد سلمان|مسعود سعد]]، [[خیام، عمر بن ابراهیم|خیام]]، [[فرخی یزدی، محمد|فرخی]]، [[بیدل دهلوی، میرزا عبدالقادر|بیدل]]، [[صائب، محمدعلی|صائب]]، [[ناصر خسرو|ناصرخسرو]] و ... مدنظر قرار داده شده است و علاوه بر آن به بررسی ویژگی‌ها و ساخت‌های زبانی و موسیقایی و نحوی در متون نثر بهره‌مند از برجسته‌سازی‌های زبانی نیز همچون [[تاریخ بیهقی]]، [[نفثة المصدور]]، [[مرزبان‌نامه]]، [[کلیله و دمنه|کلیله‌ودمنه]]، [[چهار مقاله]]، [[گلستان]]، [[مناجات‌نامه خواجه عبدالله انصاری|مناجات‌ نامه]]، [[تذکرة الأولیاء]]، [[سير الملوك (سیاست‌نامه)|سیاست‌نامه]] و ... پرداخته شده است و سازه‌های زبانی و موسیقایی شعر معاصر با نتایج به دست آمده از متون نظم و نثر قدیم تطبیق داده شده است.


در شعر معاصر نیز مبنای این پژوهش براساس ساختارهای زبانی شعر شاعران شاخص معاصر از دورۀ مشروطه تا به امروز است و در این راستا آثار اغلب شاعران معاصر تا سال 1396 بررسی شده است و به طور خاص بر آثار شاعران متأخرتر و جوان‌تر در برخی بخش‌ها تمرکز بیشتری داشته است، چراکه نگارنده معتقد است در کار جوان‌ترها جسارت‌های زبانی بیشتری که اغلب به نوآوری‌های زبانی پهلو می‌زند دیده می‌شود؛ رویکردی که در کار شاعرانی با پیشینۀ و تجربۀ بیشتر، معمولاً جای خود را به گونه‌ای از محافظه کاری در پذیرش خطرات زبانی می‌دهد. همچنین از دلایل توجه بیشتر به شعر شاعران جوان‌تر باید به این مسأله اشاره کرد که بررسی برخی شیوه‌های برجسته‌سازی زبانی به‌ویژه در مباحثی چون نوآوری در قالب‌های کهن شعری و نیز نوآوری در شیوه‌های نوشتاری، بدون توجه به اشعار جوان‌ترها اساساً مباحثی عقیم و خالی از شاهد مثال‌های کافی می‌بودند.
در شعر معاصر نیز مبنای این پژوهش براساس ساختارهای زبانی شعر شاعران شاخص معاصر از دورۀ مشروطه تا به امروز است و در این راستا آثار اغلب شاعران معاصر تا سال 1396 بررسی شده است و به طور خاص بر آثار شاعران متأخرتر و جوان‌تر در برخی بخش‌ها تمرکز بیشتری داشته است، چراکه نگارنده معتقد است در کار جوان‌ترها جسارت‌های زبانی بیشتری که اغلب به نوآوری‌های زبانی پهلو می‌زند دیده می‌شود؛ رویکردی که در کار شاعرانی با پیشینۀ و تجربۀ بیشتر، معمولاً جای خود را به گونه‌ای از محافظه کاری در پذیرش خطرات زبانی می‌دهد. همچنین از دلایل توجه بیشتر به شعر شاعران جوان‌تر باید به این مسأله اشاره کرد که بررسی برخی شیوه‌های برجسته‌سازی زبانی به‌ویژه در مباحثی چون نوآوری در قالب‌های کهن شعری و نیز نوآوری در شیوه‌های نوشتاری، بدون توجه به اشعار جوان‌ترها اساساً مباحثی عقیم و خالی از شاهد مثال‌های کافی می‌بودند.